نمایش مبدأ برای الزخرفة المنسوجة في الأقمشة الفاطمية

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR74018J1.jpg
| عنوان = الزخرفة المنسوجة في الأقمشة الفاطمية
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[م‍رزوق‌، م‍ح‍م‍د ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = مطبعة دارالکتب المصریة
| مکان نشر = مصر - قاهره
| سال نشر = 1942م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE74018AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 74018
| کتابخوان همراه نور = 74018
| کد پدیدآور = 57676
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''الزخرفة المنسوجة فی الاقمشة الفاطمیة''' تألیف [[م‍رزوق‌، م‍ح‍م‍د ع‍ب‍دال‍ع‍زی‍ز|محمد عبدالعزیز مرزوق]](معاصر)، موضوع تزئینات در پارچه‌های دوران فاطمی مصر موردمطالعه قرار گرفته است.

کتاب مشتمل بر سه باب است: در باب اول تاریخ فن نساجی در مصر اسلامی از زمان فتوحات اسلامی تا انتهای دولت فاطمی مورد بررسی قرار گرفته است. اهتمام مسلمین به منسوجات در توجه آن‌ها به نقش طراز جلوه می‌کند. طراز کلمه‌ای ایرانی وارد شده در زبان عرب به معنای پارچه ابریشمی است که سپس بر ردا و جامه بلند زینت شده با ابریشم اطلاق شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص21</ref>‏

در باب دوم از منسوجات زینتی در لباس‌های مصر اسلامی پیش از دولت فاطمیه سخن رفته است، تا خواننده بر اولین گام‌ها در تغییرات زینت‌های نساجی اطلاع یابد. در فصول سه‌گانه این باب زینت‌ها قبل از دولت طولونیه، در دولت طولونیه و بین سقوط طولونیه و قیام دولت فاطمیه موردبحث قرار گرفته است. تزئینات در ابتدا به رشته‌هایی از پشم یا کتان بود، سپس حریر با رنگ‌های مختلف جایگزین آن‌ها شد. فراعنه ابتدا پارچه‌های خود را به یک‌رنگ مانند قرمز و آبی‌رنگ می‌کردند، اما باگذشت زمان به رنگ‌آمیزی منسوجات به رنگ‌های مختلف روی آوردند. رنگ آبی را از گیاه نیل و رنگ زرد را از گیاه زعفران و رنگ قرمز را از گیاه فوه (در فارسی روناس) به دست می‌آوردند.<ref>ر.ک: همان، ص75-74</ref>‏

در باب سوم گام‌های بعدی که در آنها فن منسوجات زینتی در لباس‌های فاطمیون پیشرفت کرد تبیین شده است؛ به‌عنوان‌مثال در عصر فاطمی سوم یعنی در زمان المستعلی‌بالله و المنصور ابوعلی الآمر باحکام‌الله(487-524ق)، منسوجات تزیین‌شده و نصوص تاریخی که به این عصر بازگردد، به نسبت منسوجاتی که در عصرهای پیشین به دست ما رسیده است، به‌شدت کم است. اما با وجود اندک بودنش تصویر واضحی از تطور زینت در این عصر به ما می‌دهد.<ref>ر.ک: همان، ص 138-137؛ ص137، پاورقی1</ref>‏

در خاتمه کتاب تأکید شده فن منسوجات زینتی در عهد دولت فاطمی به تکامل رسید و زینت‌های حیرت‌انگیز، خطوط زیبا و رنگ‌های افسونگر دلالت قاطع بر مهارت صنعتگران این عصر از اطلاعات وسیع نسبت به این صنعت و شیوه‌های فنی آن دارد.<ref>ر.ک: همان، ص168</ref>‏