۱۰۱٬۶۸۶
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
(۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00572.jpg|بندانگشتی|افشار، ایرج]] | [[پرونده:NUR00572.jpg|بندانگشتی|افشار، ایرج]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |افشار، ایرج | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |محمود افشار | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" |1304 ش | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |تهران | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |1389 ش | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" | | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[اسناد پادریان کرملی، بازمانده از عصر شاه عباس صفوی]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00572AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ايرج افشار'''، فرزند محمود افشار و نصرت برازنده، در 16 ماه مهر سال 1304ش، در تهران به دنيا آمده است. نياى افشار، از | '''ايرج افشار''' (1304-1389ش)، ایرانشناس، نسخهشناس، کتابدار، پژوهشگر، روزنامهنگار و نویسندهای بود که بیش از سیصد کتاب وهزاران مقاله در باره ایران نوشته و هزاران کتاب و مقاله از پژوهشگران و ایران شناسان دیگر به چاپ رسانده بود. | ||
== ولادت == | |||
او فرزند محمود افشار و نصرت برازنده، در 16 ماه مهر سال 1304ش، در تهران به دنيا آمده است. نياى افشار، از متمولین و ريشهدارترين خاندانهاى يزد، این فيروزهكوير ایران، بودهاند. ايرج در چنين خاندانى چشم به جهان گشود و در كنار پدر فرزانهاش رسم زيستن و دانستن آموخت. | |||
== تحصیلات == | |||
دبستان را در مدرسه زرتشتیان تجريش و دبيرستان را در مدرسه فيروز بهرام به پایان برد و همزمان با تحصيل در دوران متوسطه، بهعنوان مدير داخلى مجله آينده كه صاحب امتياز آن، پدر نامدارش بود، مشغول به كار شد. | |||
بعد از پایان تحصيلات متوسطه، رشته علوم قضايى را در دانشكده حقوق دانشگاه تهران دنبال كرد و در سال 1328، از این رشته و دانشگاه فارغالتحصيل شد، اما شوق به فرهنگ و ادب در او بيش از ميل به اشتغال در رشته تحصيلىاش بود؛ به همين سبب، همزمان با طى ايام دانشگاه، همكارى با مجله جهان نو را آغاز كرد كه تا سال 34 ادامه يافت. از 1337، بهعنوان مدرس دانشسراى عالى تهران و از 1348، بهعنوان استاد رشته تاريخ، در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران مشغول به كار شد. | بعد از پایان تحصيلات متوسطه، رشته علوم قضايى را در دانشكده حقوق دانشگاه تهران دنبال كرد و در سال 1328، از این رشته و دانشگاه فارغالتحصيل شد، اما شوق به فرهنگ و ادب در او بيش از ميل به اشتغال در رشته تحصيلىاش بود؛ به همين سبب، همزمان با طى ايام دانشگاه، همكارى با مجله جهان نو را آغاز كرد كه تا سال 34 ادامه يافت. از 1337، بهعنوان مدرس دانشسراى عالى تهران و از 1348، بهعنوان استاد رشته تاريخ، در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران مشغول به كار شد. | ||
== فعالیتهای علمی == | |||
در سال 1330، به کتابدارى در دانشگاه تهران روى آورد و به فهرستنويسى و کتابشناسى علاقهمند شد. | در سال 1330، به کتابدارى در دانشگاه تهران روى آورد و به فهرستنويسى و کتابشناسى علاقهمند شد. | ||
خط ۴۳: | خط ۵۱: | ||
از 1337 تا 1357، سردبير مجله راهنماى کتاب به صاحبامتيازى دكتر [[یارشاطر، احسان|احسان يارشاطر]] بود. | از 1337 تا 1357، سردبير مجله راهنماى کتاب به صاحبامتيازى دكتر [[یارشاطر، احسان|احسان يارشاطر]] بود. | ||
در 1341، به رياست کتابخانه ملى ایران و در 1342 به رياست مركز تحقيقات ایرانشناسى دانشگاه تهران | در 1341، به رياست کتابخانه ملى ایران و در 1342 به رياست مركز تحقيقات ایرانشناسى دانشگاه تهران رسيد و از 1344 تا 1358، رئيس کتابخانه مركزى دانشگاه تهران بود. | ||
افشار، کتابخانه شخصى خود را به مركز دايرةالمعارف بزرگ اسلامى هديه كرد. کتابهاى او در كنار کتابخانه دكتر [[زرینکوب، عبدالحسین|عبدالحسين زرينكوب]] و دكتر [[ستوده، منوچهر|منوچهر ستوده]]، زينتبخش مركز دايرةالمعارف است. | افشار، کتابخانه شخصى خود را به مركز دايرةالمعارف بزرگ اسلامى هديه كرد. کتابهاى او در كنار کتابخانه دكتر [[زرینکوب، عبدالحسین|عبدالحسين زرينكوب]] و دكتر [[ستوده، منوچهر|منوچهر ستوده]]، زينتبخش مركز دايرةالمعارف است. | ||
خط ۴۹: | خط ۵۷: | ||
او تاكنون مقالات و کتابهاى زيادى درباره ایرانشناسى و در زمينه کتابشناسى به چاپ رسانده است كه این تحقيقات در نشريات معتبر ایرانى و خارجى منتشر شدهاست. | او تاكنون مقالات و کتابهاى زيادى درباره ایرانشناسى و در زمينه کتابشناسى به چاپ رسانده است كه این تحقيقات در نشريات معتبر ایرانى و خارجى منتشر شدهاست. | ||
«فهرست مقالات فارسی» كه مقالات فارسی را در زمينه ایرانشناسى در 6 جلد به چاپ رسانده است، بالغ بر چهل سال از زندگى استاد را در بر گرفته است و هر كسى كه بخواهد در موضوعاتى كه مربوط به ایران و زبان و فرهنگ ایرانى، دست به پژوهش بزند، از مراجعه به این کتاب بىنياز نخواهد بود. مجموعه مقالاتى كه ايرج افشار، در مجلات و يادنامهها به چاپ رسانده است شايد بالغ بر دو هزار مقاله باشد. | «فهرست مقالات فارسی» كه مقالات فارسی را در زمينه ایرانشناسى در 6 جلد به چاپ رسانده است، بالغ بر چهل سال از زندگى استاد را در بر گرفته است و هر كسى كه بخواهد در موضوعاتى كه مربوط به ایران و زبان و فرهنگ ایرانى، دست به پژوهش بزند، از مراجعه به این کتاب بىنياز نخواهد بود. مجموعه مقالاتى كه ايرج افشار، در مجلات و يادنامهها به چاپ رسانده است شايد بالغ بر دو هزار مقاله باشد. کتابهایى كه ايشان در زمينه فرهنگ، تاريخ و ادب ایران انتشار دادهاند، بالغ بر سيصد جلد مىشود. وى از نظر كثرت آثار، شايد در ميان معاصرين، بىنظير باشد. | ||
== وفات == | |||
ایرج افشار روز چهارشنبه هجدهم اسفند ۱۳۸۹ در بیمارستان جم در تهران درگذشت. | |||
== آثار == | |||
برخى از آثار او، اعم از تأليف و تحقيق و ترجمه، عبارت است از: | برخى از آثار او، اعم از تأليف و تحقيق و ترجمه، عبارت است از: | ||
خط ۵۷: | خط ۶۹: | ||
#رياض الفردوس خانى؛ | #رياض الفردوس خانى؛ | ||
#فرهنگ ایرانزمين؛ | #فرهنگ ایرانزمين؛ | ||
#نامههاى تهران (شامل 154 نامه از رجال دوران به | #نامههاى تهران (شامل 154 نامه از رجال دوران به سيد حسن تقىزاده)؛ | ||
#گلگشت در وطن (سفرنامه)؛ | #گلگشت در وطن (سفرنامه)؛ | ||
#فهرست دستنويسهاى فارسی در کتابخانه ملى اتريش و آرشيو دولتى اتريش در وين؛ | #فهرست دستنويسهاى فارسی در کتابخانه ملى اتريش و آرشيو دولتى اتريش در وين؛ | ||
خط ۶۵: | خط ۷۷: | ||
#اسناد تاريخى خاندان غفارى؛ | #اسناد تاريخى خاندان غفارى؛ | ||
#تاريخ يزد؛ | #تاريخ يزد؛ | ||
#خاطرات وكيل | #خاطرات وكيل التولیه (ميرزا محمد نواب رضوى)؛ | ||
و... | و... | ||
خط ۸۳: | خط ۹۵: | ||
[[دفتر تاریخ]] | [[دفتر تاریخ]] | ||
[[المسالك و الممالك (به اهتمام افشار)]] | |||
[[سمریه]] | |||
[[اسکندرنامه (ابیالبرکات)]] | |||
[[ریاض الفردوس خانی]] | [[ریاض الفردوس خانی]] | ||
خط ۸۸: | خط ۱۰۶: | ||
[[تاریخ عالم آرای عباسی]] | [[تاریخ عالم آرای عباسی]] | ||
[[خاطرات ممتحنالدوله (زندگی نامه میرزا | [[خاطرات ممتحنالدوله (زندگی نامه میرزا مهدیخان ممتحنالدوله شقاقی)]] | ||
[[فرخ نامه]] | [[فرخ نامه]] | ||
[[ | [[أوراد الأحباب و فصوص الآداب]] | ||
[[دو رساله عرفانی در عشق]] | [[دو رساله عرفانی در عشق]] | ||
خط ۱۱۸: | خط ۱۳۶: | ||
[[روزنامه سفر مازندران]] | [[روزنامه سفر مازندران]] | ||
[[ | [[خطاینامه؛ شرح مشاهدات سید علیاکبر خطائی معاصر شاه اسماعیل صفوی در سرزمین چین]] | ||
[[أنیس الناس]] | [[أنیس الناس]] | ||
[[نوادر التبادر لتحفة البهادر]] | |||
[[رجال عصر مشروطیت]] | [[رجال عصر مشروطیت]] | ||
[[خاطرات دیوان بیگی (میرزا | [[خاطرات دیوان بیگی (میرزا حسینخان)]] | ||
[[روزنامه خاطرات عین السلطنه]] | [[روزنامه خاطرات عین السلطنه]] | ||
خط ۱۳۶: | خط ۱۵۶: | ||
[[جامع جعفری]] | [[جامع جعفری]] | ||
[[روزنامه | [[روزنامه اخبار مشروطیت و انقلاب ایران]] | ||
[[خاطرات وکیل التولیه (میرزا محمد نواب رضوی)]] | [[خاطرات وکیل التولیه (میرزا محمد نواب رضوی)]] | ||
[[ | [[زنگینامه]] | ||
[[گزیده در اخلاق و تصوف]] | |||
[[رجال وزارت خارجه در عصر ناصری و مظفری]] | [[رجال وزارت خارجه در عصر ناصری و مظفری]] | ||
خط ۱۶۰: | خط ۱۸۲: | ||
[[اخبار مغولان (650-683) در انبانه ملا قطب]] | [[اخبار مغولان (650-683) در انبانه ملا قطب]] | ||
[[آداب المضيفين و زاد | [[آداب المضيفين و زاد الآكلين]] | ||
[[ذخیره خوارزمشاهی]] | [[ذخیره خوارزمشاهی (تصحیح سعیدی سیرجانی)]] | ||
[[استر آباد نامه (طبع قديم)]] | [[استر آباد نامه (طبع قديم)]] | ||
خط ۱۶۸: | خط ۱۹۰: | ||
[[گزيده در اخلاق و تصوف]] | [[گزيده در اخلاق و تصوف]] | ||
[[کتابشناسی فردوسي و شاهنامه از آغاز | [[کتابشناسی فردوسي و شاهنامه از آغاز نوشتههای پژوهشی تا سال 1385]] | ||
[[عهد حسام (سفرنامه لرستان و خوزستان) سال 1245 قمری]] | [[عهد حسام (سفرنامه لرستان و خوزستان) سال 1245 قمری]] | ||
خط ۱۷۴: | خط ۱۹۶: | ||
[[خاطرات عارف قزوینی به همراه اشعار چاپ نشده]] | [[خاطرات عارف قزوینی به همراه اشعار چاپ نشده]] | ||
[[فهرست نسخههای خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران]] | [[فهرست نسخههای خطی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران]] | ||
[[مسالک و ممالک (مترجم ناشناس)]] | |||
[[نامه مینوی: مجموعه سی و هشت گفتار در ادب و فرهنگ ایرانی به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات مجتبی مینوی]] | [[نامه مینوی: مجموعه سی و هشت گفتار در ادب و فرهنگ ایرانی به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات مجتبی مینوی]] | ||
خط ۱۸۲: | خط ۲۰۶: | ||
[[نشريه کتابخانه مرکزی دانشکاه تهران «درباره نسخههای خطی»]] | [[نشريه کتابخانه مرکزی دانشکاه تهران «درباره نسخههای خطی»]] | ||
[[تاريخ هرات ( | [[تاريخ هرات (دستنوشتي نو يافته)]] | ||
[[جواهر نامه نظامی]] | [[جواهر نامه نظامی]] | ||
خط ۱۹۸: | خط ۲۲۲: | ||
[[رساله جلدسازی (طیاری جلد)]] | [[رساله جلدسازی (طیاری جلد)]] | ||
[[نسخه شناخت: پژوهشنامه | [[نسخه شناخت: پژوهشنامه نسخهشناسی نسخ خطی فارسی]] | ||
[[فروغستان (دانشنامه فن استیفا و سیاق همراه با شناخت اوقات و اعیاد و مقیاسهای زمانی و مکانی مرتبط با علم استیفا)]] | [[فروغستان (دانشنامه فن استیفا و سیاق همراه با شناخت اوقات و اعیاد و مقیاسهای زمانی و مکانی مرتبط با علم استیفا)]] | ||
[[جامع مفیدی]] | [[جامع مفیدی]] | ||
[[این دفتر بیمعنی: یادگارنمای فرهنگی از ایرج افشار]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:نویسندگان]] |