تاريخ التشيع من نشوئه حتی نهاية الغيبة الصغری

    از ویکی‌نور
    تاریخ التشیع من نشویه حتی نهایه الغیبه الصغری
    تاريخ التشيع من نشوئه حتی نهاية الغيبة الصغری
    پدیدآورانمحرمی، غلامحسن (نویسنده) سيد، کمال (مترجم)
    عنوان‌های دیگرتاریخ تشیع از پیدایش تا عصر غیبت کبری، عربی.
    ناشرالمجمع العالمي لاهل‌البيت عليهم‌السلام
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1385 ش
    چاپ1
    شابک964-529-141-0
    موضوعاسلام - تاریخ شیعه - تاریخ
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏239‎‏/‎‏2‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ ‎‏ت‎‏2043
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تاريخ التشيع من نشوئه حتی نهاية الغيبة الصغری، از آثار نویسنده عربى‌نويس ایرانى آقاى كمال السيد (متولد 1336ش) است كه در آن، كتاب «تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغری» نوشته حجت‌الاسلام غلام‌حسن محرّمى (متولد 1347ش) را از زبان فارسی به عربى ترجمه كرده است. در مورد ترجمه حاضر چند نكته گفتنى است:

    1. مترجم محترم، مقدمه استاد مهدى پيشوايى را كه در تاريخ خرداد 1380ش، در قم نوشته، ترجمه نكرده است. اين مقدمه تحت عنوان «تاريخ تشيّع، تاريخ مكتبى زنده و پيروانى مبارز» در اوايل متن اصلى فارسی آمده است.[۱]و متأسفانه مترجم محترم، اين موضوع را گزارش نكرده و علتش را توضيح نداده است.
    2. هرچند مقابله اين ترجمه (عربى) با متن اصلى (فارسی) فرصتى فراخ مى‌طلبد و داورى در مورد ميزان موفقيت مترجم دشوار است، ولى به نظر مى‌رسد در مجموع تا حدودى در ترجمه و انتقال پيام‌هاى نویسنده موفق شده؛ البته گاه‌گاهى در ترجمه از فارسی به عربى دقت لازم صورت نگرفته است؛ به‌عنوان مثال، نویسنده چنين نوشته است: «زيديان در سه قرن نخستين هجرى، حجم زيادى از شیعیان را تشكيل مى‌دادند و قيام‌هاى منظمى را انجام دادند كه منجر به تشكيل حكومت‌هايى شد. امامت زيديان از راه يحيى بن زيد به نوادگان امام حسن(ع) منتقل شد؛ ازاين‌رو پيوسته آنان در رأس قيام‌هاى زيدى قرار داشتند. اگرچه تعدادى از آنان به مبانى زيدى نبودند».[۲]، ولى مترجم محترم عبارت مذكور را به اين صورت به عربى برگردانده است: «شكّل الزيدية الغالبية الساحقة من مجموع الشيعة في القرون الثلاثة الأولى و قد أدت سلسلة من ثوراتهم المنظمة إلى قيام دول شيعية و انتقلت الإمامة الزيدية عن طريق يحيى بن زيد إلى أحفاد الإمام الحسن و أصبحوا أئمة الزيدية بالرغم من وجود بعض قادتهم الذين لم تكن لهم قناعات بمرتكزات الزيدية».[۳]يكى از اشكال‌هاى اين ترجمه، اين است كه تعبير «الغالبية الساحقة من مجموع الشيعة»، برابر با «حجم زيادى از شیعیان»، پنداشته شده است؛ درحالى‌كه چنين نيست. «الغالبية الساحقة» به معناى اكثريت قريب به اتفاق است. به اين ترتيب پيام نویسنده به‌درستى منتقل نشده و ادعایى بدون دليل و برخلاف واقعيات تاريخى مطرح شده است؛ زيرا همواره اكثريت شیعیان، دوازده‌امامى بوده‌اند، نه زيدى. همين اشكال با تعبيرى ديگر در جاى ديگرى تكرار شده است؛ نویسنده نوشته: «زيديان كه در سه قرن نخست، دوم و سوم هجرى حجم زيادى از جمعيت شیعیان را تشكيل مى‌دادند...».[۴]، ولى مترجم اين گونه ترجمه كرده است: «يشكّل الشيعة الزيدية الأكثرية في الطيف الشيعي في القرون الأوّل و الثانیو الثالث الهجري...».[۵]روشن است كه «حجم زياد» مساوى با «اكثريت» نيست. البته اشكال‌هاى ديگرى نيز در ميان است، مانند عدم مطابقت زمان‌ها، مثل اينكه «تشكيل مى‌دادند»، فعل ماضى استمرارى است و «يشكّل»، فعل مضارع.
    3. نویسنده، از 139 منبع براى تأليف اثر حاضر بهره برده و مشخصات همگى را در فهرست منابع آورده است.[۶]، ولى مترجم محترم در فهرست منابع فقط مشخصات 136 منبع را ذكر كرده است.[۷]
    4. متأسفانه مترجم و نویسنده، هيچ‌كدام مقدمه ننوشته و چگونگى‌هاى نگارش يا ترجمه خود را بيان نكرده‌اند و به اين ترتيب بسيارى از اطلاعات لازم در مورد زمان و مكان و اهداف و ساير مشخصات پيدايش متن اصلى و ترجمه حاضر پنهان مانده است.

    پانويس

    1. تاريخ تشيع از آغاز تا پايان غيبت صغرى، ص13 - 14
    2. تاريخ تشيع از آغاز تا پايان غيبت صغرى، ص157
    3. متن كتاب، ص186
    4. تاريخ تشيع از آغاز تا پايان غيبت صغرى، ص151
    5. متن كتاب، ص179
    6. تاريخ تشيع از آغاز تا پايان غيبت صغرى، ص273 - 280
    7. متن كتاب، ص323 - 333

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن كتاب.
    2. تاريخ تشيع از آغاز تا پايان غيبت صغرى، غلام‌حسن محرّمى، مؤسسه آموزشى - پژوهشى امام خمينى(ره)، قم، چاپ هفتم، 1378ش.

    وابسته‌ها