۱۴۴٬۸۸۲
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'سرگذشت نامه' به 'سرگذشتنامه'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'بـ' به 'ب') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'سرگذشت نامه' به 'سرگذشتنامه') |
||
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = 7الف9ع 279 BP | | کد کنگره = 7الف9ع 279 BP | ||
| موضوع =عین القضاه، عبد الله بن محمد، 492 - 525ق. - عین القضاه، عبد الله بن محمد، 492 - 525ق. -- کتابشناسی - عارفان - | | موضوع =عین القضاه، عبد الله بن محمد، 492 - 525ق. - عین القضاه، عبد الله بن محمد، 492 - 525ق. -- کتابشناسی - عارفان - سرگذشتنامه - عرفان | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر = رها | | ناشر = رها | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
[[افراسیابی، غلامرضا|افرسیابی]] نام کتابش را از گفتار «[[نسفی، عزیزالدین بن محمد|عزیز نسفی]]» در کتاب [[مجموعه رسائل مشهور به کتاب الانسان الكامل|انسان کامل]] وی برگرفته است؛ [[نسفی، عزیزالدین بن محمد|نسفی]] نخستین بار، [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عینالقضات]] را سلطان العشاق خوانده بود.<ref>ر.ک: غلامی، طاهره، ص54</ref>[[افراسیابی، غلامرضا|افراسیابی]] در هشت باب زندگی، زمانه و باورهای عین القضات را بررسی میکند؛ در باب نخست، نویسنده زندگی عین القضات را از منابع کهن و کنونی، با درج عین مطالب و نشانی کتابها نوشته است. این منابع عبارتند از: «[[درة الأخبار]]» ترجمه [[منشی یزدی]]؛ «[[تاريخ الوزراء|تاریخ الوزراء]]» [[ابوالرجاء قمی، نجمالدین|ابوالرجاء قمی]]؛ «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» و «[[اللباب فی تهذیب الأنساب]]» [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]]؛ «[[معجم البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت حموی]]؛ «[[نزهة الارواح و روضة الافراح (تاریخ الحکماء)|نزهت الأرواح]]» [[شهرزوری، محمد بن محمود|شمسالدین شهرزوری]]؛ «[[نسائم الاسحار من لطائم الاخبار در تاریخ وزراء|نسائم الأسحار]]» [[منشی کرمانی، ناصرالدین|منشی کرمانی]]؛ «[[تقويم البلدان|تقویم البلدان]]» [[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابو الفداء]]؛ «[[ميزان الاعتدال في نقد الرجال|میزان الاعتدال]]» [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]]؛ «[[مرآة الجنان و عبرة اليقظان في معرفة ما يعتبر من حوادث الزمان|مرآت الجنان]]» [[یافعی، عبدالله بن اسعد|یافعی]]؛ «[[طبقات الشافعیة الکبری|طبقات الشافعیه]]» [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|سبکی]]؛ «[[آثار الوزراء]]» [[عقيلي، حاجي بن نظام|سیفالدین عقیلی]]؛ «[[نفحات الأنس]]» [[جامی، عبدالرحمن|جامی]]؛ «[[لسان الميزان (7 جلد)|لسان المیزان]]» [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]]؛ «[[دستور الوزراء]]» [[خواندمیر، غیاثالدین بن همامالدین|خواندمیر]]؛ «[[هفت اقلیم]]» [[رازی، امین احمد|امین احمد رازی]]؛ «[[شذرات الذهب في أخبار من ذهب|شذرات الذهب]]» [[ابن عماد، عبدالحی بن احمد|ابن العماد]]؛ «[[طرائق الحقائق|طرائق الحقایق]]» [[معصومعلیشاه، محمدمعصوم بن زینالعابدین|محمد معصوم شیرازی]]؛ «[[تذکره ریاض العارفین (هدایت)|ریاض العارفین]]» [[هدایت، رضاقلی|رضا قلی هدایت]]؛ «[[ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة أو اللقب|ریحانة الأدب]]» [[مدرس، محمدعلی|محمدعلی مدرس]]؛ «خزینة الأصفیاء» مفتی غلام سرور صاحب؛ «[[هدية العارفين، أسماء المؤلفين و آثار المصنفين|هدیة العارفین]]» [[بغدادی، اسماعیل|اسماعیل پاشا]]. | [[افراسیابی، غلامرضا|افرسیابی]] نام کتابش را از گفتار «[[نسفی، عزیزالدین بن محمد|عزیز نسفی]]» در کتاب [[مجموعه رسائل مشهور به کتاب الانسان الكامل|انسان کامل]] وی برگرفته است؛ [[نسفی، عزیزالدین بن محمد|نسفی]] نخستین بار، [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عینالقضات]] را سلطان العشاق خوانده بود.<ref>ر.ک: غلامی، طاهره، ص54</ref>[[افراسیابی، غلامرضا|افراسیابی]] در هشت باب زندگی، زمانه و باورهای عین القضات را بررسی میکند؛ در باب نخست، نویسنده زندگی عین القضات را از منابع کهن و کنونی، با درج عین مطالب و نشانی کتابها نوشته است. این منابع عبارتند از: «[[درة الأخبار]]» ترجمه [[منشی یزدی]]؛ «[[تاريخ الوزراء|تاریخ الوزراء]]» [[ابوالرجاء قمی، نجمالدین|ابوالرجاء قمی]]؛ «[[الأنساب (سمعاني)|الأنساب]]» و «[[اللباب فی تهذیب الأنساب]]» [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد|سمعانی]]؛ «[[معجم البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت حموی]]؛ «[[نزهة الارواح و روضة الافراح (تاریخ الحکماء)|نزهت الأرواح]]» [[شهرزوری، محمد بن محمود|شمسالدین شهرزوری]]؛ «[[نسائم الاسحار من لطائم الاخبار در تاریخ وزراء|نسائم الأسحار]]» [[منشی کرمانی، ناصرالدین|منشی کرمانی]]؛ «[[تقويم البلدان|تقویم البلدان]]» [[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابو الفداء]]؛ «[[ميزان الاعتدال في نقد الرجال|میزان الاعتدال]]» [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]]؛ «[[مرآة الجنان و عبرة اليقظان في معرفة ما يعتبر من حوادث الزمان|مرآت الجنان]]» [[یافعی، عبدالله بن اسعد|یافعی]]؛ «[[طبقات الشافعیة الکبری|طبقات الشافعیه]]» [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|سبکی]]؛ «[[آثار الوزراء]]» [[عقيلي، حاجي بن نظام|سیفالدین عقیلی]]؛ «[[نفحات الأنس]]» [[جامی، عبدالرحمن|جامی]]؛ «[[لسان الميزان (7 جلد)|لسان المیزان]]» [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]]؛ «[[دستور الوزراء]]» [[خواندمیر، غیاثالدین بن همامالدین|خواندمیر]]؛ «[[هفت اقلیم]]» [[رازی، امین احمد|امین احمد رازی]]؛ «[[شذرات الذهب في أخبار من ذهب|شذرات الذهب]]» [[ابن عماد، عبدالحی بن احمد|ابن العماد]]؛ «[[طرائق الحقائق|طرائق الحقایق]]» [[معصومعلیشاه، محمدمعصوم بن زینالعابدین|محمد معصوم شیرازی]]؛ «[[تذکره ریاض العارفین (هدایت)|ریاض العارفین]]» [[هدایت، رضاقلی|رضا قلی هدایت]]؛ «[[ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة أو اللقب|ریحانة الأدب]]» [[مدرس، محمدعلی|محمدعلی مدرس]]؛ «خزینة الأصفیاء» مفتی غلام سرور صاحب؛ «[[هدية العارفين، أسماء المؤلفين و آثار المصنفين|هدیة العارفین]]» [[بغدادی، اسماعیل|اسماعیل پاشا]]. | ||
در باب دوم افراسیابی با شرح زندگی تا مرگ عین القضات، بر آن است که او مانند بیشتر شافعیان، پیرو اشعریان بوده است و پس از صوفیشدن، از جمود متعارف اشعری بیرون آمد و معتدل شد. او به | در باب دوم افراسیابی با شرح زندگی تا مرگ عین القضات، بر آن است که او مانند بیشتر شافعیان، پیرو اشعریان بوده است و پس از صوفیشدن، از جمود متعارف اشعری بیرون آمد و معتدل شد. او به اهلبیت پیامبر (صلواتاللهعلیهم) به ویژه [[امام علی علیهالسلام|امیرالمؤمنین(ع)]] ارادت میورزید. نویسنده همچنین در این باب از «قوام الدین درگزینی» و «عزیزُالدین اصفهنی» اطلاعات ارزندهای میدهد | ||
باب سوم پژوهشی در آثار عین القضات است؛ افراسیابی آنها را بدون تفکیکنمودن کتابهایی که به یقین از او است، از آثاری که منسوب به وی است، به خواننده میشناساند. البته او نادرستی انتساب برخی کتابها مانند «رسالة غایة الإمکان فی درایت إمکان» و «لوایح» را به خواننده نشان میدهد.<ref>ر.ک: همان، ص55-54</ref> | باب سوم پژوهشی در آثار عین القضات است؛ افراسیابی آنها را بدون تفکیکنمودن کتابهایی که به یقین از او است، از آثاری که منسوب به وی است، به خواننده میشناساند. البته او نادرستی انتساب برخی کتابها مانند «رسالة غایة الإمکان فی درایت إمکان» و «لوایح» را به خواننده نشان میدهد.<ref>ر.ک: همان، ص55-54</ref> | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
==حقیقت مذهب== | ==حقیقت مذهب== | ||
نوشته [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین القضات همدانی]] (525-492ق) است که آن را در پایان شکوی الغریب در سه فصل آورده است. این رساله، فصل الختام شکوی الغـریب به شمار میآید و سه شهادتنامۀ اعتقادی وی را دربردارد. او در «حقیقت مذهب» به ترتیب به وحدانیّت و حقانیّت حق تعالی، پیامبری حضرت رسول (ص) و به حقیقت روز رستاخیز گواهی داده و از خود رفع اتهام نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص376-368</ref> | نوشته [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین القضات همدانی]] (525-492ق) است که آن را در پایان شکوی الغریب در سه فصل آورده است. این رساله، فصل الختام شکوی الغـریب به شمار میآید و سه شهادتنامۀ اعتقادی وی را دربردارد. او در «حقیقت مذهب» به ترتیب به وحدانیّت و حقانیّت حق تعالی، پیامبری حضرت رسول(ص) و به حقیقت روز رستاخیز گواهی داده و از خود رفع اتهام نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص376-368</ref> | ||
اِشکال علما به [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین القضات]] این است که او با اعتقادی که نسبت به نبوت دارد، اغلب خَلق را از ایمانآوردن نومید ساخته، مانع ایشان در ایمان به نبوت شده است. او پاسخ میدهد: «من به هیچ روی مدعی نیستم که ایمان به «نبوت» به ظهور طوری بالاتر از عقل بستگی دارد، بلکه میگویم حقیقت نبوت طوری است برتر از طور «ولایت» و ولایت طوری است ورای طور «عقل». [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین القضات]] در واقع، میان حقیقت نبوت و طریقۀ شناخت و اعتراف به آن تمایز میدهد. انتساب به طریقت «اسماعیلیه» و باور به «اتحاد خلق و مخلوق و عدم تنزیه باری تعالی از نواقص مخلوقات» از اتهامهای دیگر به او است که در پاسخ میگوید: همۀ هستی را یک وجود دربرگرفته است و تنها وجود قدیم الهی است که موجود است و موجودات حادث به راستی وجود ندارند و وجودشان تنها در ارتباط با خداوند است که معنا مییابد.<ref>ر.ک: رحمتی، جمیله، ص46-44</ref> | اِشکال علما به [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین القضات]] این است که او با اعتقادی که نسبت به نبوت دارد، اغلب خَلق را از ایمانآوردن نومید ساخته، مانع ایشان در ایمان به نبوت شده است. او پاسخ میدهد: «من به هیچ روی مدعی نیستم که ایمان به «نبوت» به ظهور طوری بالاتر از عقل بستگی دارد، بلکه میگویم حقیقت نبوت طوری است برتر از طور «ولایت» و ولایت طوری است ورای طور «عقل». [[عینالقضات همدانی، عبدالله بن محمد|عین القضات]] در واقع، میان حقیقت نبوت و طریقۀ شناخت و اعتراف به آن تمایز میدهد. انتساب به طریقت «اسماعیلیه» و باور به «اتحاد خلق و مخلوق و عدم تنزیه باری تعالی از نواقص مخلوقات» از اتهامهای دیگر به او است که در پاسخ میگوید: همۀ هستی را یک وجود دربرگرفته است و تنها وجود قدیم الهی است که موجود است و موجودات حادث به راستی وجود ندارند و وجودشان تنها در ارتباط با خداوند است که معنا مییابد.<ref>ر.ک: رحمتی، جمیله، ص46-44</ref> | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
# متن کتاب | # متن کتاب | ||
# مقدمه نویسنده | # مقدمه نویسنده | ||
# غلامی، طاهره، «درنگی در کتاب سلطان العشاق»، کتاب ماه دین، مرداد 1391 - شماره 178 | #[[:noormags:912928|غلامی، طاهره، «درنگی در کتاب سلطان العشاق»، کتاب ماه دین، مرداد 1391 - شماره 178]]. | ||
# رحمتی، جمیله، «غوری در رساله شکوی الغریب»، کتاب ماه | #[[:noormags:912926|رحمتی، جمیله، «غوری در رساله شکوی الغریب»، کتاب ماه دین» مرداد 1391 - شماره 178]]. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
[[رده:طبقات، تراجم، کتب مناقب]] | [[رده:طبقات، تراجم، کتب مناقب]] | ||
[[رده:طبقات. تراجم. کتب مناقب فردی (قرن 6 - 10)]] | [[رده:طبقات. تراجم. کتب مناقب فردی (قرن 6 - 10)]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1403]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1403 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1403 توسط سید حمید رضا حسینی هاشمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1403 توسط فریدون سبحانی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1403 توسط فریدون سبحانی]] | ||