نمایش مبدأ برای تاریخ بخارا

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR02218J1.jpg
| عنوان =تاریخ بخارا
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران = 
[[محمد بن زفر]] (خلاصه کننده)

[[نرشخی، محمد بن جعفر]] (نویسنده)

[[قباوی، احمد بن محمد]] (مترجم)

[[مدرس رضوی، محمدتقی]] (مصحح)
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏DK‎‏ ‎‏878‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏4‎‏ت‎‏2‎‏
| موضوع =
بخارا - تاریخ

نثر فارسی - قرن 6ق.
| ناشر = 
توس
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1363 ش 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02218AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02218
| کتابخوان همراه نور =02218
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
'''تاريخ بخارا'''، تأليف [[نرشخی، محمد بن جعفر |ابوبكر محمد بن جعفر النرشخى]] (268 - 348ق) است كه آن را در سال 332ق، به زبان عربى تأليف و به امير حميد نوح بن نصر سامانى تقديم نموده است.<ref>فروزانى، سيد ابوالقاسم، ص27</ref>

در سال 522ق، ابونصر احمد بن محمد بن نصر القباوى، كتاب «تاريخ بخارا» را از عربى به فارسی برگرداند. مترجم خود در اين باره مى‌گويد: «... و بيشتر مردم به عربى رغبت ننمايند. دوستان از من درخواست كردند كه اين كتاب را به فارسی ترجمه كن. فقير درخواست ايشان اجابت كردم و اين كتاب را به پارسى ترجمه كردم».<ref>همان، ص28</ref>

قباوى، مطالبى را از كتاب تاريخ بخاراى نرشخى حذف و قسمت‌هایى را به آن اضافه نموده است.<ref>همان</ref>

در سال 574ق، محمد بن زفر بن عمر، ترجمه كتاب تاريخ بخارا را مختصر كرده و به صدر صدور جهان خواجه امام عبدالعزيز بخارى حنفى (رئيس شهر بخارا) پيشكش كرد.

متأسفانه اصل كتاب تاريخ بخاراى نرشخى به زبان عربى از ميان رفته است. همچنين از ترجمه فارسی اين كتاب كه توسط ابونصر احمد القباوى انجام پذيرفته نيز اثرى باقى نيست. در واقع كتابى كه امروزه با نام تاريخ بخارا در دسترس ما است، همان تلخيصى است كه محمد بن زفر از ترجمه تاريخ بخارا به عمل آورده است.<ref>همان</ref>

جناب [[مدرس رضوی، محمدتقی|مدرس رضوى]]، به تصحيح و تحشيه كتاب همت گمارده است.