نمایش مبدأ برای تكملة أمل الآمل

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR11454J1.jpg
| عنوان =تكملة أمل الآمل
| پدیدآوران = 
[[صدر، سید حسن]] (نویسنده)
 
[[محفوظ، حسینعلی]] (محقق)

[[دباغ، عبدالکريم]] (محقق)

[[دباغ، عدنان]] (محقق)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏55‎‏/‎‏2‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏4‎‏ ‎‏الف‎‏8095‎‏ ‎‏1387 
| موضوع =
جبل عامل 

شيعه - سرگذشت‌نامه 
| ناشر = 
دار المؤرخ العربي 
| مکان نشر =لبنان - بيروت 
| سال نشر = |مجلد1: 2008م , 1429ق , 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11454AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =6
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11454
| کتابخوان همراه نور =11454
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}

'''تكملة أمل الآمل'''، نوشته [[صدر، سید حسن|سید حسن صدر]] (متوفی 1354ق)، از جمله آثار ارزشمند علم رجال شیعی است که سیره مجتهدین، علما، مشاهیر و ادبای بزرگ را گرد آورده است.

کتاب به زبان عربی، با تحقیق [[محفوظ، حسینعلی|حسین علی محفوظ]]، عبدالکریم دباغ و عدنان دباغ منتشر شده است. این کتاب از جمله آثار مهم رجالی است که تمامی نویسندگان پس از آن در شناخت تراجم به آن مراجعه کرده و از آن استفاده کرده‌اند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص‌5</ref>.
 
برخی از مطالب ذکرشده در تکمله، منحصر به فرد بوده و در دیگر منابع نیامده است.<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>.

[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]]، از جمله آثار بسیار ارزنده شیعی است. «[[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حرّ عاملی]]»، شرح حال دانشمندان را در دو بخش گرد آورده است؛ بخش نخست، به شرح حال 214 تن از علمای منسوب به جبل عامل اختصاص دارد و «[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]]» نامیده شده و بخش دوم، اختصاص دارد به معرفی علمای متأخر از [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] و برخی معاصرین او غیر از علمای جبل عامل و «[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|تذكرة المتبحرين في أحوال العلماء المتأخرين]]» خوانده شده است.<ref>ر.ک: مقدمه ج2، ص‌6-5؛ فاطمی، سیدحسن، ص37</ref>.

تكملة أمل الآمل، در شش جلد به همان شیوه [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] تألیف شده است. در جلد اول کتاب، اسامی 450 عالم شیعی عاملی که سه تن از آنها زن هستند، به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده است. در انتهای کتاب نیز نام یک شخصیت (ابن خیاط عاملی) در بابی که با ابن آغاز شده و تعدادی نیز بر اساس کنیه آمده‌اند. پس از آن باب زنان هم جداگانه آمده است. از جلد دوم کتاب مجدداً دسته‌بندی جدیدی به ترتیب حروف الفبا آغاز شده و شرح حال 2841 شخصیت غیر عاملی ذکر شده است. در انتهای جلد ششم کتاب اعلامی که به کنیه معروفند، مانند ابوالبرکات اصفهانی، میرزا ابوالحسن جلوه یا ابوالحسن جرجانی ذکر شده‌اند. پس از آن تنها یک شخصیت (ابن ابیقرّه) تحت باب اعلامی که با ابن آغاز شده‌اند، ذکر شده است. در انتها نیز اعلام و علمای زن، مانند: مادر [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]]، دو دختر [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] و سیده حکیمه دختر امام جواد(ع) معرفی شده‌اند. در خاتمه کتاب شهرهایی که مراکز علمی شیعه بوده‌اند، مانند کوفه، قم، حله، بغداد، حلب، جبل عامل و نجف و خاندان‌های اهل علم این شهرها معرفی شده‌اند.
 
محققین اثر در پاورقی‌های کتاب، آدرس آیات، روایات و منابع مطالب را ذکر و در مواردی هم که یافته‌های آنها با منبع ذکرشده در کتاب تطابق ندارد، به آن اشاره کرده‌اند.