نمایش مبدأ برای أخبار النحويين البصريين

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NUR71651J1.jpg
| عنوان =أخبار النحويين البصريين
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآورندگان
| پدیدآوران =
[[سیرافی، حسن بن عبد الله]] (نويسنده)
[[زینی، طه محمد]] (محقق)
[[خفاجی، محمد عبدالمنعم]] (محقق)
|زبان
| زبان =عربی
| کد کنگره =س9الف3 6063 PJ 
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر =شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابي الحلبي و اولاده
| مکان نشر =مصر - قاهره
| سال نشر =1374ق - 1955م
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE71651AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| شابک =
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =71651
| کتابخوان همراه نور =71651
| کد پدیدآور =7768
| پس از =
| پیش از =
}}
'''أخبار النحويين البصريين'''، اثر [[سیرافی، حسن بن عبدالله|حسن بن عبدالله سیرافی]]، کتابی است در معرفی اعلام و بزرگان نحوی بصری و چگونگی رشد و نمو علم نحو از بصره که با تحقیق [[خفاجی، محمد عبدالمنعم|محمد عبدالمنعم خفاجی]] و [[زینی، طه محمد|طه محمد زینی]]، به چاپ رسیده است.
اثر حاضر، یکی از مهم‌ترین کتاب‌ها در زمینه استناد به آغاز ایجاد علم نحو به دست علمای بصره است. سیرافی در این کتاب از مشاهیر نحوی و بخشی از زندگی آنها سخن به میان آورده است<ref>ر.ک: بی‌نام</ref>.
آنچه باعث اهمیت بیشتر کتاب شده، آن است که محقق کتاب تلاش بسیاری نموده است تا بتواند تحقیق و بررسی دقیق و متقنی که شایسته موضوع، اهمیت و جایگاه نسخه خطی کتاب است ارائه دهد<ref>ر.ک: همان</ref>.
[[سیرافی، حسن بن عبدالله|سیرافی]] با نگارش این کتاب، توانایی و وسعت اطلاعات خویش را در زمینه نگارش و ثبت تاریخ نحویان، به‌ویژه نحویان بصره نشان داده است. وی با شناخت مکاتب مختلف نحوی، گرایش نحوی بصره را در آثارش برگزیده است<ref>ر.ک: کریم‌پور علیایی، سارا</ref>.
این کتاب را اگر نه قدیم‌ترین، که یکی از قدیم‌ترین کتاب‌هایی دانسته‌اند که در تراجم احوال ادبا و نحات نوشته شده است. دلیل این امر، آن است که [[ابن ندیم]] در «[[الفهرست (ابن نديم)|الفهرست]]»، کتابی به نام «أخبار النحويين» به [[ابن درستویه فسوی]] (متوفی 335ق) و کتابی به نام «كتاب النحويين» به ادیب و نحوی دیگری که از او به ابوعدنان یاد می‌کند، نسبت می‌دهد، اما اینکه در ذیل عنوان «الكتب القديمة في أخبار النحويين» کتاب «أخبار النحويين للنجيرمي» را مقدم بر «أخبار النحويين» [[سیرافی، حسن بن عبدالله|سیرافی]] معرفی می‌کند، دلیل بر قدیمی‌تر بودن آن کتاب بر اثر حاضر نمی‌باشد؛ چراکه نجیرمی در سال 424ق، یعنی 56 سال پس از سیرافی درگذشته است و ازآنجاکه نه از «أخبار النحويين» ابن درستویه و نه از کتاب «النحويين» ابوعدنان و نه از «أخبار النحويين» مرزبانی و نه از «أخبار النحويين» محمد بن عبدالملک تاریخی، تاکنون نسخه‌ای و نشانی به دست نیامده، از این جهت می‌توان گفت که اثر حاضر، قدیم‌ترین کتاب موجود در این باب است<ref>ر.ک: مهدوی دامغانی، احمد، ص15</ref>.