نمایش مبدأ برای البلاغة

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR33101J1.jpg
| عنوان = ‏البلاغة
| عنوان‌های دیگر = عرض و توجیه و تفسیر
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ابو علي، محمد برکات حمدي]] (نويسنده)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره = /الف2آ9 83 BP 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر = دار الفکر
| مکان نشر = اردن - عمان
| سال نشر = سده13
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE33101AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = -
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 33101
| کتابخوان همراه نور = 33101
| کد پدیدآور = 20826
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''البلاغة عرض و توجيه و تفسير'''، اثر [[ابو علي، محمد برکات حمدي|محمد برکات حمدی ابوعلی]]، پژوهشی است پیرامون علم بلاغت و چگونگی ارائه و تفسیر مباحث و مطالب آن.

نویسنده در ابتدای کتاب، نخست به اشکالات موجود در مطالعه و تحقیقات صورت‌گرفته پیرامون علم بلاغت اشاره نموده و سپس به بیان برخی از ویژگی‌های کتاب، پرداخته است. وی ادعا ندارد که این کتاب را بدون بررسی اصول قدیمی علم بلاغت نوشته و نیز به مطالبی پرداخته است که دیگران به آن نپرداخته‌اند<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>، بلکه معتقد است وی در این اثر، به تلخیص آن چیزی پرداخته است که دیگران، آن را بسط و گسترش داده و یا برخی از مطالب و مفرداتی که دیگران فکر می‌کردند نیازی به آنها نیست را شرح، بسط و گسترش داده است<ref>ر.ک: همان</ref>.

بنابراین خواننده با مطالعه کتاب، مطالب جدیدی را برای افزودن به تحقیقات و آرای پیشینیان و نیز جزئیات مناسبی برای تکمیل در فصول و ابواب سایر کتب، خواهد یافت؛ مطالبی که مفردی از مفردات بلاغت عربی است و آموختن آن، به خدمت بلاغت عربی و معرفی هرچه بیشتر آن، خواهد انجامید<ref>ر.ک: همان</ref>.

نویسنده در این کتاب، میان چگونگی آغاز دیدگاه‌های بلاغی در میان فصحا و شعرا در شعر عرب جاهلی و نحوه پیدایش، رشد و بلوغ دیدگاه‌های بلاغی تا زمانی که به‌عنوان یک علم مستقل با منشأ و معیارهای قابل تفکیک با سایر علوم تبدیل شد، تفاوت قائل شده و معتقد است که بلاغت با تصویر و ویژگی‌هایی که دارد و با تحقیقات و مطالعاتی که پیرامون آن انجام شده است، بدون توجه به قرآن کریم و برجسته ساختن راز اعجاز آن، امکان‌پذیر نخواهد بود<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>.

وی مطالب کتاب خویش را در سه فصل، تنظیم نموده است: در فصل نخست، به بررسی زمینه‌های تاریخ علم بلاغت پرداخته و در فصل دوم، اهمیت ذاتی و اجتماعی علم بلاغت را مورد بحث و بررسی قرار داده است. در فصل سوم نیز جنبه ادبی بلاغت و تعامل آن با زندگی انسانی و تمدنی را توضیح داده است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.

یکی از ویژگی‌های بارز کتاب، استفاده نویسنده از منابع و مراجع فراوانی است که از جمله آنها، می‌توان به «[[جمع الجواهر في الملح و النوادر]]» [[حصری، ابراهیم بن علی|ابراهیم بن علی قیروانی]] و «[[الموافقات|الموافقات في أصول الشريعة]]» [[شاطبی، ابراهیم بن موسی|ابراهیم بن موسی شاطبی]]، اشاره نمود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص237</ref>.