نمایش مبدأ برای المدخل إلی تاريخ التفسير و المفسرين

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR39169J1.jpg
| عنوان =المدخل إلی تاريخ التفسير و المفسرين
| عنوان‌های دیگر =آشنايي با تاريخ تفسير و مفسران. عربی 
| پدیدآوران = 
[[علوی‌مهر، حسین]] (نویسنده)
 
[[خزاعی، جعفر]] (مترجم)
| زبان =عربی
| کد کنگره =
| موضوع =
تفاسير - تاريخ و نقد 

مفسران 
| ناشر = 
مرکز المصطفي(ص) العالمي للترجمة و النشر 
| مکان نشر =ایران - قم 
| سال نشر = |مجلد1: 1392ش , 1435ق , 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE39169AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| شابک =978-964-195-227-5
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =39169
| کتابخوان همراه نور =39169
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
''' المدخل إلی تاريخ التفسير و المفسرين''' ترجمه عربی «[[آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران]]» نوشته [[علوی‌مهر، حسین|حسین علوی‌مهر]] است. ترجمه این اثر توسط [[خزاعي، جعفر|جعفر خزاعی]] انجام شده است.

پیش از این کتاب‌شناسی این اثر با نام «[[آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران]]» انجام شده که خواننده محترم در صورت نیاز می‌تواند به آن مراجعه نماید. در این نوشتار مطالبی درباره تعریب ذکر می‌شود.

در این ترجمه، دو مقدمه از ناشر ارائه شده که مقدمه دوم در متن فارسی نیامده و در آن بیشتر به موضوع اهمیت نشر آثار اسلامی در داخل و خارج از کشور پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29227/1/7 ر.ک: مقدمه محقق، ص9-7]</ref>.

کتاب به لحاظ ساختار و تعداد فصول با متن اصلی تفاوتی ندارد؛ اما در جزئیات مباحث تفاوت‌های مشاهده گردید. علوی‌مهر در نگارش کتاب به شیوه آموزشی در ابتدای فصول به ذکر اهداف پرداخته است. در تعریب اثر در ابتدای فصول علاوه بر ترجمه اهداف به موضوعات ذکر شده در آن فصل نیز اشاره شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29227/1/29 ر.ک: متن کتاب، ص29]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12818/1/19 علوی مهر، حسین، ص19]</ref>.

مترجم در ترجمه اثر امانت را رعایت کرده اما گاه مطالبی نیز مشاهده شد که در نسخه فارسی نیست؛ به‌عنوان مثال در متن فارسی در ذکر ویژگی‌های کتاب پنج ویژگی ذکر شده که در تعریب مورد ششمی نیز اضافه شده است. در مورد ششم با وجود ویژگی‌ها و تدریس مکرر کتاب، خالی از خطا و اشتباه شمرده نشده و از نقد این اثر استقبال شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29227/1/26 ر.ک: همان، ص26]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12818/1/17 همان، ص17]</ref>.

نویسنده به شیوه عملی-آموزشی در پایان فصول کتاب چکیده و سؤالاتی را پیرامون مطالب مطرح کرده است. مترجم نیز این مطالب را نیز به‌دقت ترجمه کرده و البته بخش پژوهش را از پرسش جدا کرده و در ذیل «البحث و التحقیق» آورده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29227/1/41 ر.ک: همان، ص41]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12818/1/30 همان، ص30]</ref>.

همچنین گاه نویسنده از ذکر نام اثر در متن خودداری کرده که مترجم آن را به متن افزوده است؛ مثلاً در درآمد تفسیر در عهد رسالت پس از ذکر این مطلب که فهم تمام معانی قرآن برای مردم روشن نیست به دیدگاه ابن خلدون که مخالف این نظر است اشاره کرده می‌نویسد: «کما یدعیه ابن خلدون فی مقدمته...»؛ عبارت «فی مقدمته» را مترجم به متن افزوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29227/1/44 ر.ک: همان، ص44]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12818/1/31 همان، ص32-31]</ref>.

در آخرین مبحث کتاب با موضوع تفسیر عصری (قرن پانزدهم)، مطالب با عنوان «سایر تفاسیر اهل سنت در قرن پانزدهم» به اتمام می‌رسد. در متن فارسی در ذیل این عنوان، «تهذيب التفسير» و «ايسر التفاسير» و پیش از آن؛ ذیل عنوان «معروفترین تفاسیر اهل سنت در قرن پانزدهم»، چهار کتاب تفسیری «[[تفسير جامع آيات الأحكام]]» تألیف [[قربانی لاهیجی، زین‌العابدین|زین‌العابدین قربانی]]، «[[التفسير المنير في العقيدة و الشريعة و المنهج|تفسير المنير]]» نوشته [[زحیلی، وهبه|وهبة زحیلی]]، «[[الأساس في التفسير]]» تألیف [[حوی، سعید|سعید حوی]]، «تفسير الشعراوي» تألیف محمد متولی شعراوی معرفی شده‌اند؛ لکن در ترجمه تمام این تفاسیر ذیل عنوان «سائر التفاسير في أهل السنة القرن ال 15» آمده‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/29227/1/451 ر.ک: همان، ص454-451]؛ [https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/12818/1/387 همان، 390-387]</ref>.

ترجمه همچون اصل مشتمل بر فهرست مطالب در ابتدا و کتاب‌نامه در انتهای اثر است.