نمایش مبدأ برای تفسیر بصائر یمینی(ن‍ی‍ش‍اب‍وری‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍ود)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR92814J1.jpg
| عنوان = تفسیر بصائر یمینی(ن‍ی‍ش‍اب‍وری‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍ود)
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ن‍ی‍ش‍اب‍وری‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍ود]] (نويسنده)
[[رواقی، علی]] (محقق)
[[امیری، مصطفی]] (مترجم)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  /ن9ت7 94/5 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = مرکز پژوهشی ميراث مکتوب
| مکان نشر = ایران - تهران
| سال نشر = 1398ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE92814AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 4
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 92814
| کتابخوان همراه نور = 92814
| کد پدیدآور = 33911
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''تفسیر بصائر یمینی،''' تألیف [[نیشابوری، محمد بن محمود|قاضی معین‌الدین محمد بن محمود نیشابوری مرورودی]] (متوفای 599ق)، است که در سده ششم هجری نوشته شده است.

در میان نگارش‌های تفسیری، «بصائر» از خوش‌تعبیرترین تفاسیر موجز قرن ششم هجری است که با نثری روان و گویا با اندکی شرح کلمات، ذکر قصص و یادآوری برخی احتمالات تفسیری به نگارش درآمده است. پیش از آن تفسیرهای دیگری بر همین سبک موجز به نگارش درآمده است. البته تفسیرهای مفصل‌تر فارسی نیز پیش از آن تألیف یافته است<ref>ر.ک: ایازی، سید محمد علی، ص188-189</ref>.

روش تنظیم مطالب بصائر آن است که در آغاز سوره و آیه چنانچه روایتی در باب فضل سوره و آیه یا قرائت آن باشد ذکر کند و این یادکرد معمولا همراه با استدلال و توضیح است و گاه برای دفع شبهه نکاتی را بیان می‌کند و پاسخ آن را می‌دهد؛ چنان‌که در فضل آیت‌الکرسی از پیامبر حدیثی را نقل می‌کند که در سوره‌ی بقره آیه‌ای هست که از همه آیه‌ها برتر است، آنگاه شبهه‌ای را مطرح می‌کند که لازمه این معنا نقصان دیگر آیه‌ها باید باشد، سپس خود پاسخ می‌دهد.

از طرف دیگر، افراط در ذکر فضیلت قرائت سوره ندارد، به‌گونه‌ای که در برخی از تفاسیر معمول است که ثواب‌های بی‌شمار از طریق راویان معلوم‌الحال نقل می‌گردد. نیشابوری، معمولا به ذکر اسباب نزول اهتمام دارد و هرجا که آیتی با ذکر سبب نزول مقرون باشد، از نقل آن دریغ نمی‌ورزد و رابطه پنهان یک آیه و مطالب پوشیده را با توضیح سبب نزول روشن می‌سازد و گاه چند نقل قول در باب شأن نزول را بیان داشته و یکی را ترجیح می‌دهد.

شیوه نیشابوری آن است که از قصص به‌نحو وافر استفاده کند و هرکجا مناسبتی یافت، آن داستان‌ها را به درازآهنگی بیان کند و در یادکرد آن‌ها این روش را برگزیده که پیش از تفسیر آیه برای آماده کردن ذهن‌ها و ایجاد جاذبه در شناخت آِیه، قصه را نقل کند<ref>ر.ک: همان، ص190</ref>.

کتاب تفسیر بصائر یمینی برای یمین‌الدوله بهرام شاه نوشته شده و چون پایان سلطنت بهرام شاه 547ق بوده، پس باید این کتاب هم قبل از این تاریخ نوشته شده باشد<ref>ر.ک: پورجوادی، امیرحسین، ص39</ref>.

البته در این چاپ تنها بخشی از کتاب تفسیر بصائر از سوره فاتحه تا آیه 158 سوره آل عمران با تصحیح [[رواقی، علی|علی رواقی]] از سوی انتشارات بنیاد فرهنگ ایران در سال 1359ش منتشر گردیده است.