نمایش مبدأ برای الناهي عن شهود الملاهي و ارتكاب المناهي

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR148567J1.jpg
| عنوان = الناهي عن شهود الملاهي و ارتكاب المناهي
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ابن عسال، عبدالله بن فرج]] (نويسنده)
[[حصری، رضوان]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  2ن2الف 247/35 BP 
| موضوع =اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - اسلام - آداب و رسوم و زندگی اجتماعی - اخلاق اجتماعی - جنبه‌های مذهبی - اسلام
|ناشر 
| ناشر = دار الفتح
| مکان نشر = اردن - عمان
| سال نشر = 1403ش - 1444ق - 2023م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE148567AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 978-9957-23-612-0
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 148567
| کتابخوان همراه نور = 148567
| کد پدیدآور = 106760
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''الناهي عن شهود الملاهي و ارتكاب المناهي'''، املای سخنان [[ابن عسال، عبدالله بن فرج|ابومحمد عبدالله بن فرج یحصُبی طُلَیطلی]]، معروف به [[ابن عسال، عبدالله بن فرج|ابن عسّال]] (درگذشته 487ق) است که در هشدار به مردم از انجام ناپسندهای شرعی گفته شده است. [[حصری، رضوان|رضوان حَصری]]، پژوهش و تعلیقه بر این اثر را انجام داده است.

موضوع کتاب پرهیز دادن مردم از انجام کارهای غیر شرعی است؛ به‌ویژه، نسبت به آنچه در تحریم سرگرمی‌های باطل مانند سماع، نواختنی‌ها و موسیقی آمده است و انذار از آنچه که آدمی را به این امور می‌کشاند. مباحثی که ابومحمد ارائه می‌دهد، عبارتند از: دشمنی و مکر شیطان با انسان؛ دام‌هایی مانند زنان و دارایی‌ها که برای فریب مردم می‌گستراند؛ پرهیز نمودن از امور غریبه‌ای مانند گرامی‌داشت سال‌گشت تقویم عیسوی، کریسمس مسیحی و اعیاد مقدس مسیحیان؛ معرفی اهل هواهای نفسانی و دشمنان دین؛ شناخت مدعیانی که خود را به زاهدان و اهل ورع مانند می‌کردند و بیان حقیقت حالشان و غیب‌گویی با ضرب الخط<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص20</ref>‏.

ابومحمد از روش ارشادی (پند و اندرز) و قصه‌سرایی بهره برده است و در کلام او، شوق‌آفرینی (ترغیب) در مخاطب با ترساندن (ترهیب) او به‌هم ‌آمده‌اند. او مردم را به همین روش در مسجد جامع قرناطه اندرز می‌داده و حدیث را از حفظ بر آنان می‌خوانده است. البته مقصود از حدیت، گزاره‌های نیکویی است که نکته‌های سودبخش، داستان‌ها، اخبار و روایات را در بر داشته است و گاهی نیز از آیه‌های قرآنی و حدیث نبوی(ص) به‌همراه تفسیر و شرح آن‌ها و تقریبی که به موضوع دارند، شکل یافته است.

کتاب، همان‌ گونه که واژه‌های روانش نشان می‌دهد، از شیوه نگارش «املایی» بهره‌ می‌جوید که در میان عالمان اندلس رواج داشته است؛ [[ابن عسال، عبدالله بن فرج|ابن عسّال]] نیز در یکی از مجالسی که در مسجد جامع غرناطه داشته است، سخنانی را املا نموده و برخی از شاگردان آن‌ها را نوشته‌اند تا به شکل «کتاب» درآمده است.

این کتاب از خود نویسنده است؛ افزون بر گواهی که سه نسخه کتابخانه‌های «مسجد اعظم بوزان»، «علال فاسی» و «ابن یوسف» می‌دهند، بودن اشعاری از او (که در کتاب‌های نویسندگان دیگر دیده نمی‌شوند) و نقل قولی که از «سحنون فقیه» می‌کند (که آن نیز در آثار دیگر یافت نمی‌شود) این انتساب ثابت می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص22-20</ref>‏.