نمایش مبدأ برای تبرک، توسل، بدعت

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR21034J1.jpg
| عنوان = تبرک - توسل - بدعت
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[سبحانی تبریزی، جعفر]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =‏س‎‏2‎‏ت‎‏2 226/6 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = مؤسسه امام صادق علیه‌السلام
| مکان نشر = ایران - قم
| سال نشر = 1388ش - 1431ق
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21034AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 978-964-357-415-4
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 21034
| کتابخوان همراه نور = 21034
| کد پدیدآور = 32
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''تبرک، توسل، بدعت'''، اثر [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله جعفر سبحانی]] (متولد 1308ش)، کتابی است پیرامون سه موضوع مهم «تبرک»، «توسل» و «بدعت» و پاسخ به شبهات مطرح‌شده پیرامون آن‌ها.

کتاب دارای سه بخش اصلی است. نویسنده در بخش نخست، با استناد به قرآن و سنت نبوی به اثبات تبرک و انواع آن پرداخته است. وی معتقد است از آیات و احادیث اسلامی استفاده می‌شود که تبرک به آثار پیامبران(ع)، یک رسم رحمانی در میان پیروان شرایع پیشین بوده و پیوسته به آثار آنان تبرک می‌جستند و انتظار رحمت و خیر فراوان از خداوند متعال از طریق این وسایل داشته و آثار انبیا را وسیله‌هایی برای نزول رحمت از جانب خداوند می‌شمردند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص8</ref>.

در پایان این بخش، دلیل مخالفین تبرک همرا با پاسخ آن، نقل شده است؛ از جمله آنکه تبرک نوعی عبادت است و عبادات توقیفی است. در پاسخ، چنین بیان شده است که اولا تبرک مطلقا خواه در مورد مشروع و خواه در غیر مشروع، از مقوله عبادت به معنی پرستش نیست؛ ثانیا بر فرض که تبرک از مقوله عبادت باشد، ولی در صورتی بدعت شمرده می‌شود که دلیل بالخصوص یا به‌نحو عموم بر مشروعیت آن نباشد؛ آیا این همه آیات و روایات در اثبات مشروعیت آن کافی نیست؟<ref>ر.ک: همان، ص23-24</ref>.

در بخش دوم، با استناد به نص قرآن و روایات شریف، به اثبات توسل و معرفی انواع توسل پرداخته شده است که عبارتند از: توسل به اسما و صفات خداوند، به قرآن کریم، به اعمال نیک خود انسان، به دعای برادر مؤمن، به دعای پیامبر(ص) در حال حیات و پس از درگذشت ایشان<ref>ر.ک: همان، ص32- 42</ref>. این بخش با بیان ادله مخالفین و جواب مستدل به آن‌ها به پایان رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص49-67</ref>.

بخش سوم، به مبحث بدعت اختصاص یافته و در آن، به موضوعاتی همچون ارکان بدعت (افزودن یا کاستن احکام دینی، اشاعه در میان مردم و نبودن دلیل عام یا خاص)، بدعت حقیقی و نسبی، نمونه‌های بدعت و عوامل پیدایش بدعت پرداخته شده است. در انتهای این بخش، روش‌های بنیادین برای پیشگیری از بدعت توضیح داده شده است که عبارتند از: هشدار نسبت به بدعت و بدعت‌گذاران، گزارش از وجود دروغ‌پردازان در میان امت، تصمیم بر نگارش حدیث تاریخی، پیروی از اهل‌بیت(ع) و پی‌ریزی نظام امر به معروف و نهی از منکر<ref>ر.ک: همان، ص75-115</ref>.