نمایش مبدأ برای جنبشهای شیعی در تاریخ اسلام

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR12186J1.jpg
| عنوان =جنبشهای شیعی در تاریخ اسلام
| عنوان‌های دیگر =الانتفاضات الشیعیه عبر التاریخ
| پدیدآوران = 
[[عارف، محمدصادق]] (مترجم)

[[حسنی، سید هاشم معروف]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏239‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏ ‎‏الف‎‏8041
| موضوع =
جنبش‏های اسلامی

شیعه - تاریخ

شیعه - جنبشها و قیامها

شیعه - سرگذشت‌نامه
| ناشر = 
آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى
| مکان نشر =مشهد مقدس - ایران
| سال نشر = 1379 ش 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE12186AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| شابک =964-444-317-9
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =12186
| کتابخوان همراه نور =12186
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''جنبش‌هاى شيعى در تاريخ اسلام'''، ترجمه فارسى [[عارف، سید محمدصادق|سيد محمدصادق عارف]] از كتاب «[[الانتفاضات الشيعية عبر التاريخ|الانتفاضات الشيعيّة عبر التاريخ]]»، نوشته [[حسنی، سید هاشم معروف|هاشم معروف الحسنى]] است.

كتاب با گفتارى از مترجم آغاز شده و متن اثر، فاقد تبويب و فصل‌بندى است و تنها عناوين، فاصل بين مطالب كتاب است.

مترجم در ضمن مقاله‌اى با عنوان «حقايق تلخ»، به بررسى انحراف مسلمين پس از رحلت پيامبر اسلام(ص) پرداخته و واقعيات تلخى را كه با سقيفه آغاز و به حكومت معاويه و يزيد و حادثه كربلا انجاميد، به‌اختصار بيان كرده است. وى در ضمن اين مطلب كوتاه، انتقادات برخى از اصحاب پيامبر(ص) همچون سلمان فارسى و ابوذر و مقداد را به اين انحرافات ذكر نموده و در انتها مى‌نويسد: «اينك كتاب حاضر... ضمن تفصيل آنچه به‌ايجاز گفته شد، بخشى از اين جنبش‌ها را با استناد به منابع موثّق تاريخى در فصول خود شرح داده...».

اگرچه كتاب از ترجمه‌اى روان برخوردار است، اما در برخى از پاراگراف‌ها پى‌درپى آمدن جملات و عبارات و نفس‌گير بودن آنها خواننده را در فهم مطلب با دشوارى روبه‌رو مى‌كند.

معناى برخى الفاظ و عبارات، آدرس و ترجمه آيات و روايات و اشعار و نيز شرح حال اعلام در پاورقى كتاب ذكر شده است.