نمایش مبدأ برای حاشية الأجرومية

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR82034J1.jpg
| عنوان = حاشية الأجرومية
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[اب‍ن‌ ق‍اس‍م‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌‏]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = [بی نا]
| مکان نشر = [بی جا] - [بی جا]
| سال نشر = 1408ق - 1988م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE82034AUTOMATIONCODE
| چاپ = 4
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 82034
| کتابخوان همراه نور = 82034
| کد پدیدآور = 52104
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''حاشية الأجرومية'''، حاشیه [[اب‍ن‌ ق‍اس‍م‌، ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌|عبدالرحمن بن محمد بن قاسم]] (1392-1312ق) بر «الأجرومية» [[ابن آجروم، محمد بن محمد|محمد بن محمد بن داود صنهاجی]] معروف به [[ابن آجروم، محمد بن محمد|ابن آجروم]] (723-674ق) است. 
 
«الأجرومية»، از مهم‌ترین تألیفات تعلیمى تراث نحوى شمرده شده که به روش و اسلوبى سهل و آسان و به‌دور از حشو، تعقیدات و امثله ملال‌آور نوشته شده است<ref>ر.ک: مجدی ابراهیم، یوسف، ص10</ref>‏. 

نگارش حاشیه به شیوه رایج با ذکر متن در بالای صفحه و ذکر حاشیه در ذیل صفحه انجام شده است. در بخش سوم صفحات نیز ترکیب عبارات و نقش الفاظ ذکر شده است. 

مباحث کتاب با تبیین «کلام» آغاز شده که محشی آن را مقصود بالذات دانسته که تفاهم و تخاطب به‌وسیله آن انجام می‌شود، ولذا لازم است که در ابتدای سخن منظور از آن روشن شود. همچنین معنای لغوی نحو را قصد، جهت، مثل و مقدار دانسته است؛ اما نحو اصطلاحاً علم به اصولی است که به‌وسیله آن می‌توان اعراب و بنای اواخر کلمات را دانست. موضوع این علم، کلمات عربی و ثمره آن صیانت لسان از خطا در کلام الله و کلام رسول(ص) و کلام عرب است. واضع این علم نیز [[ابوالاسود دئلی]] به امر [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص7</ref>.
‏ نکته دیگر آنکه اولین باب کتاب به تبیین اعراب اختصاص یافته؛ چراکه مقصود از نگارش کتاب تبیین اعراب کلمه است و کلمه با ظهور اعراب معنایش مشخص می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>.‏