نمایش مبدأ برای أربع رسائل في الفقه و أصوله

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR118762J1.jpg
| عنوان =أربع رسائل في الفقه و أصوله
| عنوان‌های دیگر =رسالة في التقیة ** رسالة في اللقطة ** رسالة في الوضع ** قاعدة من ملك شیئا ملك الإقرار به
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران =
[[حلی، حسین]] (نويسنده)
[[ابوطابوق، مصطفی حاج یوسف]] (محقق)
[[العتبة العباسیة المقدسة. قسم شؤون المعارف الإسلامیة و الإنسانیة. مرکز تراث الحلة]] (سایر)
|زبان
| زبان =عربی
| کد کنگره =4الف8ح 159/8 BP 
| موضوع =اصول فقه شیعه - قرن 14 - فقه جعفری - قرن 14
|ناشر 
| ناشر =
| مکان نشر =
| سال نشر =1441ق - 2019م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE118762AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =118762
| کتابخوان همراه نور =118762
| کد پدیدآور =37
| پس از =
| پیش از =
}}
''' أربع رسائل في الفقه و أصوله'''، نوشته [[حلی، حسین|حسین حلی]] (1270-1353ش)، فقیه، اصولی و از شاگردان [[نائینی، محمدحسین|میرزا محمدحسین نائینی]] و آقا [[عراقی، ضیاءالدین|ضیاءالدین عراقی]] است. این اثر در شمار «سلسله مخطوطات حلّیه» است که رساله‌های چهارگانه آن در مباحث «وضع»، «تقیه»، «قاعده مَن ملك شيئاً ملك الإقرار به» و «لقطه» با تحقیق «[[ابوطابوق، مصطفی حاج یوسف|مصطفی حاج یوسف ابوطابوق]]» عرضه شده است.

موضوعات این چهار مبحث، در باب‌های جداگانه‌ای از دو دانش «اصول» و «فقه» می‌گنجند که در میان آن‌ها، از «رساله وضع» در اصول فقه و هم در علم لغت عرب بحث می‌شود. ازاین‌رو، محقق در باب وضع، از منابع متنوع‌تری برای تحقیق آن بهره جسته است.

[[حلی، حسین|حلی]] در آغاز هر رساله، واژه‌های عنوان را بررسی لغوی می‌کند. سپس، بحث روایی در موضوع انجام داده و به‌همراه کاوشی در آرای بزرگان، دیدگاه خود را ارائه می‌دهد. مثلاً او در باب تقیه، متن دقیق و درعین‌حال، روان و زیبایی را نوشته است که نشان‌دهنده دانش والای او در فقه است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص88</ref>. ‏او در این باب، واژه تقیه را لغت‌شناسی کرده، اقسام آن را در اقوال، احکام و افعال و قابلیت اتصافش به حرمت و یا کراهت بیان نموده، سپس در کلام «[[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ انصاری]]» و عالمان دیگر مناقشه کرده و بحث «اعلان روز عید و خواندن نماز آن» را که نمونه رایجی در باب تقیه است، برگزیده و کشمکش‌های علمی عالمان را طرح کرده و خلاصه‌ای از دیدگاه خود را آورده است. در پایان نیز، درجه‌های توسع در تقیه را بیان نموده است.

بر کتاب حاضر، پیشگفتاری از «[[حیدر سید موسی وتوت حسینی]]» نگاشته شده که در آن به زندگی فردی و علمی حلی و سخن برخی از فقیهان و دانشمندان معاصر درباره‌ او می‌پردازد<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص26-9</ref>‏.

محقق ([[ابوطابوق، مصطفی حاج یوسف|ابوطابوق]]) بر هر رساله‌ای، مقدمه جداگانه‌ای نیز آورده است. او متن را متناسب با ضابطه‌های فن تحقیق و اصول آن تنظیم کرده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص33</ref>. وی همچنین به وضع و نام‌گذاری برخی عنوان‌ها برای مطالب‌ کتاب و اصلاح برخی از عنوان‌های دیگر پرداخته است. همچنین برای روانی متن، آن را تقطیع نموده، فقره‌هایش را شماره‌بندی کرده، واژه‌ها را اعراب‌گذاری نموده و تعلیقه‌های مهمی را به متن افزوده است<ref>ر.ک: همان، ص33</ref>‏.