پرش به محتوا

الفقه، المرور (طبع قدیم): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
 
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[حسینی شیرازی، محمد]] (نويسنده)
[[حسینی شیرازی، محمد]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =
| کد کنگره =
خط ۱۰: خط ۱۰:


| ناشر =  
| ناشر =  
موسسة المجتبی
مؤسسة المجتبی
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| سال نشر = 1421 ق  
| سال نشر = 1421 ق  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE740AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00740AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00740
| کتابخوان همراه نور =00740
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
از جمله كتاب‌هاى موسوعه فقهى آیت‌الله [[حسینی شیرازی، محمد|سيد محمد شيرازى]]، كتاب «الفقه، المرور» است كه به زبان عربى و در سال 1421 ق، تأليف شده است.
'''الفقه، المرور''' از جمله كتاب‌هاى موسوعه فقهى آیت‌الله [[حسینی شیرازی، محمد|سيد‌ ‎محمد شيرازى]] است كه به زبان عربى و در سال 1421 ق، تأليف شده است.
 
اين كتاب به دنبال بررسى فقهى مسئله عبور و مرور در جامعه اسلامى است كه بايد در چهارچوب قوانين خاص صورت بگيرد.
 
== ساختار ==


اين كتاب به دنبال بررسى فقهى مسئله عبور و مرور در جامعه اسلامى است كه بايد در چهارچوب قوانين خاص صورت بگیرد.


==ساختار==
كتاب، از دو فصل و يك خاتمه تشكيل شده است كه فصل اول مقدمه عامه بوده و مطالبى كلى را به بحث و بررسى گذارده است؛ قاعده نفى ضرر، از آن جمله مى‌باشد. فصل دوم نيز به عبور و مرور و قوانين خاص آن پرداخته است كه در واقع بحث از چگونگى حركت در خيابان‌ها و بزرگ‌راه‌ها و... مى‌باشد.
كتاب، از دو فصل و يك خاتمه تشكيل شده است كه فصل اول مقدمه عامه بوده و مطالبى كلى را به بحث و بررسى گذارده است؛ قاعده نفى ضرر، از آن جمله مى‌باشد. فصل دوم نيز به عبور و مرور و قوانين خاص آن پرداخته است كه در واقع بحث از چگونگى حركت در خيابان‌ها و بزرگ‌راه‌ها و... مى‌باشد.


خاتمه كتاب نيز در بيان بعضى از آداب راه و سير و سفر است.
خاتمه كتاب نيز در بيان بعضى از آداب راه و سير و سفر است.


== گزارش محتوا ==
==گزارش محتوا==
 
 
مقدمه: مؤلف، در مقدمه به مطالب فصول اشاره كرده و آن را راه حلى براى بيان احكام عبور و مرور برشمرده است.
مقدمه: مؤلف، در مقدمه به مطالب فصول اشاره كرده و آن را راه حلى براى بيان احكام عبور و مرور برشمرده است.


فصل اول: اين فصل در صدد بيان پاره‌اى از مطالب كلى است كه اولين آنها بررسى قاعده نفى حرج مى‌باشد؛ مؤلف مى‌گويد در اصول، مسئله ضرر را مورد بررسى قرار داده‌ايم و اكنون مى‌پردازيم به بحث از موضوع حرج؛ بدين معنا كه اگر به خاطر حرج، واجبى ترك يا حرامى انجام شود، آيا گناهى صورت مى‌گيرد و قضا و كفاره و ضمان و... لازم مى‌شود يا نه؟ ايشان در ادامه به بررسى لغوى و اصطلاحى حرج پرداخته و فرق آن را با عسر در بدنى بودن عسر و نفسى بودن حرج مى‌داند، سپس رابطه‌اى كه ادله تكليف و لا حرج با هم دارند، مورد بحث قرار گرفته است كه صحبت از رابطه عموم من وجه در بينشان مى‌باشد.
فصل اول: اين فصل در صدد بيان پاره‌اى از مطالب كلى است كه اولین آنها بررسى قاعده نفى حرج مى‌باشد؛ مؤلف مى‌گويد در اصول، مسئله ضرر را مورد بررسى قرار داده‌ايم و اكنون مى‌پردازيم به بحث از موضوع حرج؛ بدين معنا كه اگر به خاطر حرج، واجبى ترك يا حرامى انجام شود، آيا گناهى صورت مى‌گیرد و قضا و كفاره و ضمان و... لازم مى‌شود يا نه؟ ايشان در ادامه به بررسى لغوى و اصطلاحى حرج پرداخته و فرق آن را با عسر در بدنى بودن عسر و نفسى بودن حرج مى‌داند، سپس رابطه‌اى كه ادله تكليف و لا حرج با هم دارند، مورد بحث قرار گرفته است كه صحبت از رابطه عموم من وجه در بينشان مى‌باشد.


ادله لا حرج، ديگر مطلب مد نظر مؤلف است كه در غالب كتب اصول به تفصيل مورد بحث واقع شده است.
ادله لا حرج، ديگر مطلب مد نظر مؤلف است كه در غالب كتب اصول به تفصيل مورد بحث واقع شده است.
خط ۴۹: خط ۴۷:
قاعده نظم، مطلب بعدى مد نظر مؤلف است كه بعد از تبيين جوانب لا حرج بدين موضوع پرداخته است.
قاعده نظم، مطلب بعدى مد نظر مؤلف است كه بعد از تبيين جوانب لا حرج بدين موضوع پرداخته است.


موقعيت انسان بين خير و شر كه آياتى از قرآن نيز بدان اشاره دارند، مانند آيه 10 سوره بلد كه مى‌فرمايد: '''«و هديناه النجدين»''' يا آيه 3 سوره انسان كه مى‌فرمايد: '''«إنا هديناه السبيل إما شاكرا و إما كفورا»'''، مطلب بعدى مؤلف در مقدمات بحث از مرور مى‌باشد.
موقعيت انسان بين خير و شر كه آياتى از قرآن نيز بدان اشاره دارند، مانند آيه 10 سوره بلد كه مى‌فرمايد:'''«و هديناه النجدين»''' يا آيه 3 سوره انسان كه مى‌فرمايد:'''«إنا هديناه السبيل إما شاكرا و إما كفورا»'''، مطلب بعدى مؤلف در مقدمات بحث از مرور مى‌باشد.


جزا و اقسام آن، رابطه اسلام و انسان، اقسام مجرمين، انواع عقوبات، فلسفه عقوبات، عدم عقوبت جاهل و رابطه انسان‌ها با قانون، ديگر موضوعاتى هستند كه به طرز مبسوطى مورد بحث واقع شده‌اند.
جزا و اقسام آن، رابطه اسلام و انسان، اقسام مجرمين، انواع عقوبات، فلسفه عقوبات، عدم عقوبت جاهل و رابطه انسان‌ها با قانون، ديگر موضوعاتى هستند كه به طرز مبسوطى مورد بحث واقع شده‌اند.
خط ۶۱: خط ۵۹:
مطالبى كه مؤلف در ادامه بيان مى‌كند، همگى مربوط به نوع حركت و استفاده از خيابان‌ها و جاده‌هاست كه از قوانين خاص و عامى پيروى كرده و بر همگان لازم الاتباع مى‌باشند.
مطالبى كه مؤلف در ادامه بيان مى‌كند، همگى مربوط به نوع حركت و استفاده از خيابان‌ها و جاده‌هاست كه از قوانين خاص و عامى پيروى كرده و بر همگان لازم الاتباع مى‌باشند.


از جمله اين احكام تعيين جهت حركت است؛ مثلا اگر قانون اقتضا كند كه رفتن از سمت راست انجام پذيرد همه بايد مراعات كنند، چرا كه عدم مراعات باعث خسارت‌هاى معتنابهى خواهد شد.
از جمله اين احكام تعيين جهت حركت است؛ مثلاًاگر قانون اقتضا كند كه رفتن از سمت راست انجام پذيرد همه بايد مراعات كنند، چرا كه عدم مراعات باعث خسارت‌هاى معتنابهى خواهد شد.


كسى كه در خيابان حركت مى‌كند بايد همواره حواسش به سمت راست باشد تا در اثر بى توجهى به سمت راست باعث بروز مشكلات براى سايرين نشود، مخصوصا زمانى كه جاى كافى براى ديگر افراد در حال حركت در خيابان كه از روبه‌رو مى‌آيند يا از كنار دست وى حركت مى‌كنند، نباشد يا... مسئله بعدى اين است كه اگر قسمتى از راه براى افراد يا گروه‌هاى خاصى در نظر گرفته شده، ديگران حق تجاوز به آن حريم را ندارند؛ براى مثال اگر قسمتى از خيابان براى عبور معلولين در نظر گرفته شده، نبايد افرادى كه دچار معلوليت نيستند با حضور خود در آن قسمت براى آن افراد خاص محدوديت ايجاد كنند.
كسى كه در خيابان حركت مى‌كند بايد همواره حواسش به سمت راست باشد تا در اثر بى توجهى به سمت راست باعث بروز مشكلات براى سايرين نشود، مخصوصاً زمانى كه جاى كافى براى ديگر افراد در حال حركت در خيابان كه از روبه‌رو مى‌آيند يا از كنار دست وى حركت مى‌كنند، نباشد يا... مسئله بعدى اين است كه اگر قسمتى از راه براى افراد يا گروه‌هاى خاصى در نظر گرفته شده، ديگران حق تجاوز به آن حريم را ندارند؛ براى مثال اگر قسمتى از خيابان براى عبور معلولین در نظر گرفته شده، نبايد افرادى كه دچار معلولیت نيستند با حضور خود در آن قسمت براى آن افراد خاص محدوديت ايجاد كنند.


از ديگر مسائل اين بخش اين است كه اشخاص به هنگام تغيير مسير در خيابان يا اراده پيچيدن به يك خيابان فرعى يا يك كوچه يا توقف در كنار خيابان بايد مراعات حال كسانى را كه در حال عبور هستند بكنند و از مقدار فاصله كافى اقدام به اعلام اين تغيير مسير با استفاده از ابزارهاى موجود در وسيله خود بنمايند؛ مثلا اگر سوار ماشين يا موتور سيكلتند، با زدن راهنما از فاصله كافى، ديگران را آگاه كنند تا از ايجاد مزاحمت براى ديگران به خاطر اين تغيير مسير جلوگيرى شود.
از ديگر مسائل اين بخش اين است كه اشخاص به هنگام تغيير مسير در خيابان يا اراده پيچيدن به يك خيابان فرعى يا يك كوچه يا توقف در كنار خيابان بايد مراعات حال كسانى را كه در حال عبور هستند بكنند و از مقدار فاصله كافى اقدام به اعلام اين تغيير مسير با استفاده از ابزارهاى موجود در وسيله خود بنمايند؛ مثلاًاگر سوار ماشين يا موتور سيكلتند، با زدن راهنما از فاصله كافى، ديگران را آگاه كنند تا از ايجاد مزاحمت براى ديگران به خاطر اين تغيير مسير جلوگیرى شود.


سوار شدن به ماشين يا پياده شدن از آن در حال حركت، مسئله ديگرى است كه اجتناب از آن به شهروندان توصيه شده است، زيرا غالبا باعث بروز حوادث معتنابه مى‌گردد. بيش از اندازه آرام حركت كردن، عدم مراعات انصاف در اخذ كرايه، حمل مسافر يا حمل بار در خودروها و وسايل نقليه عمومى و... ديگر مسائل مورد بحثند.
سوار شدن به ماشين يا پياده شدن از آن در حال حركت، مسئله ديگرى است كه اجتناب از آن به شهروندان توصيه شده است، زيرا غالباً باعث بروز حوادث معتنابه مى‌گردد. بيش از اندازه آرام حركت كردن، عدم مراعات انصاف در اخذ كرايه، حمل مسافر يا حمل بار در خودروها و وسايل نقليه عمومى و... ديگر مسائل مورد بحثند.


از جمله مسائلى كه مؤلف مورد توجه قرار داده و به تفصيل از آن سخن گفته، مسئله عابران پياده مى‌باشد كه با وجود پياده بودن، بايد مواردى را مراعات كنند تا براى ديگران مشكلى پيش نيايد.
از جمله مسائلى كه مؤلف مورد توجه قرار داده و به تفصيل از آن سخن گفته، مسئله عابران پياده مى‌باشد كه با وجود پياده بودن، بايد مواردى را مراعات كنند تا براى ديگران مشكلى پيش نيايد.
خط ۷۷: خط ۷۵:
اينها بخشى از ده‌ها مسئله‌اى است كه در اين فصل مورد بحث واقع شده است و البته مسائلى جزئى‌تر و متنوع‌تر نيز مطرح مى‌باشند.
اينها بخشى از ده‌ها مسئله‌اى است كه در اين فصل مورد بحث واقع شده است و البته مسائلى جزئى‌تر و متنوع‌تر نيز مطرح مى‌باشند.


خاتمه: خاتمه كتاب در آداب طريق و سير و سفر مى‌باشد؛ مؤلف در اين بخش به استحباب سفر، زمان مسافرت، سير و سفر شبانه، صدقه دادن براى دفع نحوست سفر، مستحبات سفر، بعضى از آداب سفر، هم‌سفر و اهميت آن، منع از مسافرت تنهايى، مزاح در سفر، نظافت در سفر، مشورت به هنگام مسافرت و مسائلى مشابه اينها پرداخته است.
خاتمه: خاتمه كتاب در آداب طريق و سير و سفر مى‌باشد؛ مؤلف در اين بخش به استحباب سفر، زمان مسافرت، سير و سفر شبانه، صدقه دادن براى دفع نحوست سفر، مستحبات سفر، بعضى از آداب سفر، هم‌سفر و اهميت آن، منع از مسافرت تنهایى، مزاح در سفر، نظافت در سفر، مشورت به هنگام مسافرت و مسائلى مشابه اينها پرداخته است.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]