نمایش مبدأ برای تالي تلخيص المتشابه

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR80961J1.jpg
| عنوان = تالي تلخيص المتشابه
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[خطیب بغدادی، احمد بن علی]] (نويسنده)
[[سلمان، مشهور حسن]] (مصحح)
[[شقیرات‌، احمد]] (مصحح)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /خ6ت2 114/8 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار الصميعي
| مکان نشر = عربستان - ریاض
| سال نشر = 1417ق - 1997م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE80961AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 2
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 80961
| کتابخوان همراه نور = 80961
| کد پدیدآور = 2167
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''تالي تلخيص المتشابة''' اثر [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|احمد بن علی بن ثابت ابوبکر خطیب بغدادی]] (392- 463ق) در اصلاح و تکمیل مطالب کتاب دیگر خود «[[تلخيص المتشابه في الرسم و حماية ما أشكل منه عن بوادر التصحيح و الوهم|تلخيص المتشابه في الرسم]]» پیرامون اسامی متشابه راویان نگاشته شده است.

[[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]] کتاب خود را چنین معرفی کرده است: «وقتی کارم روی کتاب «التلخيص» تمام شد، با ذکر نام متفق‌علیه و نسب راویان، مطالب آن را تکمیل نمودم. اما در برخی اسامی، یک حرف اضافی وجود داشت و من این کتاب را به‌منظور رفع آن نوشته و مطالب آن را در دو فصل، سامان‌دهی کردم: در اولی از آنها حرف اضافی در پسران بدون پدران را ذکر کردم و در فصل دوم، حرف اضافی در پدران بدون پسران را و در هر شرح‌حال، مطالب اضافی، ارائه کردم». ازاین‌رو، کتاب، در زمره آثاری قرار می‌گیرد که برای ثبت و ضبط اسامی راویان متشابه و توضیح اینکه چه چیزی متشابه و چه چیزی متفاوت است، گردآوری شده است. در واقع موضوع و روش نویسنده، بیشتر شبیه به موضوع و روش او در «تلخيص المتشابه في الرسم» بوده و طبق احتمالی که محقق در مقدمه مطرح نموده، احتمالا بابی از ابواب آن کتاب بوده و به همین دلیل خطیب پس از اتمام کتاب «تلخيص المتشابه»، به نگارش و تألیف این کتاب، روی آورده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص6</ref>.

کتاب برای معرفی نام راویانی نوشته شده است که نام آنها، تنها با یک حرف از هم جدا شده است و این حرف اضافی، موضوع و ساختار اصلی کتاب را تشکیل داده است. مطالب به دو فصل اصلی تقسیم شده است: فصل اول، مخصوص نام راویانی است که نام آنها دارای آن حرف اضافی است و فصل دوم، دربردارنده نام راویانی است که به نام پدرشان آن حرف، اضافه شده است. هر یک از ابواب، به حرفی اضافی الفبایی در نام اختصاص دارد و مطالب کتاب به ترتیب حروف الفبا، نسبت به حرف اضافی تنظیم شده است نه نسبت به ابتدای نام افراد. به‌عنوان‌مثال، مطالب با باب «الألف الزائدة» آغاز شده و سپس، باب «باء الزائدة» و پس از آن، سایر حروف الفبا آمده است<ref>همان،ص6-7</ref>.