نمایش مبدأ برای ترجمه نفس المهموم؛ در کربلا چه گذشت

{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان = 
ترجمه نفس المهموم، در کربلا چه گذشت؟
| عنوان‌های دیگر = 
در کربلا چه گذشت؟: ترجمه نفس المهموم
| تصویر = NUR001036J.jpg
| پدیدآوران = 
[[قمی، عباس]](نویسنده)

[[کمره‌ای، محمدباقر]] (مترجم)

| ناشر = مسجد مقدس جمکران 
| مکان نشر = ایران - قم
| سال نشر = 1381ش
| چاپ = 14
| شابک = 964-6705-169-2 
| موضوع = 

1.حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق.

2.واقعه کربلا، 61ق.

| زبان = فارسی
| تعداد جلد = 
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01036
| کد کنگره = ‏BP‎‏ ‎‏41‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ق‎‏8‎‏ ‎‏ن‎‏7041‎‏ ‎‏1381 
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE01036AUTOMATIONCODE
| کتابخوان همراه نور =01036
| پس از = 
| پیش از = 
}}
{{کاربردهای دیگر| نفس المهموم (ابهام‌‌زدایی)}}

{{کاربردهای دیگر|کربلا (ابهام‌زدایی)}}
'''ترجمه نفس المهموم؛ در کربلا چه گذشت'''، ترجمه فارسی کتاب «[[نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم|نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم(ع)]]» اثر [[قمی، عباس|شیخ عباس قمی]] می‌باشد که به‌صورت سلیس و روان، به قلم [[کمره‌ای، محمدباقر|آیت‌الله شیخ محمدباقر کمره‌ای]]، در سال 1379ق، به فارسی ترجمه شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص920</ref>

«نفس المهموم»، کتابی است پیرامون زندگی‌نامه و شهادت امام حسین(ع) و آنچه باعث اهمیت آن می‌شود، این است که نویسنده برای نگارش این کتاب تقریباً تمامی مقاتل و کتب تاریخی گذشته را دیده است و در جزئی‏‌ترین حوادث مربوط به کربلا، آرای پیشینیان قبل از خود را با ذکر مآخذ آن می‌‏آورد و گاهی آنها را هم نقد می‏‌کند و هرجا که بر اساس نگرش اخباری خود اشکالی می‏‌بیند، با صراحت به تبیین و رد آن می‌‏پردازد.<ref>موسوی، سید ناصر، 1395</ref>

در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از مترجم افزوده شده است که در آن ضمن ذکر انگیزه ترجمه (که عبارت است از خدمت به آستان حسینی) و بیان این مطلب که چون «نفس المهموم» با عبارات کتب تاریخ عربی قدیم از قبیل «[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]]» و «[[الكامل في التاريخ|کامل]] [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]]» تنظیم شده ولذا محتاج ترجمه‌ای ساده و مفهمومی می‌باشد، به این نکته اشاره گردیده است که غالب این کتب، به دلیل برخی مشکلات و نواقص، مورد استفاده کامل نیست؛ مشکلات و نواقصی که سعی شده است در ترجمه حاضر برطرف گردد. این نواقص عبارتند از اینکه:
# در بسیارى از موارد، مقصود متن ادا نشده تا آنجا که ترجمه اشتباه به نظر مى‌‏‌رسد.
# در پاره‏‌اى موارد، اختلاف نظر عمیقى وجود دارد.
# غالباً  ترجمه نسبت به متن، کم و زیاد شده و پاره‏‌اى از اشعار عربى بى‌‏ترجمه مانده یا ساقط گردیده و چون فارسى‌زبانان به اشعار عربى یا نثر عربى بى‌‏ترجمه برخوردند، در بن‌‏بست قرار مى‌‏‌گیرند و گیج مى‌‏‌شوند و مطلب را درست درک نمى‌‏‌کنند.<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص15-17</ref>

از آنجا که سعی مترجم بر آن بوده که فارسی‌زبانان از این کتاب نفیس، استفاده همه‌جانبه ببرند، همه عبارات کتاب و اشعار آن، به فارسی ترجمه شده و هر شعر عربی، غالباً  به یک شعر فارسی ترجمه گردیده و تا حد امکان مقصود شعر عربی در آن گنجانده شده است.<ref>همان، ص18</ref>

ترجمه کتاب «نفثة المصدور» اثر [[قمی، عباس|شیخ عباس قمی]] هم که به‌عنوان متمم این کتاب تألیف شده، در آخر کتاب چاپ شده است.<ref>همان</ref>

مترجم در این ترجمه، اشعار عربى را به اشعار پارسى نقل کرده و تا حد امکان و فرصت مقصود شاعر عرب را در شعر پارسى گنجانده است.<ref>همان، ص18-19</ref>

این ترجمه از نسخه چاپى کتاب «نفس المهموم» است که سید احمد کتابچى در سال 1368ق، منتشر کرده است. در این نسخه، قسمت‌هاى متعددى از مؤلف کتاب به‌عنوان پاورقى درج شده و مترجم براى آنکه تغییرى در مقصود مؤلف نشده باشد، آنها را در همان پاورقى درج کرده است.<ref>همان، ص19</ref>

در ضمن کتاب، فصلى بود در مرثیه‏‌هاى عربى که مؤلف آن را جمع‏‌آورى کرده بود و چون به نظر مترجم براى فارسى‌زبانان کم‌استفاده بوده و ترجمه آن هم چندان مفید به نظر نرسیده، وی براى آنکه این کتاب از هر نظر مورد استفاده کامل باشد، نوحه‌‏هاى پارسى به‌جاى آن گذاشته است.<ref>همان، ص24</ref>