نمایش مبدأ برای أصول النحو (2)

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR68799J1.jpg
| عنوان =  أصول النحو(جامعة المدنیة العالمیة)
| عنوان‌های دیگر =  
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران =  
[[جامعة المدنیة العالمیة]] (نويسنده)
|زبان
| زبان =  عربی
| کد کنگره =  
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر =  
| مکان نشر =  
| سال نشر =  2010م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE68799AUTOMATIONCODE
| چاپ =  1
| شابک =  
| تعداد جلد =  2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  68799
| کتابخوان همراه نور =  68799
| کد پدیدآور =  54238
| پس از =  
| پیش از =  
}}

{{کاربردهای دیگر| أصول النحو (ابهام‌زدایی)}}
'''اصول النحو (2)''' کتابی آموزشی تألیف جامعة المدنیة العالمیة، عبارت از بررسی مباحث ادله نحو، اصل سماع، قیاس، اجماع و استصحاب است و از آنها با عنوان اصول نحو یاد شده است. این کتاب در 21 درس و هر درس در قالب چند عنصر تبیین شده است. 

کتاب با توضیح مفهوم علت نحوی آغاز شده است. روات و مورخین بر این اجماع دارند که علت نحوی ملازم تأسیس نحو بوده و با ولادتش متولد شده است. به همین دلیل می‌بینیم که بین این دو جدایی نمی‌اندازند و آن دو را شروع و جنبش واحدی می‌دانند. مهم‌ترین شاهد بر این موضوع کتاب سیبویه است که اولین کتابی است که به دست ما رسیده است. این کتاب علمای قدیم و جدید را مشغول و فریفته خود کرده. غرائب و مشکلات و مسائل را شرح و توضیح داده‌اند.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10</ref>‏ 

پس از طرح این موضوع، چهار مثال از «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] در رابطه با علت نحوی مطرح شده است. همچنین تأثیر علومی چون منطق و کلام در علت نحوی بررسی شده است.<ref>ر.ک: همان، ص 25-30 و 36</ref>‏ 

جوانب مختلف علل نحوی با بررسی آثاری چون «الاقتراح» [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]<ref>ر.ک: همان، ص123</ref>‏ و نیز قوادح و عیوبی که به علت نحوی عارض می‌شود.<ref>ر.ک: همان، ص135</ref>‏ 

ادله نحو که علمای این علم در تقعید قواعد بر آن اعتماد کرده‌اند، فراوان و از حد حصر خارج است؛ لکن کاربرد چهار مورد سماع، قیاس، اجماع و استصحاب حال بیشتر است. عجیب آن است که اصطلاح استصحاب حال در علم اصول نحو ظهوری ندارد و تنها از طریق ابن برکات انباری نقل شده است؛ با وجود اینکه [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] در جاهای زیادی از «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» به آن استدلال کرده است. حقیقت آن است که انباری، مصطلح استصحاب حال را از اصول فقه به اصول نحو انتقال داده است و این به دلیل علاقه شدید دو علم اصول فقه و اصول نحو است.<ref>ر.ک: همان، ص169</ref>‏ 
 
[[ابن جنی، عثمان بن جنی|ابن جنی]] در کتاب «[[الخصائص]]» بابی با این عنوان نوشته است: «اختلاف لغات عرب و همه آنها حجت هستند». مراد از لغات در اینجا لهجه‌هاست؛ همانگونه که منظور [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] از «لغت قریش» لهجه قریش است که متعلق به لغت عرب است. پس لهجه اخص از لغت و لغت اعم از آن است؛ لذا علاقه بین لغت و لهجه علاقه عام و خاص است.<ref>ر.ک: همان، ص305</ref>‏ 

فهرست محتوا در آغاز و کتابنامه در پایان کتاب آمده است.