نمایش مبدأ برای حجة القراءات

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR98024J1.jpg
| عنوان = حجة القراءات
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ابن زنجله، عبدالرحمن بن محمد]] (نويسنده)
[[افغانی، سعید]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =BP ۷۵/۳‬/‮الف‬۲۴ح۳‬
| موضوع =قرآن, -- قرائت
|ناشر 
| ناشر = مؤسسة الرسالة
| مکان نشر = لبنان - بیروت
| سال نشر = 1418ق - 1997م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE98024AUTOMATIONCODE
| چاپ = 5
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 98024
| کتابخوان همراه نور = 98024
| کد پدیدآور = 10721
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''حجة القراءات''' اثر [[ابن زنجله، عبدالرحمن بن محمد|ابوزرعه عبدالرحمن بن محمد بن زنجله]] (نیمه دوم قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری)، در علم قرائات و دلیل قرائات قاریان هفت‌گانه معروف.

نویسنده در بحث قرائت‌ها، ترتیب معروف سوره‌ها را از فاتحه الکتاب تا پایان آن، دنبال کرده است. وی عنوان سوره‌ها را در نصف سطر ذکر نموده و سپس، به ترتیب آیات مذکور در سوره، به بحث در مورد آیاتی پرداخته است که شامل قرائت‌های مختلف شده و هر قرائتی را به قاری مربوط به آن، از قاریان هفت‌گانه، نسبت داده است. پس از آن، دلیل و استنباط خود درباره قرائت صحیح را ذکر نموده و به دلایل سایر قرائات نیز اشاره کرده است<ref>مقدمه محقق، ص30</ref>.

نویسنده درباره قرائت صحیح، اگر از خود قرآن، دلیل و استدلالی بیابد، آن را در اولویت قرار داده و با بیان و توضیح آن دلیل، مطالب را آغاز نموده و در این امر، دقت و حساسیت تحسین‌برانگیزی از خود نشان داده است. پس از آن، به سراغ روایات رفته و در صورت یافتن دلیل یا استدلالی بر قرائت مورد نظر در روایات، آن را بیان کرده و به توضیح آن، پرداخته است. وی در مراحل بعدی، از شعر، نثر و اقوال و نظریات اهل لغت، نحویون و... نیز بهره برده تا اینکه تمام مطالب مربوط به آن قرائت، ذکر شده و به اتمام برسد. سپس به آیات مورد اختلاف همان سوره، پرداخته و به آیاتی که در قرائت آن‌ها، اختلافی گزارش نشده، نپرداخته است<ref>همان</ref>.

ویژگی نظریات و توضیحات [[ابن زنجله، عبدالرحمن بن محمد|ابن زنجله]] درباره صحیح بودن قرائات، وضوح و ایجاز می‌باشد، به گونه‌ای که به حداقل استدلال و توضیحات قانع کننده، بسنده نموده است. با این حال، در مواقعی نیز که فرصت و مجال کافی برای ارائه توضیحات داشته، پس از پایان ذکر جنبه‌های مختلف قرائت‌های صحیح، از آن خودداری نکرده است. وی معمولا کلام خود را، چنین آغاز نموده است: «فلان قاری و فلان قاری، اینگونه قرائت کرده‌اند که...» سپس، دلایل آن قرائت را ذکر کرده و پس از آن، به قرائت بقیه قاریان هفت‌گانه و دلایل آنها، اشاره کرده است<ref>همان، ص31</ref>.