الموجز في اداء القراء السبعة

الموجز في اداء القراء السبعة، اثر حسن بن على اهوازى (متوفى 446ق)، با تحقيق عبدالعظيم محمود عمران، كتابى است در شرح قرائت‌هاى هفت‌گانه معتبر كه به زبان عربى و در قرن پنجم هجرى نوشته شده است.

الموجز فی اداء القراء السبعه
الموجز في اداء القراء السبعة
پدیدآوراناهوازی، حسن بن علی (نویسنده) عمران، عبدالعظیم محمود (محقق)
ناشرمکتبة اولاد الشيخ للتراث
مکان نشرجیزه - مصر
سال نشر2006 م
چاپ1
شابک977-371-128-5
موضوعقرآن - قرائت
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏75‎‏/‎‏35‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏9‎‏م‎‏8‎‏ ‎‏1385
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

اين اثر، در ميان كتب قرائات، داراى مكانى رفيع و ارجمند بوده و از جمله امورى كه بر جايگاه ارزشمند علمى آن دلالت دارد، آن است كه اين كتاب، از جمله منابع و مصادر ابن جزرى در تأليف كتاب «النشر» مى‌باشد.[۱]

ساختار

كتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در دو قسمت تنظيم شده است. در قسمت اول، مطالبى پيرامون ادغام و اظهار حروف و... در قرآن، آمده و در قسمت دوم، به موارد اختلاف در قرائات پرداخته شده است.

گزارش محتوا

محقق در مقدمه خويش، ضمن بيان زندگى‌نامه مفصلى از نویسنده و بررسى نسبت كتاب به او، روش خود را در تحقيق و تصحيح كتاب و اقداماتى كه در اين باره انجام داده، شرح داده است.[۲]

قاريانى كه نویسنده به شرح قرائت‌هاى ايشان پرداخته، عبارتند از: عبدالله بن كثير مكى، نافع بن عبدالرحمن مدنى، عبدالله بن عامر شامى، ابوعمرو بن علاء بصرى، عاصم بن ابى‌النجود اسدى، حمزة بن حبيب تيمى و على بن حمزه كسايى كوفى.[۳]

نویسنده پيش از پرداختن به قرائت‌ها، ابوابى را مشتمل بر شرح آنچه در قرآن فراوان مورد استفاده است، همچون: ادغام، اظهار، اماله، تفخيم و... ذكر كرده است. عناوين برخى از اين ابواب عبارت است از: استعاذه؛ تسميه؛ تغليظ و ترقيق لام؛ ادغام و اظهار در حروفى كه حركت آنها شناخته نمى‌شود؛ لام هل؛ ذكر مذاهب قراء در ادغام دو حرف مثل هم و متجانس با هم هنگامى كه در يك يا دو كلمه كنار هم قرار گيرند؛ ذكر همزه ساكن در فاء الفعل اسماء و افعال و.[۴]

در ادامه، به بيان اختلاف قرائت‌ها پرداخته شده است. در اين قسمت، كه از سوره حمد آغاز شده و تا انتهاى قرآن كريم، ادامه يافته است، تك‌تك كلمات مورد اختلاف، به ترتيب سوره‌ها، بيان شده و به موارد اختلافى، اشاره گرديده است. به‌عنوان مثال، در سوره حمد، در آيه چهارم، عاصم و كسايى، «مالك»؛ يعنى با الف خوانده‌اند و بقيه قرّاء، «ملك»؛ يعنى بدون الف قرائت كرده‌اند. در سوره بقره، در آيه نهم، ابن كثير، نافع و ابوعمرو، «و ما يُخادِعون» خوانده‌اند بقيه، «و ما يَخدَعون» قرائت كرده‌اند.[۵]

وضعيت كتاب

فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها توسط محقق نوشته شده و در آن‌ها علاوه بر ذكر منابع و توضيح برخى كلمات و عبارات متن، صفحه نسخه اصلى مورد استفاده وى، درج شده است.

پانويس

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.

وابسته‌ها