نمایش مبدأ برای التبیان لرفع غموض النسخ في القرآن

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR21647J1.jpg
| عنوان =التبيان لرفع غموض النسخ في القرآن
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[زلمی، مصطفی ابراهیم]] (نویسنده)
|زبان 
| زبان =عربی 
| کد کنگره =‏‎‏/‎‏ز‎‏8‎‏ت‎‏2 / 85/2 BP 
| موضوع = قرآن - ناسخ و منسوخ
|ناشر 
| ناشر = أسمار
| مکان نشر =فرانسه - پاريس 
| سال نشر = 2009م. 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21647AUTOMATIONCODE
| چاپ =چاپ يکم 
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =21647
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =14023
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|نسخ (ابهام‌زدایی)}} 
'''التبيان لرفع غموض النسخ في القرآن،''' اثر [[زلمی، مصطفی ابراهیم|مصطفی زلمی]] (1924-2016م)، کتابی است در بررسی وقوع نسخ در قرآن کریم.

نویسنده در این کتاب، صرفا به تعریف مفهوم نسخ و شرایط، محدوده و انواع آن، اکتفا ننموده، بلکه همه این مسائل و تحقیقات خود را به‌صورت روشن، واضح و تحسین‌برانگیز، ارائه کرده است؛ به‌گونه‌ای که به‌سختی می‌توان مانند آن را در منابع و مراجع دیگر یافت<ref>مقدمه حسن علی ذنون، ص6</ref>.

وی در این کتاب، به بررسی آیاتی پرداخته است که به گمان خود، نسخ شده است و در این رابطه، بیش از پنجاه آیه از سوره بقره تا سوره کافرون را مورد بحث و بررسی، قرار داده است<ref>همان</ref>.

در این کتاب، وقوع نسخ در قرآن نفی نشده است؛ زیرا نویسنده نسخ را امری ممکن دانسته و خداوند بر جمیع ممکنات، قادر و تواناست، اما معتقد است که به دلیل عدم وجود آیات متناقض و عبث بودن جمع میان ابقا و الغا، آیه منسوخ در مصحف شریف، باقی نمانده است و اعتقاد به نسخ در قرآن، به‌همراه بقای منسوخ در آن، مستلزم امور زیر است:
# خلط میان نسخ به معنای عام (تخصیص عام و تقیید مطلق، بیان مجمل و تدرج و رخصت و الغاء و...) و نسخ به معنای خاص نزد علمای اصول فقه (الغای حکم شرعی سابق با دلیل شرعی لاحق).
# خلط بین آنچه که قرآن است و آنچه که در واقع، قرآن نیست.
# خلط بین تعارض حقیقی و تعارض وهمی.
# خلط میان تعارض و تناقض.
# خلط میان شروط نسخ در قرآن و شروط آن به‌صورت عام.
# خلط بین یقین مطلوب در نسخ قرآن و اکتفا به ظن.
# خلط میان معیارهای موضوعی و معیارهای شخصی.
# خلط میان آیه کونیه (یا اعجازیه) و آیه قرآنیه.
# خلط میان جواز و وقوع<ref>مقدمه مؤلف، ص9</ref>.