نمایش مبدأ برای ترجمه و شرح ملمعات دیوان حافظ: با توضیح نکات صرفی و نحوی ابیات و مصراع‌های عربی و تبیین مختصر اصطلاحات عرفانی و صنایع ادبی ابیات

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NURترجمه و شرح ملمعات دیوان حافظJ1.jpg
| عنوان =ترجمه و شرح ملمعات دیوان حافظ: با توضیح نکات صرفی و نحوی ابیات و مصراع‌های عربی و تبیین مختصر اصطلاحات عرفانی و صنایع ادبی ابیات
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[شهبازی، عیوض]] (نویسنده)
[[یاری، امین]] (نویسنده)
|زبان 
| زبان =
| کد کنگره =‏
| موضوع =
|ناشر 
| ناشر =طهوری 
| مکان نشر =تهران
| سال نشر =۱۴۰۲ش 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE.....AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| شابک =7ـ65ـ5911ـ600ـ978
| تعداد جلد =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|دیوان حافظ (ابهام زدایی)}}

'''ترجمه و شرح ملمعات دیوان حافظ: با توضیح نکات صرفی و نحوی ابیات و مصراع‌های عربی و تبیین مختصر اصطلاحات عرفانی و صنایع ادبی ابیات''' نگارش [[شهبازی، عیوض|عیوض شهبازی]]، [[یاری، امین|امین یاری]]؛ در این کتاب البته بر سبیل توسع و با احتساب ابیاتی که به طور کلی عربی بود، در مجموع 78 مصراع و ترکیب عربی تبیین و شرح شده است.

==ساختار==
کتاب در سه فصل به نگارش درآمده است. 

عناوین فصل‌های کتاب عبارت است از:

فصل اول: ملمعات غزلیات حافظ

فصل دوم: ملمعات مثنوی‌های حافظ

فصل سوم: ملمعات مقطعات حافظ

==گزارش کتاب==
ملمعات، بخشی از سروده‌های شاعران بزرگی چون [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] را شکل می‌بخشد. ملمعات، نوعی مهارت شاعرانه و هنر ادبی است که شاعر از طریق آن توانمندی خویش را نشان می‌دهد. استاد [[همایی، جلال‌الدین|جلال‌الدین همایی]] در تعریف «ملمع» می‌نویسد: «آن است که فارسی و عربی را در نظم به هم آمیخته باشند، چنان‌که مثلاً یک مصراع فارسی و یک مصراع عربی، یا یک بیت یا چند بیت فارسی و یک بیت عربی بگویند. ساختن این نوع شعر را به نام صنعت تلمیع در جزء صنایع بدیع شمرده‌اند».

[[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]]، معلم بی‌نظیر مدرسۀ رندان به شمار می‌رود که در آن با تعالیم رندانۀ خویش، توجه به حقیقت مطلق و رعایت اصول انسانیت و مبارزه با خشک‌اندیشان شریعت را می‌آموزد. اینکه [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] با اشعار و آثار شاعران بزرگ عرب و شاعران زبان فارسی انس داشت و همدم و مونس آنها بود، هیچ شکی نیست. [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] خود بر دانش عربی‌اش تصریح می‌کند:

{{شعر}}
{{ب|''اگرچه عرض هنر پیش یار، بی‌ادبی است''|2=''زبان خموش ولیکن دهان پر از عربی است''}}
{{پایان شعر}}

در باب آشنایی [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] با شاعران عرب، به تعبیر استاد گرمارودی «.... و نشانۀ آن شعرهای عربی است که خود سروده یا از دیگران با تضمین و اقتباس و تلمیح در شعرهای خویش به کار برده است. از میان مطالب و کلمات عربی در [[دیوان حافظ بر اساس نه نسخه کامل کهن مورخ به سال‌های 813 تا 827 هجری قمری (چاپ دوم)|دیوان حافظ]]، شعرهای عربی حافظ، همه از نوع "ملمع" است. ملمع در لغت به اسب ابرش می‌گویند یا هر چیز دیگر که در آن خال‌ها و لکه‌هایی مخالف رنگ اصلی باشد. در اصطلاح ادبی، شعری است که ابیات یا مصراع‌هایی دارد به غیر زبانی که شعر در آن سروده شده است».

اشعار شاعران اندیشمند و اهل طریقت چون حافظ، بیان‌کنندۀ حکمت و دارای طعم و شیرینی خاصی است؛ ولی وجود ابیات و مصراع‌هایی به زبان عربی یا ملمع، التذاذ از این اشعار را برای عموم تا حدودی سخت می‌کند. با توجه به همین نکته، در این کتاب با استناد به منابع موثق، ملمعات دیوان حافظ ترجمه و شرح شده است؛ همچنین به نکات صرفی، مقام نحوی، صنایع ادبی، علوم بلاغی و اصطلاحات عرفانی آن ابیات بر سبیل اجمال پرداخته شده است.

بر این اساس می‌توان متون نظم و نثر فارسی را به‌خوبی فهمید و هم می‌توان با گشایش زبانی در فهم و بیان ادبیات عرب توانمند شد و مکنونات درونی خود را به بهترین وجه بیان کرد. در این کتاب البته بر سبیل توسع و با احتساب ابیاتی که به طور کلی عربی بود، در مجموع 78 مصراع و ترکیب عربی تبیین و شرح شده است.<ref> [https://literaturelib.com/books/7327 ر.ک: کتابخانه تخصصی ادبیات] </ref>

==پانويس ==
<references />


==منابع مقاله==
[https://literaturelib.com/books/7327 کتابخانه تخصصی ادبیات]
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}

[[دیوان خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
 
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
 
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
 
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
 
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:مقالات(خرداد) باقی زاده]] 
[[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1403]]