نوربخش، محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

 

'''سید محمد نوربخش''' (٧٩۵-٨۶٩ق )، از صوفیان شیعی مذهب سده نهم هجری و مؤسس طریقت نوربخشیه معاصر شاهرخ تیموری و از مدعیان مهدویت.  

مولد پدرش قطیف و جدش لحصا بوده و به همین جهت، در بعضی از غزلێات خودش گاهی به «لحصوى» تخلّص نموده و بيشتر متخلّص به «نوربخش» می‌باشد. پدرش عبدالله، از احساء بحرين براى سياحت و زيارت قبر [[امام رضا علیه‌السلام|على بن موسى الرضا(ع)]] به طوس آمده و بعداً در قائن مقيم شده بود. محمد در یکی‌از ماههای سال ٧٩٠ق متولد شد.<ref> ر.ک: مدرس، محمدعلی، ج5، ص408</ref>

در دوران سلطنت شاهرخ تیموری که شهر هرات از بزرگ‌ترين شهرهاى آسياى ميانه به‌شمار مى آمد، نوربخش به دنبال كسب دانش راهى هرات شد ودر آنجا به طريقۀ كبرويه پیوست و این به توصیۀ شیخ ابراهیم خُتَلانی بود که از جمله خلفای خواجه [[اسحاق ختلانی]] (متوفای ٨٦٩ق) به‌شمار می‌آمد. نوربخش توصیۀ او را پذیرفت و به خانقاه خواجه اسحاق در ختلان نقل مکان کرد و به او دست ارادت داد. سپس به امر وی به ریاضت پرداخت و به درجات معنوى رسيد، و خرقۀ اجازت وارشاد را خواجه به وى پوشانيد<ref> ر.ک: جلالی شیجانی، جمشید، ص11</ref> و مريد خواجه اسحق ختلانی - شاگرد [[همدانی، سید علی بن شهاب‌الدین|سید علی همدانی]] - گردید. مرشد از استعدادهای وى چنان به شگفت آمد كه او را نوربخش لقب داد- اين نام يادآور مشعشعيان است.<ref> ر.ک: ذکاوتی قراگزلو، علیرضا، ص314</ref>  

پس از مرگ شاهرخ به سال ٨٥١ نوربخش به روستای سولقان نزدیک رى رفت و به ترويج طريقۀ صوفيانۀ خود مشغول شد و هم در آنجا در ربیع‌الاول ٨٦٩ق در روستای سولقان درگذشت.<ref> ر.ک: جلالی شیجانی، جمشید، ص13</ref><ref> ر.ک: ذکاوتی قراگزلو، علیرضا، ص313-316</ref>  

از سید محمد نوربخش آثار ارزشمندی به زبان فارسی و عربی به صورت مکتوبات، رسائل، و آثار منظوم بر جاى مانده است كه برخى از آنها عبارتند از: انسان نامه، رسالۀ نوريه، رسالۀ معراجيه، معاش السالكين، مكارم الاخلاق، رسالۀ اعتقادیه، رسالۀ الهدی، تلويحات، فى معرفة الولى، تفسير آيۀ لقاءالله، مثنوى صحيفةالاولياء، قيامت انفسى و آفاقى،اقسام دل، جواب مكتوب فقها، و ...<ref> ر.ک: صدقیانلو، جعفر، ص71</ref><ref> ر.ک: جلالی شیجانی، جمشید، ص13</ref>  

[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]