الجامع لمسائل أصول الفقه وتطبيقاتها علی المذهب الراجح: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR56832J1.jpg | عنوان =الجامع لمسائل أصول الفقه وتطبيقا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}
}}


'''الجامع لمسائل أصول الفقه وتطبيقاتها علی المذهب الراجح'''، اثر عبدالکریم بن علی بن محمد نمله، کتابی است در موضوع علم اصول و تطبیق مسائل آن بر مذهب مورد اختیار نویسنده.
'''الجامع لمسائل أصول الفقه وتطبيقاتها علی المذهب الراجح'''، اثر [[نمله، عبدالکريم|عبدالکریم بن علی بن محمد نمله،]] کتابی است در موضوع علم اصول و تطبیق مسائل آن بر مذهب مورد اختیار نویسنده.


==انگیزه تألیف==
==انگیزه تألیف==
نویسنده در مقدمه، انگیزه خویش از نگارش کتاب را چنین بیان کرده است که بعد از تصنیف کتاب «إتحاف ذوي‌البصائر بشرح روضة الناظر في أصول الفقه» و «المهذب في أصول الفقه المقارن» و شرح آنها، طلاب و فضلای زیادی از وی درخواست نمودند که کتابی بنویسد که در آن، بدون تطویل ذکر مذاهب، به جمع‌آوری مسائل اصول فقه، پرداخته باشد و او نیز در اجابت به ایشان، اقدام به تحریر کتاب حاضر نموده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>.
نویسنده در مقدمه، انگیزه خویش از نگارش کتاب را چنین بیان کرده است که بعد از تصنیف کتاب «[[إتحاف ذوي‌البصائر بشرح روضة الناظر في أصول الفقه]]» و «[[المهذب في أصول الفقه المقارن]]» و شرح آنها، طلاب و فضلای زیادی از وی درخواست نمودند که کتابی بنویسد که در آن، بدون تطویل ذکر مذاهب، به جمع‌آوری مسائل اصول فقه، پرداخته باشد و او نیز در اجابت به ایشان، اقدام به تحریر کتاب حاضر نموده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۰: خط ۴۰:


پیرامون طرق تألیف آثار درباره این علم، به پنج طریق، اشاره شده است:
پیرامون طرق تألیف آثار درباره این علم، به پنج طریق، اشاره شده است:
# طریقه اول: روش حنفیه که به طریقه فقها معروف شده و مبتنی است بر تقریر قواعد اصولی، بر مقتضای فروعات منقول و فتاوای صادرشده از ائمه فقه حنفی، مانند ابوحنیفه، محمد بن حسن، ابویوسف، ابن ابی‌لیلی و زفر. مهم‌ترین آثار این روش، عبارتند از: «الفصول في الأصول» جصاص، «تقويم الأدلة» دبوسی، «الأصول» بزدوی، «الأصول» سرخسی، «مسائل الخلاف» صیمری و «ميزان الأٌول» سمرقندی<ref>ر.ک: همان</ref>.
# طریقه اول: روش حنفیه که به طریقه فقها معروف شده و مبتنی است بر تقریر قواعد اصولی، بر مقتضای فروعات منقول و فتاوای صادرشده از ائمه فقه حنفی، مانند ابوحنیفه، محمد بن حسن، ابویوسف، ابن ابی‌لیلی و زفر. مهم‌ترین آثار این روش، عبارتند از: «[[أصول الفقه المسمی بالفصول في الأصول|الفصول في الأصول]]» [[جصاص، احمد بن علی|جصاص]]، «[[تقويم الأدلة]]» [[دبوسی]]، «الأصول» [[بزدوی، علی بن محمد|بزدوی]]، «[[أصول السرخسي|الأصول]]» [[سرخسی، محمد بن احمد|سرخسی]]، «[[مسائل الخلاف]]» [[صیمری، مفلح بن حسن|صیمری]] و «ميزان الأٌول» سمرقندی<ref>ر.ک: همان</ref>.
# طریقه دوم: روش جمهور که عبارتند از مالکیه، شافعیه، حنابله و معتزله که بر پایه میل شدید به استدلال عقلی و بسط در جدل و مناظرات و تجرید مسائل اصولی از فروع فقهی است. مهم‌ترین آثار تألیف‌شده در این روش، عبارتند از:
# طریقه دوم: روش جمهور که عبارتند از مالکیه، شافعیه، حنابله و معتزله که بر پایه میل شدید به استدلال عقلی و بسط در جدل و مناظرات و تجرید مسائل اصولی از فروع فقهی است. مهم‌ترین آثار تألیف‌شده در این روش، عبارتند از:
## کتب مالکی: «التقريب والإرشاد» باقلانی، «أحكام الفصول» باجی، «منتهی السول» ابن حاجب، «شرح تنقيح الفصول» و «النفائس» قرافی.
## کتب مالکی: «التقريب والإرشاد» باقلانی، «أحكام الفصول» باجی، «منتهی السول» ابن حاجب، «شرح تنقيح الفصول» و «النفائس» قرافی.
## کتب شافعی: «الرسالة» شافعی، «اللمع»، «شرح اللمع» و «التبصرة» ابواسحاق شیرازی، «البرهان»، «التلخيص» و «الورقات» امام‌الحرمین، «قواطع الأدلة» ابن سمعانی و...
## کتب شافعی: «الرسالة» شافعی، «اللمع»، «شرح اللمع» و «التبصرة» ابواسحاق شیرازی، «البرهان»، «التلخيص» و «الورقات» امام‌الحرمین، «قواطع الأدلة» ابن سمعانی و...
## کتب حنبلی: «العدة» ابویعلی، «التمهيد» ابوالخطاب، «الواضح» ابن عقیل و «روضة الناظر» ابن قدامه.
## کتب حنبلی: «[[العدة في أصول الفقه (بغدادی حنبلی)|العدة]]» [[ابن فراء، محمد بن حسین|ابویعلی]]، «[[التمهيد]]» [[ابوالخطاب]]، «[[الواضح في أصول الفقه|الواضح]]» [[ابن عقیل، علی بن عقیل|ابن عقیل]] و «[[روضة الناظر و جنّة المناظر|روضة الناظر]]» [[ابن قدامه، عبدالله بن احمد|ابن قدامه]].
## کتب ظاهریه: «الإحكام» و «النبذ» ابن حزم.
## کتب ظاهریه: «[[الإحكام في أصول الأحكام|الإحكام]]» و «النبذ» [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]].
## کتب معتزله: «العمد» قاضی عبدالجبار و «شرح العمد» و المعتمد» ابوالحسن بصری<ref>ر.ک: همان، ص16-‌17</ref>.
## کتب معتزله: «العمد» [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضی عبدالجبار]] و «شرح العمد» و المعتمد» [[بصری، حسن|ابوالحسن بصری]]<ref>ر.ک: همان، ص16-‌17</ref>.
# طریقه سوم: جمع بین روش حنفیه و جمهور؛ چه، هرکس این طریقه را در پیش گیرد، قواعد اصولی را تحقیق می‌نماید و آنها را با ادله نقلی و عقلی به اثبات می‌رساند و آنها را بر فروع تطبیق می‌کند. از جمله مهم‌ترین کتب این روش، عبارتند از: «بديع النظام» ابن الساعاتی، «تنقيح أصول الفقه» و شرح آن «التوضيح» صدرالشریعه، «جمع الجوامع» تاج‌الدین بن سبکی، «التحرير» کمال‌الدین بن همام، «مسلم الثبوت» محب‌الدین بن عبدالشکور و «المهذب في أصول الفقه المقارن» عبدالکریم بن علی بن محمد نمله<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>.
# طریقه سوم: جمع بین روش حنفیه و جمهور؛ چه، هرکس این طریقه را در پیش گیرد، قواعد اصولی را تحقیق می‌نماید و آنها را با ادله نقلی و عقلی به اثبات می‌رساند و آنها را بر فروع تطبیق می‌کند. از جمله مهم‌ترین کتب این روش، عبارتند از: «بديع النظام» ابن الساعاتی، «تنقيح أصول الفقه» و شرح آن «التوضيح» صدرالشریعه، «جمع الجوامع» [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|تاج‌الدین بن سبکی]]، «التحرير» کمال‌الدین بن همام، «مسلم الثبوت» محب‌الدین بن عبدالشکور و «المهذب في أصول الفقه المقارن» عبدالکریم بن علی بن محمد نمله<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>.
# طریقه چهارم: تخریج فروع بر اصول که از مهم‌ترین آثار آن، عبارتند از: «تخريج الفروع علی الأصول» زنجانی، «التمهيد» اسنوی، «مفتاح الوصول» تلمسانی، «القواعد والفوائد الأصولية» ابن لحام<ref>ر.ک: همان</ref>.
# طریقه چهارم: تخریج فروع بر اصول که از مهم‌ترین آثار آن، عبارتند از: «تخريج الفروع علی الأصول» زنجانی، «التمهيد» اسنوی، «مفتاح الوصول» تلمسانی، «القواعد والفوائد الأصولية» ابن لحام<ref>ر.ک: همان</ref>.
# طریقه پنجم: عرضه اصول فقه از خلال مقاصد و مفهوم عام کلی تکلیف که از مهم‌ترین کتب آن، «الموافقات» شاطبی می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>.
# طریقه پنجم: عرضه اصول فقه از خلال مقاصد و مفهوم عام کلی تکلیف که از مهم‌ترین کتب آن، «الموافقات» شاطبی می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش