۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
خاطرات پیر روشن‌ضمیر (فارس، از مشروطه تا پهلوی) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۳۵
، ۲۲ اوت ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ی‌گ' به 'ی‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ت' به 'ی‌ت') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌گ' به 'ی‌گ') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
قیام سید عبدالحسین لاری بر ضد ظلم و ستم و استبداد از جمله حوادث ذکرشده در کتاب است. سید لاری توسط حاج میرزا محمدحسن شیرازی به امامت و پیشوایی ناحیه لارستان فرستاده میشود. انقلاب مشروطیت در فارس موقعیتی به دست او داد که برای برانداختن ظلم قیام کند. رهبران انجمن اسلامی، سید عبدالحسین را از لار به شیراز دعوت کردند؛ زیراکه آیت‌الله میرزا ابراهیم محلاتی و آقا شیخ محمدباقر اصطهباناتی با جنبش مشروطهخواهی شیراز همکاری نکردند و به همین دلیل رو بهسوی سید لاری آوردند. او نیز دعوت انجمن اسلامی را اجابت کرد و با جمعی از همراهان مسلح و غیر مسلح لاری به شیراز مهاجرت کردند و حوادث پیش میرود تا آغاز استبداد صغیر 1326ق، که سید لاری توقف در شیراز را مصلحت نمیبیند و با دارودسته خود به لار مراجعت می‌کند. پس از مراجعت به لار اقدام به تشکیل حکومت دینی می‌نماید و لارستان از حکومت فارس مجزا میشود<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>. | قیام سید عبدالحسین لاری بر ضد ظلم و ستم و استبداد از جمله حوادث ذکرشده در کتاب است. سید لاری توسط حاج میرزا محمدحسن شیرازی به امامت و پیشوایی ناحیه لارستان فرستاده میشود. انقلاب مشروطیت در فارس موقعیتی به دست او داد که برای برانداختن ظلم قیام کند. رهبران انجمن اسلامی، سید عبدالحسین را از لار به شیراز دعوت کردند؛ زیراکه آیت‌الله میرزا ابراهیم محلاتی و آقا شیخ محمدباقر اصطهباناتی با جنبش مشروطهخواهی شیراز همکاری نکردند و به همین دلیل رو بهسوی سید لاری آوردند. او نیز دعوت انجمن اسلامی را اجابت کرد و با جمعی از همراهان مسلح و غیر مسلح لاری به شیراز مهاجرت کردند و حوادث پیش میرود تا آغاز استبداد صغیر 1326ق، که سید لاری توقف در شیراز را مصلحت نمیبیند و با دارودسته خود به لار مراجعت می‌کند. پس از مراجعت به لار اقدام به تشکیل حکومت دینی می‌نماید و لارستان از حکومت فارس مجزا میشود<ref>ر.ک: همان، ص57</ref>. | ||
خاطرات پیر روشن‌ضمیر همزمان با وقایع به نگارش در نیامده است. نویسنده در طی خاطراتش بیان می‌کند که خاطراتش را در سن کهولت با کمک حافظه خود نگاشته است و بیان می‌کند: «متأسفانه کتابی و روزنامه و مجله‌ای در دست نداریم که وقایع این دوره از فارس را از منابع برداریم. حتی دسترسی به شمارهی روزنامهی استخر هم که سال اول و دوم انتشار آن بود، پیدا نکردیم. آنچه در این فصول وقایع نوشته و می‌نویسیم به قوهی ذاکره و خاطرات و مرکوزات ذهنی است. ممکن است در این میان اتفاق و سانحه و واقعه‌ای که مربوط به مطالب است، از خاطر رفته و فراموششده باشد و از قلم بیفتد، ولی اطمینان میدهم که چیزی پیش خود بر آن نمیافزاییم. آنچه | خاطرات پیر روشن‌ضمیر همزمان با وقایع به نگارش در نیامده است. نویسنده در طی خاطراتش بیان می‌کند که خاطراتش را در سن کهولت با کمک حافظه خود نگاشته است و بیان می‌کند: «متأسفانه کتابی و روزنامه و مجله‌ای در دست نداریم که وقایع این دوره از فارس را از منابع برداریم. حتی دسترسی به شمارهی روزنامهی استخر هم که سال اول و دوم انتشار آن بود، پیدا نکردیم. آنچه در این فصول وقایع نوشته و می‌نویسیم به قوهی ذاکره و خاطرات و مرکوزات ذهنی است. ممکن است در این میان اتفاق و سانحه و واقعه‌ای که مربوط به مطالب است، از خاطر رفته و فراموششده باشد و از قلم بیفتد، ولی اطمینان میدهم که چیزی پیش خود بر آن نمیافزاییم. آنچه می‌گویم و می‌نویسم عین واقع است و خلاصهی ماوقع؛ اگر چیزی بر اصل مطلب اضافه شود، همان آرایش و زر و زیور سبک نویسندگی است که هیچ ربطی به اصل مطلب ندارد»<ref>ر.ک: همان، ص58</ref>. | ||
آیت‌الله میرزا ابراهیم محلاتی از علمای بزرگ فارس بود که حاضر به همکاری و تأیید مشروطهخواهان نشده بود و در کنار مستبدین نیز قرار نگرفت. [[استخر، محمدحسين|استخر]] در خاطراتش از او بسیار تمجید کرده و چون حاضر به تأیید مشروطهخواهان نشد، بههیچوجه مقام علمی و روحانی او را زیر سؤال نبرده است: «این روحانی بزرگ و باشخصیت، عقل و تدبیر و سیاست را با روحانیت جمع کرده بود... از آن شخصیتهایی بود که سیل حوادث مشروطیت و طوفان انقلاب سیاسی فارس نتوانست او را تکان بدهد یا تحت تأثیر تمایلات و تبلیغات قرار بدهد... وی علاوه بر معلومات اکتسابی شخصاً و ذاتاً مردی باتشخیص، عارف به مقتضیات و اوضاع سیاسی بود. شخصیتی که نه استبداد و نه مشروطه نتوانست او را از راه و روش یک روحانی بزرگ و مرجع تقلید منحرف نماید. در صدور حکم و جواب استفتا فوقالعاده فکور و محتاط، مهر و امضایش در اختیار خودش بود و بس»<ref>ر.ک: همان، ص59</ref>. | آیت‌الله میرزا ابراهیم محلاتی از علمای بزرگ فارس بود که حاضر به همکاری و تأیید مشروطهخواهان نشده بود و در کنار مستبدین نیز قرار نگرفت. [[استخر، محمدحسين|استخر]] در خاطراتش از او بسیار تمجید کرده و چون حاضر به تأیید مشروطهخواهان نشد، بههیچوجه مقام علمی و روحانی او را زیر سؤال نبرده است: «این روحانی بزرگ و باشخصیت، عقل و تدبیر و سیاست را با روحانیت جمع کرده بود... از آن شخصیتهایی بود که سیل حوادث مشروطیت و طوفان انقلاب سیاسی فارس نتوانست او را تکان بدهد یا تحت تأثیر تمایلات و تبلیغات قرار بدهد... وی علاوه بر معلومات اکتسابی شخصاً و ذاتاً مردی باتشخیص، عارف به مقتضیات و اوضاع سیاسی بود. شخصیتی که نه استبداد و نه مشروطه نتوانست او را از راه و روش یک روحانی بزرگ و مرجع تقلید منحرف نماید. در صدور حکم و جواب استفتا فوقالعاده فکور و محتاط، مهر و امضایش در اختیار خودش بود و بس»<ref>ر.ک: همان، ص59</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
[[استخر، محمدحسين|استخر]] از میهندوستانی است که از حضور بیگانگان در کشور و شهرش احساس انزجار و تنفر و در میان خاطراتش آن را ابراز می‌کند و مقالههای تندی برعلیه حضور و دخالت آنان می‌نویسد؛ تا جایی که منجر به تبعیدش در دوران حکمرانی عبدالحسین فرمانفرما به کازرون میشود؛ البته خود نیز توضیح میدهد که فرمانفرما این تبعید را به مصلحت وقت انجام میدهد که جلوی اعتراض بیشتر کنسول انگلیس را که ممکن بود عواقب بدی برای نویسنده داشته باشد، بگیرد و [[استخر، محمدحسين|استخر]] بههیچوجه بهعنوان یک تبعیدی در کازرون حضور نداشته و بهمثابهی یک میهمان از او استقبال کرده‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>. | [[استخر، محمدحسين|استخر]] از میهندوستانی است که از حضور بیگانگان در کشور و شهرش احساس انزجار و تنفر و در میان خاطراتش آن را ابراز می‌کند و مقالههای تندی برعلیه حضور و دخالت آنان می‌نویسد؛ تا جایی که منجر به تبعیدش در دوران حکمرانی عبدالحسین فرمانفرما به کازرون میشود؛ البته خود نیز توضیح میدهد که فرمانفرما این تبعید را به مصلحت وقت انجام میدهد که جلوی اعتراض بیشتر کنسول انگلیس را که ممکن بود عواقب بدی برای نویسنده داشته باشد، بگیرد و [[استخر، محمدحسين|استخر]] بههیچوجه بهعنوان یک تبعیدی در کازرون حضور نداشته و بهمثابهی یک میهمان از او استقبال کرده‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
به فارس پس از کودتای 1299ش، بسیار مختصر پرداخته شده است و بهجز بازدیدی که رضا خان بعد از سرکوب اسماعیل سمیتقو در غرب، به شیراز برای استقبال از موکب احمد شاه که از اروپا برگشته بود و از شیراز که در آن مورد دچار هرجومرج و آشوب شده بود | به فارس پس از کودتای 1299ش، بسیار مختصر پرداخته شده است و بهجز بازدیدی که رضا خان بعد از سرکوب اسماعیل سمیتقو در غرب، به شیراز برای استقبال از موکب احمد شاه که از اروپا برگشته بود و از شیراز که در آن مورد دچار هرجومرج و آشوب شده بود می‌گذرد، دیگر واقعه مهمی بیان نمی‌کند و حوادثی که در تهران می‌گذرد و کمکم زمینه برای سقوط قاجاریه و روی کار آمدن رضا خان صورت می‌گیرد و زمزمهی جمهوریخواهی که شکل می‌گیرد، واکنشها و عکسالعملهای آن در شیراز مورد بحث واقع نمیشود و مطلب بسیار محدود ارائه میشود<ref>ر.ک: همان، ص60</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||