نمایش مبدأ برای فرقتی‌ ج‍وش‍ق‍ان‍ی‌، اب‍وت‍راب‌ ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌

{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
| عنوان = ف‍رق‍ت‍ی‌ ج‍وش‍ق‍ان‍ی‌، اب‍وت‍راب‌ ب‍ن‌ ع‍ل‍ی‌
| تصویر = NUR88028.jpg
| اندازه تصویر =
| توضیح تصویر =
| نام کامل =
| نام‌های دیگر =
| لقب =
| تخلص =فرقتی
| نسب =
| نام پدر =علی
| ولادت =یازدهم هجری
| محل تولد =انجدان فراهان
| کشور تولد =
| محل زندگی = انجدان- قزوین- کاشان
| رحلت =1025ق
| شهادت =
| مدفن =قبرستان دشت‌افروز کاشان 
| طول عمر =
| نام همسر =
| فرزندان =
| خویشاوندان =
| دین =
| مذهب =
| پیشه =
| منصب =
| پس از =
| پیش از =
| اساتید =
| مشایخ =
| معاصرین =
| شاگردان =
| اجازه اجتهاد از =
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| حوزه =
| علایق پژوهشی =
| سبک نوشتاری =
| آثار =[[دیوان ابوتراب بیک فرقتی انجدانی فراهانی]]
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE88028AUTHORCODE
}}
'''ابوتراب بیک بن علی فرقتی جوشقانی''' (متوفی 1025ق)، متخلص به فرقتی، از شعرای قرن یازدهم هجری و «ساقی‌نامه» مهم‌ترین اثر اوست.

==ولادت==
تولد وی، در بلده انجدان فراهان بوده است<ref>ر.ک: فرقتی انجدانی، ابوتراب بیک، ص13</ref>.

==محل نشو و نما==
ابوتراب کودکی و جوانی را در انجدان گذرانده است و سپس همراه پدرش خواجه علی، به قزوین و سپس به کاشان رفته و در آن دیار مانده است<ref>همان، ص14</ref>.

==در کلام دیگران==
[[حسین صدیق]] در کتاب «[[نامداران اراک]]» چنین نوشته است: «ابوتراب بیگ متخلص به فرقتی، از شعرای قرن یازدهم انجدان، شاعری با ذوق و مردی ادیب و نکته‌سنج بود». وی ابیاتی از فرقتی ذکر کرده است. [[نصرآبادی، محمدطاهر|میرزا طاهر نصرآبادی]]، ابوتراب را کاشی دانسته و سبب این اشتباه، زندگانی وی در کاشان است، زیرا پدر او مدتی در کاشان می‌زیسته است. میرزا طاهر نوشته است: ابوتراب بیک خوش طبیعت و درست سلیقه است، اشعارش اکثراً عاشقانه و یکدست است، دیوانش قریب به دو هزار بیت به‌نظر رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص17- 18</ref>.

==سبب انتخاب تخلص==
در [[سرو آزاد]] [[میرغلامعلی آزاد]] (درگذشته 1200ق) و [[نتایج الافکار]] [[قدرت‌الله خان گاپاموی]] (متوفی 1281ق)  آمده که وی قطعه‌ای به تقاضای تخلص پیش صادق بیک نقاش به اصفهان فرستاد و او قطعه‌ای در جواب نوشت و چهار تخلص تجویز کرد، وی فرقتی را برگزید. از آن چهار، یکی کلیم بود، گفتند چرا کلیم تخلص نمی‌کنی؟ گفت نخواهم که ظرفا «کلیم جوشقانی» خوانند و این خود از باب اشتهار وی به کاشانی بودن است<ref>همان، ص25</ref>.

==وفات==
تاریخ وفات او را شب جمعه چهارم شعبان 1025ق ذکر کرده‌اند. مزار شریف وی، در قبرستان دشت‌افروز کاشان است<ref>همان، ص26</ref>.

==آثار==
وی دارای دیوان اشعاری است مشتمل بر ساقینامه، ترکیب‌بند، غزلیات و قطعات، مثنوی‌ها، مقطعات، رباعیات، دوبیتی‌ها و ابیات پراکنده می‌باشد.

مهم‌ترین اثر فرقتی، «ساقی‌نامه» اوست که جزء بهترین ساقی‌نامه‌های زبان پارسی محسوب می‌شود و سبب مهم شهرت وی، همین ساقی‌نامه است که به‌صورت ترجیع‌بند، در پانزده بند آمده است که با بیت:

{{شعر}}
* {{ب|'' ساقی بده آن باده که ماه شب تراست ''|2='' آن باده که گلگونه رخسار بهارست ''}}
{{پایان شعر}}
شروع شده است و در پایان، در بند ترجیع، آورده است:
{{شعر}}
* {{ب|'' ما خشک لبان تشنه دیدار شرابیم ''|2='' تا کاسه ما گشت تهی، خانه خرابیم ''<ref>همان، ص26- 27</ref>}}
{{پایان شعر}}

==پانویس ==
<references />

==منابع مقاله==
فرقتی جوشقانی، ابوتراب بیک، «دیوان ابوتراب بیک فرقتی انجدانی فراهانی»، به کوشش مجتبی برزآبادی فراهانی، تهران، فردوسی، چاپ اول، 1376.

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[دیوان ابوتراب بیک فرقتی انجدانی فراهانی]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ آذر 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ آذر 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]]