پرش به محتوا

كشف العوار في تفسير آية الغار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'ی‎ک' به 'ی‌ک')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
| عنوان =كشف العوار في تفسير آية الغار
| عنوان =كشف العوار في تفسير آية الغار
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین]](نویسنده)
[[شوشتری، سید نورالله بن شریف‌الدین]](نویسنده)
   
   
[[محمودی، محمدجواد]] (محقق)
[[محمودی، محمدجواد]] (محقق)
خط ۱۸: خط ۱۸:
| شابک =978-964-6119-30-7
| شابک =978-964-6119-30-7
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور =16867
| کتابخوان همراه نور =16867
| کد پدیدآور =00234
| کد پدیدآور =00234
| پس از =
| پس از =
خط ۲۴: خط ۲۵:
}}
}}


'''كشف العوار في تفسير آية الغار'''، تألیف [[شوشتری، نورالله بن شریف‌الدین|سید نورالله مرعشی شوشتری]] (1019ق)، رساله‌ای است در تفسیر سوره غار و رد کسانی که این آیه شریفه را در فضیلت خلیفه اول، دانسته‌اند.
'''كشف العوار في تفسير آية الغار'''، تألیف [[شوشتری، سید نورالله بن شریف‌الدین|سید نورالله مرعشی شوشتری]] (1019ق)، رساله‌ای است در تفسیر سوره غار و رد کسانی که این آیه شریفه را در فضیلت خلیفه اول، دانسته‌اند.


تحقیق کتاب توسط [[محمودي، محمدجواد|محمدجواد محمودی]] صورت گرفته است.
تحقیق کتاب توسط [[محمودی، محمدجواد|محمدجواد محمودی]] صورت گرفته است.


برخی، از این کتاب با نام «كشف الغبار في تحقيق مسألة الغار» یاد کرده‌اند<ref>ر.ک: مرعشی شوشتری، سید نورالله، ص49</ref>.
برخی، از این کتاب با نام «كشف الغبار في تحقيق مسألة الغار» یاد کرده‌اند<ref>ر.ک: مرعشی شوشتری، سید نورالله، ص49</ref>.


ظاهرا انگیزه نوشتن این رساله در رد سخن نیشابوری، مناظره‌ای باشد که در خانه شیخ فیضی - ‎از علمای هند - ‎پیرامون آیه غار با برخی علمای سنی داشته است؛ در این مناظره، آن عالم سنی، به سخن نیشابوری استشهاد کرده و آیه را دلیل بر فضیلت ابوبکر دانسته و قاضی در آن مجلس، جواب قانع‎کننده‌ای می‌دهد و به دنبال آن، این کتاب را در رد سخن فاضل نیشابوری می‌نویسد<ref>همان</ref>.
ظاهرا انگیزه نوشتن این رساله در رد سخن نیشابوری، مناظره‌ای باشد که در خانه شیخ فیضی - ‎از علمای هند - ‎پیرامون آیه غار با برخی علمای سنی داشته است؛ در این مناظره، آن عالم سنی، به سخن نیشابوری استشهاد کرده و آیه را دلیل بر فضیلت ابوبکر دانسته و قاضی در آن مجلس، جواب قانع‌کننده‌ای می‌دهد و به دنبال آن، این کتاب را در رد سخن فاضل نیشابوری می‌نویسد<ref>همان</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۹: خط ۴۰:
# [[أسد الغابة في معرفة الصحابة|أسد الغابة في معرفة الصحابه]]، [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]]؛
# [[أسد الغابة في معرفة الصحابة|أسد الغابة في معرفة الصحابه]]، [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]]؛
# [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ الأمم و الملوك]]، معروف به [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]]؛
# [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ الأمم و الملوك]]، معروف به [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]]؛
# [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|تفسیر بیضاوی]] (نویسنده به اسم این کتاب تصریح نکرده، اما گفته است: «بیضاوی این‎گونه تفسیر کرده است»)؛
# [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|تفسیر بیضاوی]] (نویسنده به اسم این کتاب تصریح نکرده، اما گفته است: «بیضاوی این‌گونه تفسیر کرده است»)؛
# [[التفسير الكبير (فخر رازی)|التفسير الكبير]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] (او پس از نقل کلام فاضل نیشابوری، نوشته است: «این سخن بازنویسی سخن فخر رازی در تفسیر می‌باشد»)؛
# [[التفسير الكبير (فخر رازی)|التفسير الكبير]]، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] (او پس از نقل کلام فاضل نیشابوری، نوشته است: «این سخن بازنویسی سخن فخر رازی در تفسیر می‌باشد»)؛
# الرسالة المستظهرية، غزالی؛
# الرسالة المستظهرية، غزالی؛
خط ۴۵: خط ۴۶:
# [[السير و المغازي|السيرة النبوية]]، [[ابن اسحاق، محمد|ابن اسحاق]]؛
# [[السير و المغازي|السيرة النبوية]]، [[ابن اسحاق، محمد|ابن اسحاق]]؛
# السيرة، بکری مصری؛
# السيرة، بکری مصری؛
# شرح الهياكل، غیاث‎الدین منصور شیرازی؛
# شرح الهياكل، غیاث‌الدین منصور شیرازی؛
# [[تفسير غرائب القرآن و رغائب الفرقان|غرائب القرآن و رغائب الفرقان]]، معروف به «[[تفسير غرائب القرآن و رغائب الفرقان|تفسیر نیشابوری]]»؛
# [[تفسير غرائب القرآن و رغائب الفرقان|غرائب القرآن و رغائب الفرقان]]، معروف به «[[تفسير غرائب القرآن و رغائب الفرقان|تفسیر نیشابوری]]»؛
# [[كامل بهائی|کامل بهائی]]، [[طبرسی، حسن بن علی|عمادالدین حسن بن علی طبری]]؛
# [[كامل بهائی|کامل بهائی]]، [[طبرسی، حسن بن علی|عمادالدین حسن بن علی طبری]]؛
خط ۵۳: خط ۵۴:
# مواقف، عضدالدین ایجی شیرازی<ref>ر.ک: همان، ص50-‎51</ref>.
# مواقف، عضدالدین ایجی شیرازی<ref>ر.ک: همان، ص50-‎51</ref>.


گاهی نیز به‌جای نام بردن از کتابی، اسم مؤلفی را برده و می‌گوید: او در بعضی نوشته‌هایش چنین گفته است؛ مثلاًدر یک مورد می‌نویسد: «[[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] در بعضی کتاب‌هایش گفته است». در جای دیگر می‌نویسد: «[[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] در برخی تألیف‎هایش گفته»؛ که سخن [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] در کتاب «الفصول المختارة من العيون و المحاسن» آمده است.
گاهی نیز به‌جای نام بردن از کتابی، اسم مؤلفی را برده و می‌گوید: او در بعضی نوشته‌هایش چنین گفته است؛ مثلاًدر یک مورد می‌نویسد: «[[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] در بعضی کتاب‌هایش گفته است». در جای دیگر می‌نویسد: «[[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] در برخی تألیف‌هایش گفته»؛ که سخن [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] در کتاب «الفصول المختارة من العيون و المحاسن» آمده است.


در موردی گفته: «استاد ما [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] پاسخی داده که خلاصه‌اش چنین است»؛ ظاهر این عبارت، این است که خود او سخن شیخ مفید را در کتابش دیده است؛ درحالی‌که در کتاب‌های [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] نمی‌باشد، بلکه سخن او را [[کراجکی، محمد بن علی|مرحوم کراجکی]] در «[[كنز الفوائد]]» نقل کرده و مؤلف، آن را از کتاب [[کراجکی، محمد بن علی|کراجکی]] گرفته است و عبارت «استاد ما [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]» نیز از کراجکی است.
در موردی گفته: «استاد ما [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] پاسخی داده که خلاصه‌اش چنین است»؛ ظاهر این عبارت، این است که خود او سخن شیخ مفید را در کتابش دیده است؛ درحالی‌که در کتاب‌های [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] نمی‌باشد، بلکه سخن او را [[کراجکی، محمد بن علی|مرحوم کراجکی]] در «[[كنز الفوائد]]» نقل کرده و مؤلف، آن را از کتاب [[کراجکی، محمد بن علی|کراجکی]] گرفته است و عبارت «استاد ما [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]» نیز از کراجکی است.
خط ۶۴: خط ۶۵:
در مقدمه محقق، ضمن معرفی کتاب و بحث پیرامون اولین کسی که برای اثبات فضیلت ابوبکر به آیه غار تمسک نمود و کسانی که در اعصار بعد به آن استناد کردند، به شرح حال نویسنده پرداخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-‎52</ref>.
در مقدمه محقق، ضمن معرفی کتاب و بحث پیرامون اولین کسی که برای اثبات فضیلت ابوبکر به آیه غار تمسک نمود و کسانی که در اعصار بعد به آن استناد کردند، به شرح حال نویسنده پرداخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص5-‎52</ref>.


در این نوشتار کوتاه، ولی پرمحتوا، به تفسیر آیه چهل سوره توبه، معروف به آیه غار پرداخته شده و با عباراتی کوتاه و درعین‎حال محکم و استوار، به نقد نظریه اهل سنت که این آیه را دلیل برتری ابوبکر بر دیگر مسلمانان می‌دانند، پرداخته شده است<ref>ر.ک: مرعشی شوشتری، سید نورالله، ص9</ref>.
در این نوشتار کوتاه، ولی پرمحتوا، به تفسیر آیه چهل سوره توبه، معروف به آیه غار پرداخته شده و با عباراتی کوتاه و درعین‌حال محکم و استوار، به نقد نظریه اهل سنت که این آیه را دلیل برتری ابوبکر بر دیگر مسلمانان می‌دانند، پرداخته شده است<ref>ر.ک: مرعشی شوشتری، سید نورالله، ص9</ref>.


نویسنده در این کتاب، ابتدا سخن فاضل نیشابوری را نقل نموده و سپس، به نقد آن پرداخته است. فاضل نیشابوری در تفسیرش، چنین نوشته است: «اهل سنت این آیه را دلیل برتری ابوبکر دانسته و می‌گویند: از آن چنین فهمیده می‌شود که ابوبکر با پیامبر(ص) بوده و در مصاحبت و همراهی با رسول خدا، یکتاست. همچنین این آیه دلالت دارد بر اینکه درون وی با برونش یکی بوده؛ چراکه اگر غیر از این بود، در چنین حالتی پیامبر(ص) به او اعتماد نمی‌کرد. نکته دیگری که از آیه فهمیده می‌شود این است که او دومین شخصیت پس از رسول خدا(ص) بوده است». نیشابوری معتقد است که ابوبکر از نظر دانش نیز دومین شخصیت پس از پیامبر(ص) بوده است؛ زیرا آن حضرت فرمود: «هیچ چیزی در سینه من جای نگرفت، مگر آنکه آن را در سینه ابوبکر فروریختم و به او منتقل کردم». به اعتقاد وی، ابوبکر در دعوت به توحید و خداپرستی، دومین شخصیت بوده است؛ زیرا پیامبر(ص) در ابتدا او را به یکتاپرستی و ایمان فراخواند و او ایمان آورد، آنگاه ابوبکر اسلام را بر طلحه، زبیر، عثمان بن عفان و گروهی دیگر از صحابه، عرضه کرد<ref>ر.ک: همان، ص60-‎61</ref>.
نویسنده در این کتاب، ابتدا سخن فاضل نیشابوری را نقل نموده و سپس، به نقد آن پرداخته است. فاضل نیشابوری در تفسیرش، چنین نوشته است: «اهل سنت این آیه را دلیل برتری ابوبکر دانسته و می‌گویند: از آن چنین فهمیده می‌شود که ابوبکر با پیامبر(ص) بوده و در مصاحبت و همراهی با رسول خدا، یکتاست. همچنین این آیه دلالت دارد بر اینکه درون وی با برونش یکی بوده؛ چراکه اگر غیر از این بود، در چنین حالتی پیامبر(ص) به او اعتماد نمی‌کرد. نکته دیگری که از آیه فهمیده می‌شود این است که او دومین شخصیت پس از رسول خدا(ص) بوده است». نیشابوری معتقد است که ابوبکر از نظر دانش نیز دومین شخصیت پس از پیامبر(ص) بوده است؛ زیرا آن حضرت فرمود: «هیچ چیزی در سینه من جای نگرفت، مگر آنکه آن را در سینه ابوبکر فروریختم و به او منتقل کردم». به اعتقاد وی، ابوبکر در دعوت به توحید و خداپرستی، دومین شخصیت بوده است؛ زیرا پیامبر(ص) در ابتدا او را به یکتاپرستی و ایمان فراخواند و او ایمان آورد، آنگاه ابوبکر اسلام را بر طلحه، زبیر، عثمان بن عفان و گروهی دیگر از صحابه، عرضه کرد<ref>ر.ک: همان، ص60-‎61</ref>.
خط ۸۰: خط ۸۱:
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است.


در پاورقی‎ها که توسط محقق نوشته شده، علاوه بر ذکر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، به ذکر شرح حال اعلام مذکور در متن، پرداخته شده است.
در پاورقی‌ها که توسط محقق نوشته شده، علاوه بر ذکر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، به ذکر شرح حال اعلام مذکور در متن، پرداخته شده است.


==پانویس==
==پانویس==
خط ۹۱: خط ۹۲:
   
   
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[یار غار]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:25 اسفند الی 24 فروردین]]
[[رده:25 بهمن الی 29 اسفند96]]