نمایش مبدأ برای التمییز (مسلم بن حجاج)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR89489J1.jpg
| عنوان = التمییز(مسلم بن حجاج)
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[مسلم بن حجاج]] (نويسنده)
[[اعظمی، محمد مصطفی]] (مقدمه‌نويس)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =  /م5ت8 110/3 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = 
| مکان نشر = 
| سال نشر = 1402ق - 1982م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE89489AUTOMATIONCODE
| چاپ = 2
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 89489
| کتابخوان همراه نور = 89489
| کد پدیدآور = 8529
| پس از = 
| پیش از = 
}}
'''كتاب التمييز'''، اثر [[قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج|ابوالحسین مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری]] (204-261)، کتابی است در ذکر و بررسی روش‌های نقد احادیث و تشخیص روایات صحیح و غیر صحیح که با تحقیق و مقدمات [[اعظمی، محمدمصطفی|محمد مصطفی اعظمی]]، منتشر شده است.

این کتاب نخستین بار به‌همراه کتاب «التمييز» [[قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج|مسلم بن حجاج]] و به‌عنوان مقدمه‌ای برای آن، منتشر شده است، اما به دلیل اهمیت موضوع آن و نیاز مردم به این کتاب، به‌ویژه پس از ادعای فراوان مدعیان علیه احادیث شریف نبوی و اهل آن و رویکرد آنان در نقد احادیث به‌منظور تصحیح یا تضعیف آن، به‌صورت مستقل منتتشر شده است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ص3</ref>.

از جمله ویژگی‌های کتاب حاضر، که می‌توان آن را اثری منحصربه‌فرد در موضوع خود دانست، این است که توسط یکی از معروف‌ترین علمای علم حدیث، به رشته تحریر درآمده و در آن روش و مسلک محدثین در نقد احادیث و تمییز صحیح و ضعیف آنها از یکدیگر، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ اول، ص4</ref>.

گویا متأسفانه تمامی کتاب در دسترس نبوده و فقط پانزده ورق از اصل آن موجود بوده است. بااین‌حال، محقق کتاب به دلیل اهمیت موضوع و ویژگی‌های اثر، اقدام به چاپ آن نموده است<ref>ر.ک: همان</ref>.

کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز گردیده که در اصل، حاصل جلسات تدریس وی برای دانشجویان مطالعات پیشرفته و تحصیلات تکمیلی در رشته مربوط به مطالعات حدیث‌پژوهی می‌باشد که مطالب آن، مرتبط و در راستای مباحث مطرح‌شده در اصل کتاب است<ref>ر.ک: همان</ref>. مطالب این مقدمه، در هفت باب تنظیم شده است. در باب نخست، تاریخچه و منشأ پیدایش نقد حدیث، مورد بحث قرار گرفته<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص1</ref> و در باب دوم، از عدالت و مفهوم و راه‌های رسیدن به آن، سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>. ضبط و اتقان و راه‌های شناخت آنها، نقد عقلی نزد محدثین، مستشرقین و روش نقد حدیث، از دیگر موضوعات مقدمه است.

مطالب کتاب با ذکر روایتی در بیان احکام چگونگی حمل و ادای حدیث و حفظ آن از زیادت و نقصان آغاز گردیده<ref>ر.ک: متن کتاب، ص173</ref> و سپس، به اخبار و روایاتی اشاره شده است که در متن آنها، غلط وجود دارد<ref>ر.ک: همان، ص180</ref>.

از دیگر مطالب کتاب، می‌توان به وهم در متن، وهم در متن و اسناد، تصحیف در اخبار و خطا در اسناد و متن، اشاره نمود.