نمایش مبدأ برای الرياض الندية علی شرح العقيدة الطحاوية

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR23210J1.jpg
| عنوان =‏الرياض الندية علی شرح العقيدة الطحاوية
| عنوان‌های دیگر =الرياض الندية علی شرح العقيدة الطحاوية
| پدیدآوران = 
[[ابن ابی‌العز، علی بن علی‏]] (نویسنده)

[[جبرين، عبدالله بن عبدالرحمن]] (محشي)

[[خويطر، طارق بن محمد]] (مصحح)
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏
| موضوع =

| ناشر =دار الصميعي

| مکان نشر =عربستان - رياض 
| سال نشر =مجلد1: 2010م , 1431ق, 

مجلد2: 2010م , 1431ق,

مجلد3: 2010م , 1431ق,

مجلد4: 2010م , 1431ق,

مجلد5: 2010م , 1431ق,

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE23210AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =23210
| کتابخوان همراه نور =23210
| کد پدیدآور =15125
| پس از =
| پیش از =
}} 

'''الرياض الندية علی شرح العقيدة الطحاوية'''، اثر [[ابن ابی‌العز، علی بن علی|قاضی علی بن علی بن محمد بن ابی‌العز دمشقی]]، شرح بر کتاب «[[العقيدة الطحاوية]]» ابوجعفر طحاوی (متوفای 321ق)، کتابی در تبیین کلام اهل سنت است. کتاب با تعلیقه و شرح [[جبرين، عبدالله بن عبدالرحمن|عبدالله بن عبدالرحمن بن عبدالله جبرین]] و مقدمه و تحقیق [[خويطر، طارق بن محمد|طارق بن محمد بن عبدالله خویطر]] منتشر شده است.

کتاب، مشتمل بر مقدمه محقق ([[خويطر، طارق بن محمد|خویطر]])، دو مقدمه از شارح ([[جبرين، عبدالله بن عبدالرحمن|جبرین]])، مقدمه مؤلف ([[ابن ابی‌العز، علی بن علی|ابن ابی‌العز]]) و متن اثر در پنج جزء است. 

[[خويطر، طارق بن محمد|خویطر]] در مقدمه‌اش بر کتاب به اهمیت و جایگاه علم در اسلام اشاره کرده و با ذکر روایات متعددی از پیامبر مکرم اسلام(ص) تأکید کرده است که احادیث در این زمینه فراوان است و اگر مسلمین فضیلت علم و علما را بشناسند و منزلت آنها را بزرگ بشمارند، خطیر بودن فقدان علما و خالی بودن جامعه از وجود آنها را درک می‌کنند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28214/1/5 ر.ک: مقدمه محقق، ص5]</ref>‎. 

وی همچنین در بخش دیگری از مقدمه، [[جبرين، عبدالله بن عبدالرحمن|عبدالله بن عبدالرحمن جبرین]] را از علمای بزرگ اهل سنت دانسته که کتب متعددی را در زمینه اعتقادات و علوم دیگر شرح کرده که از آن جمله تعلیقه و شرح بر شرح [[ابن ابی‌العز، علی بن علی|ابن ابی‌العز]] بر [[العقيدة الطحاوية]] است که به درخواست عده‌ای از طلاب انجام شده است. زمان آغاز تعلیقه جبرین بر کتاب مذکور 1408 بوده که به مدت ده سال استمرار داشته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28214/1/25 ر.ک: همان، ص25]</ref>‎.

شرح جبرین بر مبنای محفوظاتش بوده است و به‌خاطر ضیق وقت و مشاغل فراوان به منبع دیگری مراجعه نکرده است. شرح جبرین استفاده از کتاب را برای خواننده راحت‎تر کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28214/1/25 ر.ک: همان، ص26-25]</ref>‎.

[[خويطر، طارق بن محمد|خویطر]] نیز در تحقیق این اثر پس از مشخص نمودن اشکالات و نواقص شرح و ارائه به [[جبرين، عبدالله بن عبدالرحمن|جبرین]] جهت اصلاح، خود نیز به قواعد، نکات و مطالبی از اهل علم اشاره کرده است. همچنین مطالب تکراری شرح را حذف و منابع احادیث، اشعار و مصادری که در شرح به آنها اشاره را استخراج کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28214/1/26 ر.ک: همان، ص27-26]</ref>‎.

در مقدمه دیگری که به قلم [[جبرين، عبدالله بن عبدالرحمن|جبرین]] در کتاب آمده به پیشینه نگارش آثار علمای اهل سنت در زمینه اعتقادات و سنت و ادله آن اشاره شده است. سپس به آثار اعتقادی عالم حنفی «طحاوی» و اثر مشهورش «[[العقيدة الطحاوية]]» اشاره شده که شروح فراوانی بر آن نوشته شده است. اغلب این شروح سخنان طحاوی را بر عقاید اشاعره حمل و تفسیر کرده‌اند. در این میان ابن ابی‌العز اذرعی که خود سلفی است ملتزم به شرح کلام او بر مبنای اعتقادات سلفیه بوده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/28214/1/35 ر.ک: مقدمه جبرین (مقدمة الطبعة الأولی)، ص36-35]</ref>‎. در واقع نهضت اصلاح‎طلبی در زمینه عقاید اهل سنت در قرن چهارم توسط سه شخصیت آغاز‎ شد‎ که‎ ابوجعفر طحاوی (متوفای 321ق) یکی از آنان بود‎. طحاوی پیش‎تر به علم حدیث و فقه علاقه داشت و یکی از بزرگ‎ترین محدثان و فقهای زمان خویش بشمار می‌رفت. وی در‎ آغاز‎ پیرو مذهب شافعی بود، ولی پس از آن به مذهب حنفی گروید. در این‌باره وجوه مختلفی گفته شده که شاید بهترین آنها این است که مذهب ابوحنیفه‎ بیشتر‎ از مذهب شافعی دید انتقادی او را ارضا می‌کرد. طحاوی مانند ماتریدی، در فقه و کلام پیرو ابوحنیفه بود؛ در علم کلام‎ رساله‎ کوچکی با نام «بيان السنة و الجماعة» تألیف کرد که به «[[العقيدة السفارينية|العقيدة الطحاوية]]» معروف است. در مقدمه آن می‌گوید: «این رساله عقاید اهل سنت و جماعت را طبق آراء ابوحنیفه، ابویوسف‎ و محمد شیبانی‎ بیان خواهد داشت». طحاوی بر آن نبود که عقاید ابوحنیفه را توجیه و تبیین کند، یا با‎ طرح ادله نو، مسائل قدیم کلامی را حل و فصل نماید، بلکه‎ غرض‎ او‎ تنها این بود که تلخیصی از آرای ابوحنیفه فراهم آورد و موافقت آن را با نظرات مأثوره ‎‎اهل‎ سنت و جماعت مبین دارد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1547/118 ر.ک: ربانی گلپایگانی، علی، ص118]</ref>‎.

فهارس آیات قرآن کریم، احادیث نبوی، آثار مروی، مصادر و مراجع و فهرست مطالب در انتهای جلد پنجم کتاب ذکر شده است.