نمایش مبدأ برای تقویم الفکر النحوي

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR15291J1.jpg
| عنوان = تقویم الفکر النحوي
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[علی ابوالمکارم، عبدالقادر]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  
| موضوع =زبان عربی - نحو
|ناشر 
| ناشر = دار غريب
| مکان نشر = مصر - قاهره
| سال نشر = 2005م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15291AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 977-215-813-2
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 15291
| کتابخوان همراه نور = 15291
| کد پدیدآور = 6825
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''تقويم الفكر النحوي'''، اثر [[علی ابوالمکارم، عبدالقادر|علی ابوالمکارم]]، پژوهشی است پیرامون ارزش‌گذاری اندیشه نحوی و بررسی اصالت و چگونگی تکوین و تطور آن.

مطالب کتاب، در دو باب اصلی تنظیم شده است که در خلال توجه به مطالب آن، می‌توان اهمیت کتاب و مهم‌ترین ویژگی‌های آن را دریافت. در باب نخست، سعی شده است تا ارزیابی جامعی از تفکر نحوی و اندیشه دستور زبان عربی، از منظر تاریخی ارائه شود تا به اصالت این اندیشه، پی برده شود و سپس، منابع اصلی و معتبر اندیشه‌های اصیل اصول نحوی و دستور زبانی، بررسی گردد. در این زمینه از تحلیل افکار، ایده‌ها و نظریات در پیدایش و تکوین اندیشه‌های نحوی و دستور زبانی و عوامل مؤثر بر آنها، به‌منظور کشف روابطی که این اندیشه‌ها را به یکدیگر پیوند می‌دهد، استفاده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص9-‌10</ref>.

آنچه باعث اهمیت این بخش از کتاب شده است، آن است که بررسی‌ها و تجزیه و تحلیل‌های مؤلف، ثابت کرده است که ریشه‌های دستوری زبان عربی و تفکر نحوی، مواد تشکیل‌دهنده اصلی خود را از عناصر صرفاً اسلامی در طول یک دوره طولانی تاریخی گرفته‌اند، قبل از آنکه این ریشه‌ها، تحت تأثیر سایر مؤثرات غیر اسلامی در اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری قرار گیرند. ازاین‌رو مباحث این باب، در سه فصول سه‌گانه زیر تنظیم شده است:
# در فصل نخست، سعی شده است میزان اصالت اندیشه عربی مشخص شود؛ به‌اعتبار آنکه این موضوع، نقطه ورود بی‌بدیل و غیر قابل جایگزینی است برای بررسی صحت و اصالت اندیشه و تفکر نحو عربی.
# در فصل دوم تلاش شده است تا با تکیه بر تحلیل عوامل عینی و موضوعیه که در اجزای اندیشه تفکر نحوی متبلور شده و به آن ویژگی می‌بخشد، میزان اصالت خود اندیشه دستوری و تفکر نحوی، مشخص شود.
# در فصل سوم، سعی شده است عوامل عرضی تأثیرگذار بر اندیشه و تفکر نحو عربی، بعد از نهضت ترجمه بررسی شود و صور تأثیر نفوذ تفکرات یونانی بر این اندیشه، به‌صورت مستقیم، مورد بحث قرار گیرد<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.

نویسنده در باب دوم، در نظر داشته است تا اعتبار تفکر نحوی و اندیشه دستوری، یا به عبارتی ارزش عناصر اساسی در این اندیشه و میزان یکپارچگی یا کاستی‌ها و انحرافات آن را بررسی نماید. ازاین‌رو، بر آن شده است تا مطالعه تحلیلی را با مطالعه تاریخی ترکیب نماید تا جایگاه دقیقی را برای محققان معاصر در رویکردشان به تفکر نحوی و اندیشه دستوری و مسائل مربوط به آن، تعریف نماید<ref>ر.ک: همان، ص10-‌11</ref>.