حدیث‌های خیالی در مجمع البیان به همراه چهار مقاله تفسیری

    از ویکی‌نور
    ‏حدیث‏های خیالی در مجمع البیان به همراه چهار مقاله تفسیری
    حدیث‌های خیالی در مجمع البیان به همراه چهار مقاله تفسیری
    پدیدآورانصالحی نجف‌آبادی، نعمت‌الله (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرمجمع البیان فی تفسیر القرآن. شرح
    ناشرکوير
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1384ش
    چاپ3
    شابک964-8161-04-6
    موضوعتفاسیر شیعه - قرن 14 - تفاسیر شیعه - قرن 6ق. - ‏طبرسی، فضل بن الحسن، 468؟ - 548ق. مجمع البیان فی تفسیر القرآن - نقد و تفسیر - ‏طبرسی، فضل بن الحسن، 468؟ - 548ق. مجمع البیان فی تفسیرالقرآن. - احادیث
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏ط‎‏2‎‏ ‎‏م‎‏3086 94/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    حدیث‌های خیالی در تفسیر مجمع البیان به همراه چهار مقاله تفسیری اثر نعمت‌الله صالحی نجف آبادی (1302-1385ش)، تحقیقی است پیرامون روایاتی که در کتاب تفسیر «مجمع البیان» شیخ طبرسى به امام باقر(ع) نسبت داده شده است.

    نویسنده معتقد است در کتاب «مجمع البیان»، مواردی وجود دارد که ابوجعفر طبری، با ابوجعفر امام محمدباقر(ع) اشتباه شده و قول وی به عنوان قول آن‌حضرت معرفی شده و به نام حدیث امام محمدباقر(ع) تلقی گشته و تصور کرده‌اند، روایتی از امام معصوم است[۱].

    وی داستان را اینگونه تعریف کرده است که شیخ طوسی در تفسیر تبیان، در بسیاری از موارد که قول طبری را نقل می‌کند، می‌گوید: «ابوجعفر چنین گفته است...»، چون ابوجعفر کنیه محمد بن جریر طبری است و کاتبان تفسیر تبیان، در مواردی تصور کرده‌اند مقصود شیخ طوسی از ابوجعفر، امام محمدباقر(ع) است و ازاین‌رو، بعد از ابوجعفر، کلمه «علیه‌السلام» را نوشته‌اند و طبرسی صاحب «مجمع البیان» که هنگام تفسیر آیات قرآن به کتاب تبیان شیخ طوسی رجوع می‌کرده و خودش در مقدمه «مجمع البیان» فرموده است: شیخ طوسی قدوه و مصباح من است و در وقت تفسیر آیات قرآن، به کتاب تبیان او مراجعه می‌کنم، ایشان در بسیاری از موارد که دیده است شیخ طوسی لفظ ابوجعفر را به کار برده است، با دیدن لفظ «علیه‌السلام» بعد از ابوجعفر، تصور کرده است که مقصود شیخ طوسی از ابوجعفر، امام محمدباقر(ع) است. ازاین‌رو مطلبی را که شیخ طوسی از ابوجعفر طبری نقل کرده است، صاحب «مجمع البیان» آن را به امام محمدباقر(ع) نسبت داده است[۲].

    نویسنده معتقد است که این موارد را باید اصطلاحاً «مرسلات طبرسی از امام محمدباقر(ع)» نامگذاری کرد. به اعتقاد وی، این موارد که در «مجمع البیان» قول طبری به اشتباه حدیث امام باقر(ع) تلقی شده، از جاهایی است که سند خبر، صددرصد صحیح است ولی متن آن، صددرصد دروغ است؛ سند خبر صحیح است چون طبری عادل و راستگو است و متن دروغ است، زیرا ابوجعفر که در سخن طبرسی به اشتباه امام محمدباقر(ع) معرفی شده، ابوجعفر طبری است نه امام محمدباقر(ع). وی در این کتاب، فقط مواردی را که تصادفاً به آنها برخورده و دانسته است که چنین اشتباهی در آنها رخ داده، آورده است[۳]. که بالغ بر بیست مورد است.

    در ادامه، مطالبی با عنوان «پژوهشی جدید در تفسیر چند آیه از قرآن مجید» از همین نویسنده، درج شده است که در واقع، پژوهش جدیدی است درتفسیر چند آیه ازقرآن که نگارنده درآن، به نتیجه جدید و متفاوت باگفته مفسران رسیده است[۴]. این پژوهش در ضمن چهار مقاله مطرح شده است.

    پانویس

    1. ر.ک:مقدمه،ص21
    2. همان،ص21-22
    3. ر.ک:همان،ص22
    4. همان،ص117

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها