۱۰۱٬۶۸۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سبکى' به 'سبکی ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) (←آثا) |
||
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|قزوینی (ابهام زدایی)}} | |||
'''جلالالدين محمد بن عبدالرحمان خطیب قزوينى''' (666-739ق)، اديب، نظريهپرداز بلاغت، خطیب و قاضىالقضات مصر و شام در سدههاى هفتم و هشتم است. | '''جلالالدين محمد بن عبدالرحمان خطیب قزوينى''' (666-739ق)، اديب، نظريهپرداز بلاغت، خطیب و قاضىالقضات مصر و شام در سدههاى هفتم و هشتم است. | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
خطیب نزد پدرش دانش اندوخت و دانشهاى رايج عصر خود را از منقول و معقول نزد [[شمسالدين اَيْكى]]، [[شهابالدين اَربِلى]]، شيخ عزالدين فاروثى و ديگران فراگرفت. او از فاروثى و ديگران حديث نيز نقل كرده است. خطیب قزوينى به گفته تمام منابع، شافعى و بهتصريح [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، اشعرىمسلك بوده است. خطیب را فردى ذوالفنون، علامه، جامع معقول و منقول، امام در بلاغت و استاد در فقه، لغت، تدريس و خطابت معرفى كردهاند. | خطیب نزد پدرش دانش اندوخت و دانشهاى رايج عصر خود را از منقول و معقول نزد [[شمسالدين اَيْكى]]، [[شهابالدين اَربِلى]]، شيخ عزالدين فاروثى و ديگران فراگرفت. او از فاروثى و ديگران حديث نيز نقل كرده است. خطیب قزوينى به گفته تمام منابع، شافعى و بهتصريح [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]، اشعرىمسلك بوده است. خطیب را فردى ذوالفنون، علامه، جامع معقول و منقول، امام در بلاغت و استاد در فقه، لغت، تدريس و خطابت معرفى كردهاند. | ||
از جمله شاگردان خطیب در علوم بلاغى، ابن فضلاللّه و بهاءالدين سُبْكى بودهاند. | از جمله شاگردان خطیب در علوم بلاغى، ابن فضلاللّه و بهاءالدين سُبْكى بودهاند. سبکی، «تلخيص المفتاح» خطیب قزوينى را نيز روايت كرده است. بسيارى نيز نزد خطیب اصول فقه آموختند. خطیب از مشايخ اجازه [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] و ابوعبداللّه ابن مرزوق نيز بوده است. بِرْزالى نيز از خطیب حديث نقل كرده است. | ||
خطیب مردم را به فراگيرى اصول فقه و معانى و بيان ترغيب مىكرد. او در جوانى به همراه پدرش و برادرش راهى بلاد روم؛ آسياى صغير و آناطولى شد و در 686 كه بيست ساله بود، قاضى منطقهاى در آنجا شد؛ هرچند ابن تغرى بِردى، به دليل حنفى بودن بيشتر ساكنان آن منطقه، در قاضى شدن فردى شافعىمذهب در آنجا ترديد كرده است. | خطیب مردم را به فراگيرى اصول فقه و معانى و بيان ترغيب مىكرد. او در جوانى به همراه پدرش و برادرش راهى بلاد روم؛ آسياى صغير و آناطولى شد و در 686 كه بيست ساله بود، قاضى منطقهاى در آنجا شد؛ هرچند ابن تغرى بِردى، به دليل حنفى بودن بيشتر ساكنان آن منطقه، در قاضى شدن فردى شافعىمذهب در آنجا ترديد كرده است. | ||
خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
خطیب قزوينى علاوه بر عبداللّه و بدرالدين محمد، دو فرزند ديگر به نامهاى عبدالرحيم تاجالدين و عبدالكريم صدرالدين داشت كه هر دو به خطابت و تدريس اشتغال داشتند. | خطیب قزوينى علاوه بر عبداللّه و بدرالدين محمد، دو فرزند ديگر به نامهاى عبدالرحيم تاجالدين و عبدالكريم صدرالدين داشت كه هر دو به خطابت و تدريس اشتغال داشتند. | ||
== | ==آثار== | ||
#تلخيص المفتاح (تلخيصى است از باب سوم مفتاح العلوم [[سکاکی، یوسف بن ابیبکر|سكّاكى]] در علم بلاغت)؛ | #تلخيص المفتاح (تلخيصى است از باب سوم مفتاح العلوم [[سکاکی، یوسف بن ابیبکر|سكّاكى]] در علم بلاغت)؛ | ||
#الإيضاح (آن را إيضاح التلخيص و الإيضاح في المعاني و البيان نيز گفتهاند)؛ | #الإيضاح (آن را إيضاح التلخيص و الإيضاح في المعاني و البيان نيز گفتهاند)؛ | ||
#الشَّذْر المرجاني في شعر | #الشَّذْر المرجاني في شعر الأرَّجانی(گزيدهاى است از سرودههاى قاضى احمد بن محمد ارّجانى، شاعر ايرانى تازىگو، متوفاى 544)؛ | ||
#الأصول (به گفته [[مطلوب، احمد|احمد مطلوب]]، در اصول فقه شافعى بوده است)؛ | #الأصول (به گفته [[مطلوب، احمد|احمد مطلوب]]، در اصول فقه شافعى بوده است)؛ | ||
#شرح قصيده لاميه ساوى (متوفى 749)، كه در باب عروض است؛ | #شرح قصيده لاميه ساوى (متوفى 749)، كه در باب عروض است؛ | ||
خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
[[الإیضاح في علوم البلاغة، المعاني و البیان و البدیع]] | [[الإیضاح في علوم البلاغة، المعاني و البیان و البدیع]] | ||
[[بغية الإيضاح لتلخیص المفتاح في علوم البلاغة المعاني و البیان و البدیع]] | |||
[[حاشیة السیالکوتي علی کتاب المطول]] | [[حاشیة السیالکوتي علی کتاب المطول]] | ||
خط ۱۰۵: | خط ۱۰۷: | ||
[[شروح التلخيص]] | [[شروح التلخيص]] | ||
[[التلخيص في علوم البلاغة و هو تلخیص کتاب «مفتاح العلوم» للسکاکي]] | |||
[[شرح المختصر علي تلخيص المفتاح للخطیب القزويني في المعاني و البيان و البديع]] | [[شرح المختصر علي تلخيص المفتاح للخطیب القزويني في المعاني و البيان و البديع]] | ||
خط ۱۱۱: | خط ۱۱۵: | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:ادیبان]] | [[رده:ادیبان]] | ||
[[رده:سخنوران]] | |||
[[رده:قاضیان]] |