نمایش مبدأ برای المطول

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR20165J1.jpg
| عنوان =المطول
| عنوان‌های دیگر =حاشیه علی المطول

مفتاح العلوم. برگزیده

کتاب المطول

حاشیه السید میرشریف

تلخیص المفتاح. شرح
| پدیدآوران = 
[[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر]] (نویسنده)

[[خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن]] (نویسنده)

[[تفتازانی، مسعود بن عمر]] (شارح)

[[جرجانی، علی بن محمد]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏PJA‎‏ ‎‏2028‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏6‎‏ ‎‏ت‎‏8022‎‏8
| موضوع =
خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن، 666 - 739ق. تلخیص المفتاح - نقد و تفسیر

زبان عربی - بدیع

زبان عربی - معانی و بیان
| ناشر = 
مکتبة الداوري
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1416 ق 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE20165AUTOMATIONCODE
| چاپ =4
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =20165
| کتابخوان همراه نور =20165
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}



'''كتاب المطول للتفتازانی و بهامشه حاشية السيد‌ ‎ميرشريف'''، مجموعه‌اى است مشتمل بر كتاب مطول جناب [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] (متوفى 792ق) و حاشيه‌اى كه توسط سيد‌ ‎مير شريف جرجانى (متوفى 816ق)، بر كتاب مزبور نوشته شده است. اين مجموعه، به زبان عربى است.

[[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] كه در تفسير، منطق، فلسفه، كلام، اصول، فقه و لغت متبحر بود، از دانشمندانى است كه بر كتاب «تلخيص المفتاح» خطیب قزونى شرح نوشته است. خطیب قزوينى، از كتاب «مفتاح العلوم» سكاكى (متوفى 426ق) كه شامل 3 بخش است، تلخيصى تهيه كرده و سپس فهميده كه اين ملخص، وافى به مقصود نيست و بسيار مختصر است، لذا بر آن شده كه تلخيص را توضيح دهد، اين بوده كه خود خطیب قزوينى كتاب «الإيضاح» را نوشت.<ref>علوى مقدم، سيد‌ ‎محمد، ص40</ref>

در واقع، كتاب «مطول» شرح «تلخيص المفتاح» خطیب قزوينى است كه آن نيز ويراسته بخش سوم كتاب «مفتاح العلوم» سكاكى است؛ به عبارت ديگر، كتاب «مطول» نتيجه و ثمره نهالى است كه سكاكى آن را غرس كرده و خطیب قزوينى آن نهال را آبيارى كرده و سرانجام آن نهال، به دست [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] ميوه داده است.<ref>همان</ref>

[[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] با اين اثر خود، در باب مسائل بلاغى، اثراتى در محيط فارسی و عربى روزگاران قرن هشتم هجرى و قرون بعد گذاشته است. يكى از معاصران وى، على بن محمد بن على، مشهور به سيد‌ ‎مير شريف جرجانى است كه در آغاز، دوستدار [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] بوده و بر كتاب «مطول» او، حاشيه نوشته، ولى بعدها در دربار تيمور، ميان آن دو مناقشه و مناظره‌اى درگرفته و به خصومت منتهى شده و تيمور هم جانب سيد‌ ‎مير شريف را گرفته است.<ref>همان، ص54</ref>

در اين حاشيه، سيد‌ ‎مير شريف بر گفتار [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]، انتقاداتى وارد كرده است و البته اين انتقادات، چندان ارزشى ندارد؛ زيرا جنبه حكمى او بر ذوق عربیّتش رجحان دارد و سيد‌ ‎شريف توانسته است در اين حاشيه، برخى از مفاهيم و مقاصد [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]، همچون اقسام وضع و انواع دلالات و اقسام استعارات را به‌خوبى بيان كند.<ref>همان</ref>

در اين اثر، متن اصلى در وسط نوشته شده و حواشى، پيرامون آن جاى گرفته است.

فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.