العصيرية في أحكام الخمر و سائر المسكرات و العصير العنبي و التمري و الزبيبي

‏ العصيرية في أحكام الخمر و سائر المسكرات و العصير العنبي و التمري و الزبيبي
پدیدآوران	موسوی شفتی، اسدالله بن محمدباقر (نويسنده) سعیدی شفتی، مهدی (محقق و معلق)
ناشر	عطر عترت
مکان نشر	ايران - قم
سال نشر	1384ش/1426ق
موضوع	آشامیدنیهای الکلی - تحریم (فقه)، الکل (فقه)، فقه جعفری - قرن 13ق.
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏ ‏‎‏BP‎‏ ‎‏194‎‏/‎‏1‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏9‎‏ع‎‏6*
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

العصيرية في أحكام الخمر و سائر المسكرات و العصير العنبي و التمري و الزبيبي، تألیف سید اسدالله بن محمدباقر موسوی شفتی (متوفی 1290ق)، رساله‌ای است در تبیین احکام مسکرات به زبان عربی که به شیوه استدلالی نوشته شده است. سید مهدی شفتی تحقیق کتاب را به انجام رسانیده است.

ساختار

کتاب مشتمل بر مقدمه محقق، زندگی‌نامه مختصر مؤلف، مباحث مقدماتی، سه مقصد و یک خاتمه است.

گزارش محتوا

محقق کتاب در ابتدای مقدمه به ارزش و اهمیت علم فقه اشاره کرده و آن را پس از معرفت الهی و علم توحید والاترین و شریف‌ترین علوم دانسته است: بلکه کمال انسانی در فقاهت و فهم است؛ همان‌گونه که امام باقر(ع) فرمود: «الكمال كل الكمال التفقه في الدين». رسیدن به این مقام رفیع نیز از عنایات خاصه خداوند به کسی است که تلاش کند و به آن آراسته شود و مستحق اجر و ثواب ویژه خواهد بود؛ بنابراین فقهای عظام به جهت تلاش و اجتهاد و صبر و تحمل مشکلات و دشواری‌هایی که به آن‌ها احاطه دارد، به این مرتبه رفیع و جایگاه شریف نائل می‌شوند و برای همین مستحق این هستند که با فقدانشان ملائکه آسمان و ساکنان زمین بر آن‌ها ندبه کنند همان‌گونه که در حدیثی از کتاب شریف کافی به آن اشاره شده است. عامل متقی و مجتهد بصیر سید اسدالله شفتی مشهور به حجةالاسلام علی الاطلاق از جمله این فقهای یگانه است. وی آثار فراوانی نوشته که حاکی از احاطه‌اش بر علوم و فنون متداول به‌ویژه فقه و رجال و حدیث است. از جمله این آثار رساله بزرگ مستقلی است که در آن احکام خمر و غیر آن از دیگر مسکرات و عصیر عنبی، زبیبی یا تمری (شیره انگور یا کشمش یا خرما) را تبیین کرده است. مصنف در این کتاب در بیان قول محقق حلی در کتاب شرایع: «الثامن: المسكرات، و في تنجيسها خلاف، الأظهر النجاسة»، اخبار دلالت بر حرمت خمر و دیگر مسکرات و نجاست آن‌ها و مستند قائلین به طهارت خمر -که دیدگاه صدوق، ابن ابی عقیل، جعفی و گروهی از متأخرین است- را ذکر کرده است. سپس اقدام به رد دیدگاه ایشان و پاسخ به اخباری کرده است که بر طهارت خمر به آن‌ها استدلال شده است. در ادامه به تبیین اجماع، آیات و اخباری که دلالت بر نجاست خمر دارد پرداخته است‏.

سپس در شرح کلام محقق حلی: «و في حكمها العصير اذا غلی و اشتد»، این کلام را در چند موضع توضیح داده و پس از بسط احکام انواع و اقسام عصیر، غلیان و اشتداد را تعریف کرده و حلال آن از حرامش را تمییز داده است. در خاتمه کتاب نیز حد شارب عصیر و سخن فقهای شیعه را در این رابطه بیان کرده است‏.

تحقیق کتاب به تاریخ 1423ق پایان یافته است‏.

وضعیت کتاب

تحقیق کتاب توسط نوه نویسنده بر اساس دو نسخه انجام شده است‏. فهرست اجمالی مطالب در ابتدای کتاب و فهارس آیات، احادیث، مصادر تحقیق و فهرست تفصیلی مطالب در انتهای آن ذکر شده است.

منابع مقاله

مقدمه محقق و متن کتاب.