نمایش مبدأ برای تبارنامه سادات زیدی ایران

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR55301J1.jpg
| عنوان = تبارنامه سادات زیدی ایران
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[آستان قدس رضوی. بنیاد پژوهشهای اسلامی. گروه تراجم و انساب]] (نويسنده)
[[جلالی، غلامرضا]] (زير نظر)
|زبان
| زبان = فارسی
| کد کنگره =  /ب9ت2 53/7 BP 
| موضوع =سادات زیدی ـ ایران ـ نسبنامه
|ناشر 
| ناشر = آستان قدس رضوی. بنياد پژوهشهای اسلامى
| مکان نشر = ایران - مشهد مقدس
| سال نشر = 1393ش
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE55301AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 978-964-971-849-1
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 55301
| کتابخوان همراه نور = 55301
| کد پدیدآور = 22437
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''تبارنامه سادات زیدی ایران'''، اثر گروه تراجم و انساب بنیاد پژوهش‌های اسلامی، کتابی است در معرفی زیدیان ایران که با اشراف [[جلالی، غلامرضا|غلامرضا جلالی]]، منتشر شده است.

این کتاب، معرفی بخشی از فرزندان زید را که به ایران مهاجرت کرده‌اند، به‌عهده دارد<ref>ر.ک: مقدمه، ص24</ref>. فرزندان زید شهید، بعد از شهادت ایشان، به‌تدریج در فلات ایران، پراکنده شدند. آنها در تبریز، مراغه، اردستان، ری، سبزوار، سرخس، نیشابور، مشهد، گناباد، اهواز، ارجان (بهبهان)، شوش، شوشتر، طبرستان، شیراز، قزوین و کرمان، ساکن شدند<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.

پس از شهادت زید، پیروان او به چند گروه تقسیم شدند که معروف‌ترین آنها، ادریسیه، حسنیه و قاسمیه بودند:
# ادریسیه: پیروان ادریس بن عبدالله بن حسن بن علی بن ابی‌طالب(ع) بودند که از سال 112 تا 375ق، بر مراکش و شمال آفریقا حکومت کردند و اولین دولت مستقل شیعه علوی در اسلام بشمار می‌روند.
# قاسمیه: اصحاب قاسم بن ابراهیم بن طباطبا الرسی بودند. اینان دولت ائمه رسی (از سال 280 تا 570ق) را در یمن پایه‌گذاری کردند. بیشتر دیلمی‌ها، تابع مذهب قاسمیه بودند.
# حسنیه: یاران حسن بن زید بن حسن بن علی(ع) بودند که دولت شیعیان علوی مازندران را تأسیس کردند<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.

معرفی افراد، بر اساس اسامی شهرها و به‌ترتیب حروف است. این ترتیب، هم در اسامی شهرها رعایت گردیده و هم در اسامی افراد. به‌منظور آشنایی بیشتر با محتوای کتاب، به برخی از این اسامی اشاره می‌شود:
# آذربایجان:
## تبریز:
### عدنان: ابولیث عدنان بن اسامة بن عدنان بن اسامة بن ابی‌عبدالله احمد شمس‌الدین بن علی بن ابی‌طالب محمد بن عمر الرئیس بن حسین بن احمد بن عمر بن یحیی بن حسین بن زید بن علی بن زین‌العابدین(ع). نسلش در تبریز و قم بوده‌اند.
## مراغه:
### مطهر: ابوعبدالله المطهر الرسول المراغی بن یعلی بن عوض بن علی بن زید بن علی بن جعفر الخطیب بن قاسم بن جعفر الشاعر بن محمد الشبیه بن زید بن علی زین‌العابدین(ع) در مراغه می‌زیست.
# اصفهان:
## اردستان:
### داعی: داعی بن باحرب بن حسین بن علی علوش الحربی بن ابی‌علی محمد القاضی بن ابی‌طاهر احمد الحربی بن حسین بن عیسی بن زید الشهید بن امام زین‌العابدین(ع). از طبرستان به اصفهان مهاجرت کرد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص40-41</ref>.