نمایش مبدأ برای المصباح في علم النحو

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR64350J1.jpg
| عنوان = المصباح في علم النحو
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[مطرزی، ناصر بن عبدالسید]] (نويسنده)
[[طیب، عبدالحمید سید]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = پ‍ژوه‍ش‍ک‍ده‌ زب‍ان‌ و گ‍وی‍ش‌
| مکان نشر = [بی جا] - [بی جا]
| سال نشر = 13سده
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE64350AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 64350
| کتابخوان همراه نور = 64350
| کد پدیدآور = 281
| پس از = 
| پیش از = 
}}

{{کاربردهای دیگر| المصباح (ابهام‌زدایی)}}

'''المصباح فی علم النحو'''، اثر [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|ابوالفتح ناصرالدين بن عبدالسيد ابى المكارم بن على خوارزمى حنفى]] (610-538ق)، مشهور به [[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|مُطَرَّزى]]، محقق و ادیب است که در علم نحو نگاشته است. این کتاب با پژوهش، شرح و پاورقی‌های [[طیب، عبدالحمید سید|عبدالحمید سید طلب]] عرضه شده است.

المصباح، با اینکه حجم کمی داشته و مفهوم را در عبارت‌های کوتاهی بیان کرده است، اما مطالب گوناگونی از دانش نحو را در باب‌هایی مرتّب و منظم ارائه نموده است، به‌گونه‌ای که خواننده را با مرزها و محتوای دانش نحو در بازه زمانۀ کوتاهی آشنا می‌کند و به گمان محقق کتاب، این احاطه را نمی‌توان با خواندن کتاب‌های فربه در این فن به دست آورد.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3</ref>‏

[[طیب، عبدالحمید سید|سید طلب]] نسخه‌های شانزده‌گانه‌ای از المصباح را در «دارُالکتب» یافته است و این اثر را با بهره‌گیری از مجموع آن‌ها عرضه کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص7-6</ref>‏

[[مطرزی، ناصر بن عبدالسید|مطرزی]] روش نگارش المصباح را به شیوۀ نگارش [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمان|عبدالقادر جرجانی]] انجام داده است؛ او همان راهی را که [[جرجانی، علی بن محمد|جرجانی]] در بیان «عوامل صدگانه» و بنا نمودن باب‌های نحوی بر این عامل‌ها پیموده، رفته است. ازاین‍‌‌‌‌‌رو، او پس از توضیح اصطلاح‌های نحوی و اِعراب الفاظ، به انواع عوامل لفظی قیاسی، سماعی و معنوی می‌پردازد و در پایان نیز، از تعریف، تنکیر، تأنیث و تذکیر اسم‌ها، توابع، اعراب اصلی و غیراصلی، مضمرات، نون وقایه و انواع مضمرات سخن می‌گوید. البته این «خاتمه» را نه از باب اینکه این مبحث‌ها زیرمجموعۀ باب‌های عوامل باشند، آورده است؛ بلکه صرفاً خواسته است که توضیحی از آن‌ها داده باشد.<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>‏

محقق به‌تناسب بحث «عوامل»، مقدمه‌ای را در بارۀ «عامل» از دیدگاه نحویان دیرین، مانند [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]]، [[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]] و [[ابن مضاء قرطبی]]، و امروزین، مانند [[مصطفی، ابراهیم|ابراهیم مصطفی]]، [[عبدالمتعال صعیدی]]، [[ضیف، شوقی|شوقی ضیف]] و تمام، نگاشته است.<ref>ر.ک: همان، ص15-7</ref>‏

فهرست محتوا در پایان کتاب آمده است.