نمایش مبدأ برای الألغاز النحوية

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR71640J1.jpg
| عنوان = الألغاز النحوية
| عنوان‌های دیگر = 
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران = 
[[ابن هشام، عبدالله بن یوسف]] (نويسنده)
[[جبر، موفق فوزی]] (محقق)
|زبان
| زبان = عربی
| کد کنگره =
| موضوع =نحو - زبان عربی - نحو - تاریخ
|ناشر 
| ناشر = دار الکتاب العربي
| مکان نشر = سوریه - دمشق ** مصر - قاهره
| سال نشر = 1417ق - 1997م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE71640AUTOMATIONCODE
| چاپ = 1
| شابک = 
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 71640
| کتابخوان همراه نور = 71640
| کد پدیدآور = 7774
| پس از = 
| پیش از = 
}}

'''الألغاز النحوية'''، اثر [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام، ابومحمد جمال‌الدین عبدالله بن یوسف انصارى]] (متوفای 761ق)، رساله کوچک و مختصری است در بیان معما و مسائل و مشکلات مباحث نحوی که با تحقیق [[جبر، موفق فوزی|موفق فوزی جبر]] به چاپ رسیده است.

کتاب حاضر، با وجود حجم کمی که دارد، یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین کتاب‌هایی است که به این نوع از ابهامات دستوری و نحوی پرداخته و برای بیشتر موضوعات، روش‌هایی دارد که ممکن است برای محقق در شناخت فرهنگ واژگان، غرابت تلفظ و ابهام معانی، سودمند باشد.

از قدیم‌الایام عرب به این‌گونه معماها و مسائل علاقه داشته و آنها را به دو شاخه اصلی، تقسیم کرده است:
# الغاز نحوی: معماهای دستوری و نحوی که بر جنبه اعرابی جملات، کلمات و اصطلاحات، تأثیر می‌گذارند، مانند رفع منصوب و نصب مرفوع و غیر آنها از علامات اعرابی، مانند: «لقد قال عبدالله (به نصب دال)» و «أقول لخالدا... (نصب دال)».
# الغاز شعری: معماهای شعری که همانند چیستان و معما مطرح شده و توسط شاعران و سخنوران برای توصیف چیزی بدون ذکر نام آن، استفاده می‌شود<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص18</ref> و اثر حاضر، از جمله کتبی است که پیرامون این موضوع، به رشته تحریر درآمده است. در این کتاب، مجموعا چهل‌ویک معما مطرح شده و به توضیح و تشریح آنها، پرداخته شده است.

استفاده از منابع مهم و معتبر، یکی از ویژگی‌های کتاب بوده که از جمله آنها می‌توان به «[[الأعلام]]» [[زرکلی، خیرالدین|زرکلی]]، «[[إنباه الرواة علی أنباه النحاة|إنباه الرواة]]» [[قفطی، علی بن یوسف|قفطی]]، «[[الأغاني]]» [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانی]]، «[[الإصابة في تمييز الصحابة|الإصابة]]» [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]] و «[[إسعاف البطأ]]» [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین سیوطی]]، اشاره کرد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص125-‌126</ref>.