شروط و آداب تفسیر و مفسر

شروط و آداب تفسیر و مفسر
پدیدآوران	ایزدی مبارکه، کامران (نویسنده)
ناشر	امير کبير
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1376 ش
چاپ	1
شابک	‎964-00-0359-x
موضوع	تفسیر - فن
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏BP‎‏ ‎‏91‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏9‎‏ش‎‏4
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شروط و آداب تفسیر و مفسر، تألیف كامران ايزدى مبارکه می‌باشد.اين كتاب پيرامون شرايط و روش‌هاى تفسير قرآن كريم نوشته شده كه در آن به علومى كه يك مفسر براى تفسير قرآن نيازمند است اشاره و توضيحاتى داده شده، سپس روش‌هاى تفسيرى را بيان نموده وآنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد.هدف از نوشتن اين كتاب (همانگونه كه خود مؤلف در مقدمه اشاره مى‌كند) ارائه ملاك‌ها و ضوابطى است كه بتوان تفسير صحيح و مقبول را از انواع گوناگون تفسير جدا ساخت.

وى هر كدام از روش‌هاى تفسيرى كه با ملاك‌ها و ضوابط مورد نظر خويش سازگارى ندارد مورد نقد قرار داده و در پايان روش تفسير اجتهادى را انتخاب مى‌نمايد.

ساختار

كتاب داراى يک مقدمه و 3 بخش و 23 فصل مى‌باشد كه فهرست مطالب آن به شرح ذيل است:

بخش اول: مباحث مقدماتى شامل چهار فصل؛ معناى لغوى و اصطلاحى تفسير، اهميت و ضرورت علم تفسير، فرق تفسير و تاويل، تفسير به راى.

بخش دوم: علوم مورد نياز مفسر، شامل سيزده فصل؛ علم لغت علم نحو، تعريف، بلاغت، علوم قرآنى، علم الحديث، علم فقه، علم اصول فقه، تاريخ امت‌هاى گذشته، تاريخ عرب در جاهليت و صدر اسلام، آگاهى از بينش‌هاى فلسفى كلامى و علمى، آگاهى از نظرات ساير مفسران علم موهوب.

بخش سوم: بررسى روشهاى تفسيرى، شامل 6 فصل ذیل:

فصل اول: روش تفسير اثرى؛

فصل دوم: روش تفسير كلامى؛

فصل سوم: روش تفسير فلسفى؛

فصل چهارم: روش تفسير رمزى و اشارى؛

فصل پنجم: روش تفسير علمى؛

فصل ششم: روش تفسير اجتهادى.

ويژگى‌ها

1. بخش دوم (علوم مورد نياز مفسر) فصل چهارم: در اين فصل پس از بحث پيرامون علم معانى و بيان و تعريف آنها، براى هر كدام از آنها مثال‌هايى از قرآن را ذكر مى‌نمايد.
2. بخش سوم: فصل اول، روش تفسير اثرى، اين روش را به صورت مبسوط شرح داده، نظرات و آراء صاحبان راى در اين قسم از تفسير مخصوصاًعلامه طباطبائى را مورد بررسى قرار داده در پايان شواهدى از قرآن پيرامون اين نوع از تفسير را ذكر مى‌نمايد
3. بخش سوم: فصل ششم، روش تفسير اجتهادى را مورد بحث قرار داده پس از نقد و بررسى ديدگاههاى موافق و مخالف در اين روش، نتيجه مى‌گيرد كه اين روش نسبت به ساير روش‌ها برترى دارد. و اشكالات ديگر روش‌ها در او كمتر موجود است لذا بهترين روش را همين روش مى‌داند.
4. بخش دوم: فصل پنجم، علوم قرآنى، بحث مربوط به قرائت‌هاى مختلف در اين قسمت ملاك‌هاى سه گانه (مشهور) را براى صحت قرائت‌ها ذكر نمود، آنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد و در پايان خود، ملاك صحيح پذيرش در قرائت‌ها را بيان مى‌كند كه عبارتند از:

   1. موافقت قرائت با متن ثبت شدۀ معروف بين عموم مسلمين از جهت ماده و صورت؛
   2. موافقت آن با فصيح‌ترين و شايع‌ترين وجه در زبان عربى؛
   3. عدم تعارض آن با ادلۀ قطعى.

5. بخش دوم: فصل پنجم، علوم قرآنى، بحث نسخ در قرآن.

   در این بحث پس از تعريف نسخ از نظر لغوى و اصطلاحى و بيان اقسام سه گانۀ آن، قسم سوم كه نسخ حكم دون تلاوت است را به سه قسم تقسيم نموده كه ناسخ گاهى سنت است گاهى آيه و...

6. بخش سوم: فصل دوم، روش تفسير كلامى، در اين فصل، در ابتدا عقايد گروه‌هاى مختلف اسلامى را شرح داده سپس نمونه‌هاى از روش تفسير فرقۀ معتزله را بيان مى‌نمايد.

نسخه شناسى

كتاب يك جلد و متن آن فارسى و داراى 392 صفحه است.