نمایش مبدأ برای ص‍ب‍اح‍ی‌ ب‍ی‍دگ‍ل‍ی‌، س‍ل‍ی‍م‍ان‌

{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
| عنوان = ص‍ب‍اح‍ی‌ ب‍ی‍دگ‍ل‍ی‌، س‍ل‍ی‍م‍ان‌
| تصویر = NUR76007.jpg
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =مقبره مولانا سلیمان صباحی بیدگلی آران و بیدگل
| نام کامل =
| نام‌های دیگر =
| لقب =
| تخلص =صباحی
| نسب =
| نام پدر =ملاهادی
| ولادت =
| محل تولد =آران و بیدگل کاشان
| کشور تولد =
| محل زندگی =
| رحلت =1207 یا 1218ق
| شهادت =
| مدفن =آران و بیدگل، بلوار شهیدان حاجی زادگان، نزدیک امامزاده حسین
| طول عمر =
| نام همسر =
| فرزندان =
| خویشاوندان =
| دین =
| مذهب =
| پیشه =شاعر
| منصب =
| پس از =
| پیش از =
| اساتید =
| مشایخ =
| معاصرین ={{فهرست جعبه عمودی | [[هاتف اصفهانی، احمد|هاتف اصفهانی]] | [آذربیگدلی، لطفعلی بن آقاخان|آذربیگدلی]] | [[شهاب ترشیزی]]}}  
| شاگردان =
| اجازه اجتهاد از =
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| حوزه =
| علایق پژوهشی =مرثیه سرایی
| سبک نوشتاری =از پیشگامان نهضت بازگشت ادبی و متأثر از شاعران سبک خراسانی و عراقی
| آثار =
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE76007AUTHORCODE
}}
'''سلیمان صباحی بیگدلی کاشانی''' (متوفی 1207 یا 1218ق)، متخلص به صباحی، از شاعران ایرانی قرن دوازدهم و اوایل قرن سیزدهم، از پیشگامان نهضت بازگشت ادبی است.

==ولادت==
از تاریخ دقیق تولد صباحی اطلاعی در دست نیست؛ اما از قرائنی، از جمله قدیم‌ترین ماده تاریخی که از او به جامانده و آن را در سال 1149 سروده است، می‌توان حدود آن را حدس زد.

وی در بیدگل، از توابع کاشان، به دنیا آمد. در کودکی، پدرش را از دست داد. در جوانی به حج رفت. به مهارت او در ریاضی و هندسه اشاره شده است. در زلزله شدید کاشان در 1196ش، وی خانواده خود را از دست داد و دراین‌باره مرثیه‌ای سرود.

==شخصیت==
صباحی یکی از پیشگامان نهضت بازگشت ادبی و متأثر از شاعران سبک خراسانی و عراقی همچون [[فرخی سیستانی، علی بن جولوق|فرخی]]، [[عنصري، حسن بن احمد|عنصری]]، [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] بود.

او با [[هاتف اصفهانی، احمد|هاتف اصفهانی]] (متوفای1198ق) و [[شهاب ترشیزی]] (متوفی 1215ق) دوستی و معاشرت داشت و در شعر، شاگرد [[آذربیگدلی، لطفعلی بن آقاخان|آذربیگدلی]] بود و ظاهراً تخلص خود را از آذر گرفته است.

==شاگردان==
[[فتحعلی‌خان صبا]] (متوفی 1238ق) و [[میرزامحمدصادق بزمی بیدگل]]ی متخلص به بزمی، از شاگردان صباحی بوده‌اند و هر دو، تخلص خود را از او دارند. صباحی در سرودن مرثیه مهارت داشت و چهارده‌بندی به تقلید از [[محتشم، علي بن احمد|محتشم کاشانی]] (متوفی 996ق) در رثای حضرت سیدالشهداء سروده که [[غفاری کاشانی، احمد بن محمد|غفاری کاشانی]] به سبب این مرثیه، وی را محتشم ثانی خوانده است. او در سرودن ماده تاریخ هم تبحر خاصی داشته است.

==ممدوحان==
صباحی علاوه بر مدایحی که در نعت رسول اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) سروده است، آقامحمدخان قاجار، فتحعلی‌شاه قاجار و چند حاکم محلی را ستوده است.

== وفات ==
سال وفات صباحی را برخی منابع 1206 نوشته‌اند و برخی دیگر گویا به استناد ماده تاریخی از میرسید محمد سحاب اصفهانی، فرزند هاتف‌ اصفهانی 1207 نوشته‌اند. ولی ماده تاریخی از صباحی متعلق به 1212 به جا مانده است.  قصیده‌ای که به مناسبت جلوس فتحعلی‌شاه قاجار درهمین سال سروده، گویا در بیت سحاب تحریفی روی داده است. بااین فرض، وی در 1218 درگذشته است.<ref>ولی‌پور،مونا،ج29، ص267</ref>.

==پانویس ==
<references />

==منابع مقاله==
ولی‌پور، مونا، دانشنامه جهان اسلام، جلد 29، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، چاپ اول، 1400.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[دیوان صباحی بیدگلی]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]