نمایش مبدأ برای المحب و المحبوب و المشموم و المشروب

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR87338J1.jpg
| عنوان = المحب و المحبوب و المشموم و المشروب
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[سری الرفاء، سری بن احمد]] (نويسنده)
[[ذهبی‌، ما‌جد حسن‌]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =     
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = 
| مکان نشر = 
| سال نشر = 1407ق - 1986م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE87338AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 4
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 87338
| کتابخوان همراه نور = 87338
| کد پدیدآور = 34287
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''المحب و المحبوب و المشموم و المشروب''' اثر [[سری بن احمد رفاء]] (متوفی 362ق)، برگزیده‌ای است از اشعار طیف وسیعی از شاعران عرب، در موضوعات مختلف عاشقانه احساس‌برانگیز.

این کتاب در 25 باب با موضوعاتی از قبیل لباس و انواع آن، خوش اخلاقی، شمایل، بازار، بدن انسان و اندام آن مانند صورت، گردن،...تنظیم شده است<ref>متن کتاب، ص 322-321</ref>.

کتاب حاضر، مجموعه‌ای است از قطعات شعری کهن که به‌خوبی انتخاب و برگزیده شده‌اند. این اشعار تا حد زیادی ظرافت و لطافت معنا، خلوص و سهولت تلفظ و شیرینی ترکیب‌ها را درهم‌آمیخته و زیبایی و آنچه از نظر سلاست اوزان و برازندگی بحرهای شعری وجود دارد را در خود جای‌داده‌اند<ref>مقدمه محقق، ص8م-9م</ref>.

نویسنده، تعداد زیادی از شعرا را معرفی کرده است که بیش از سیصد تن می‌رسند. نکته قابل‌تأمل اینکه این شاعران، همگی از یک‌طبقه و یک نسل و یا یک شهر نیستند، بلکه شاعرانی از نسل‌های و طبقات مختلفی هستند که تا شاعران عصر جاهلیت را شامل می‌شود. از لحاظ محدوده جغرافیایی نیز این شاعران محدود نبوده و شامل شاعرانی از همه کشورهای دولت اسلامی، شرقی و غربی مانند شبه‌جزیره عربستان، شام، عراق، اصفهان، گرگان، سرزمین کنعان، مغرب، اندلس و از دیگر کشورهای اسلامی هستند. همچنین همگی ایشان، از شاعران معروف و نامدار نیستند، بلکه در میان آنها، شاعران گمنامی وجود دارد که در غیر این کتاب، نامی از ایشان برده نشده و نام و شعرشان، منحصر به همین کتاب است<ref>همان، ص9م</ref>.

این کتاب مملو از مجموعه‌ای بزرگ از اشعار زیبایی است که یافتن آنها در منابع چاپی و خطی دیگر، بسیار دشوار است. برخی از این اشعار، به شاعران مشهوری مانند [[عطوی]]، [[ابن میاده]]، [[حسین بن ضحاک]]، [[خالد کاتب]]، [[صنوبری]]، زهی، نامی، ناشی، [[ابن کیغلا]]، [[ابن لنکاک]] و دیگران نسبت‌داده‌شده و برخی از آنها به هیچ شاعری نسبت داده نشده است<ref>همان</ref>.

آنچه در این کتاب آمده است، به‌خوبی می‌تواند جنبه‌های مختلف زندگی فرهنگی و روش فنی و ذوق ادبی نویسنده آن را آشکار نموده و آن را در اختیار پژوهشگران قرار دهد<ref>همان، ص9م-10م</ref>.

نویسنده مطالب و اشعار منتخب در کتاب خود را تا حد بسیار زیادی از آنچه که معمولا نویسندگان پیرامون مسائل عاشقانه در آثار خود از قبیل پوچی، ابتذال، به‌کاربردن اقوال سخیف و هرزگی دارند، حفظ نموده است و سعی داشته تا از این امور، پرهیز نماید<ref>همان، ص10م</ref>.