نمایش مبدأ برای المناسک (ابونصر عدوی)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR89957J1.jpg
| عنوان = المناسک
| عنوان‌های دیگر = کتاب القضاء 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[عدوی، سعید بن ابن عروبه]] (نويسنده)
[[مروزی، سریج‌ بن‌ یونس‌]] (نويسنده)
[[صبری، عامر حسن]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /ع4م9 188/8 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار البشائر الإسلامیة
| مکان نشر = لبنان - بیروت
| سال نشر = 1421ق - 2000م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE89957AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 89957
| کتابخوان همراه نور = 89957
| کد پدیدآور = 66864
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''كتاب المناسك'''، نوشته [[عدوی، سعید بن ابن عروبه|ابونصر سعید بن ابی‌عروبه عدوی]] (متوفای 156ق)، از عالمان حدیث است. این اثر حدیثی به موضوعی فقهی اختصاص یافته و توسط [[صبری، عامر حسن|عامر حسن صبری]] تحقیق شده است. ذیل این اثر، «كتاب القضاء» نوشته [[مروزی، سریج‌ بن‌ یونس‌|سریج بن یونس بغدادی]] آمده است.

نوشتار حاضر از نخستین آثار حدیثی موضوع‌محور است<ref>ر.ک: مقدمه، ص31</ref> که مشتمل بر مسائلی مرتبط با فریضه حج است و در آن به وجوب حج، جایگاه مکه و مسجدالحرام و مطالب گوناگون دیگر درباره حج و احکام آن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص6 و 29</ref>. کتاب مورد بحث در حقیقت متشکل از سه جزء بوده که تنها جزء اول آن به‌صورت کامل به دست آمده است<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>. لازم به ذکر است که ناسخ اثر ده فراز را از ابتدای جزء دوم آن در آخر نسخه خود آورده است که به همان شکل در این کتاب آمده است<ref>ر.ک: همان، ص44؛ متن کتاب، ص113-116</ref>.

مطالب کتاب به روش پرسش و پاسخ (مشتمل بر چهل‌وشش سؤال به‌همراه جواب آنها) در قالب یک‌صدوشصت‌وسه حدیث و روایت است.
نویسنده در این کتاب به نقل احکامی از تابعان مانند قتاده، حسن بصری، عطاء بن ابی‌رباح و... همچنین سخنان و آراء برخی از فقهای صحابه و نقل احادیثی مرتبط با مسئله حج پرداخته است. وی همچنین احادیث و روایات فراوانی را از استاد خود قتاده که بیش از یک‌صدوبیست مورد است در این کتاب آورده؛ ضمن اینکه تفسیر آیات حج را از برخی علمای سلف نیز نقل کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص6 و 29-31</ref>.

این کتاب، حاوی بسیاری از احادیث مرفوع نیز می‌باشد که بسیاری از آنها فاقد شروط صحت و برخی دیگر صحیح قلمداد شده است<ref>ر.ک: همان، ص31</ref>.

محقق علاوه بر ذکر مقدمه تفصیلی پیرامون کتاب و نویسنده آن، به تصحیح اغلاط موجود در اسناد و متن کتاب با مراجعه به مصادر مختلف پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص44</ref>. وی در پاورقی به وجود احادیث مطرح‌شده کتاب در مصادر حدیثی دیگر اشاره نموده و در مواردی نیز توضیحاتی حدیث‌شناسی را پیرامون برخی از احادیث آورده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص57-58</ref>. همچنین به شرح برخی از عبارات<ref>ر.ک: همان، ص60</ref> و معرفی مختصر برخی از راویان و بیان معنای برخی از واژگان دشوار احادیث پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>.