نمایش مبدأ برای حماسة الظرفاء من أشعار المحدثين و القدماء

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR21919J1.jpg
| عنوان = حماسة الظرفاء من أشعار المحدثين و القدماء
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[زوزنی، عبد الله بن محمد]] (نويسنده)
[[سالم، بهی الله بن محمد]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =   ‎‏/‎‏ح‎‏8 2223 ‏PJA‎‏ 
| موضوع =شعر حماسی عربی - تاریخ و نقد - مرثیه و مرثیه‎سرایی عربی - تاریخ و نقد
|ناشر 
| ناشر = دار الکتاب اللبناني ** دار الکتاب المصري
| مکان نشر = لبنان - بیروت ** مصر - قاهره
| سال نشر = 1420ق - 1999م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21919AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = -
| تعداد جلد = 2
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 21919
| کتابخوان همراه نور = 21919
| کد پدیدآور = 14234
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''حماسة الظرفاء من أشعار المحدثين والقدماء''' اثر [[زوزنی، عبدالله بن محمد|ابومحمد عبدالله بن محمد عبدلکانی زوزنی]]، گزیده‌ای است از اشعار نغز و دلنشین شعرای پیش از مؤلف و معاصران وی.

[[زوزنی، عبدالله بن محمد|زوزنی]] مطالب کتاب خود را در دو جلد، به ده باب تقسیم نموده و این ابواب را در صفحات نخست، فهرست نموده و به همان ترتیب فهرست شده، بر اساس عناوین زیر، مرتب و تنظیم نموده است: حماسه، مراثی، ادب و حکمت، پیری و کهن‌سالی، تفریح و سرگرمی، هجو و طنز، ستایش، همدردی، مهمان‌نوازی و سخاوت و انجام کارهای نیک و امور خنده‌دار. هریک از این ابواب، شامل مجموعه‌ای زیبا و دلنشین از قطعات شعری منظوم است که بیشتر آنها بین 140 تا 160 قطعه را شامل می‌شود. این اشعار، از شاعرانی از دوران قدیم و معاصر و بیشتر، از معاصرین نویسنده می‌باشد. از جمله این شاعران، می‌توان به افرادی همچون سحیم بن وثیل ریاحی، نصر بن سیار کنانی (صاحب خراسان)، [[ابونواس، حسن بن هانی|ابونواس]]، فروه بن مسیک، جریر ([[جریر بن عطیه]])
، عصابه جرجوائی، عباس بن عبدالمطلب، ابومسلم عبیدالله بن محمد، [[ابوعبدوس]]، بشار بن برد، امرؤالقیس محمد بن احمد ادیب، [[ابو ولید بن ظریف]]، بکر بن نطاح، عمانی، [[ابن رومی]] (221-283ق) و سایر شاعران و ادیبان معروف اشاره نمود<ref>مقدمه محقق، ص19- 20</ref>.

نکته قابل‌توجه این‌که نویسنده هر فصل از کتاب خود را با قطعه شعری آغاز نموده است که غالبا از شاعران دوران جاهلی پیش از اسلام است. همچنین وی در این کتاب، اشعار شعرایی را گنجانده است که از شاعران مجموعه‌های شعری مانند «الاصمعيات»، «المفضليات»، «الحماسات» و... هستند<ref>همان، ص20</ref>.

پیرامون روش و رویکرد نویسنده در انتخاب گزیده‌های شعری مذکور در کتاب، محقق در مقدمه خود، این احتمال را داده است که گزینش وی، بر اساس ترتیب زمانی نویسندگان باشد، زیرا این امر در برخی از مواضع کتاب، کاملا مشهود و ملموس است. بااین‌حال، این احتمال وجود دارد که سطح شعر و اصالت آن در معنایی که ارائه داده نیز مدنظر او بوده است؛ بدین صورت که آنچه را در ارائه‌اش، عالی می‌یافت را ابتدا ذکر نموده و سپس، آنچه را کمتر خوب بود، به دنبال آن آورده و به همین ترتیب، ادامه داده تا گزیده‌های فصل شعر را تمام کرده و به بخش نثر که علاقه‌مند بوده هر فصل از کتاب را با آن به پایان برساند، رسیده است<ref>همان</ref>.