۱۰۱٬۷۱۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'فوق العاده ' به 'فوقالعاده ') |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر = | | تصویر =NUR10404J1.jpg | ||
| عنوان =دیوان حکیم سنایی غزنوی بر اساس معتبرترین نسخهها | | عنوان =دیوان حکیم سنایی غزنوی بر اساس معتبرترین نسخهها | ||
| عنوانهای دیگر =دیوان | | عنوانهای دیگر =دیوان | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| شابک =964-93644-3-9 | | شابک =964-93644-3-9 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =10404 | ||
| کتابخوان همراه نور =10404 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۲۸: | خط ۲۹: | ||
}} | }} | ||
'''ديوان حكيم سنايى غزنوى'''، به زبان فارسى، حاوى مجموعه اشعار عرفانى ابوالمجد، مجدود بن آدم سنايى است. اين مجموعه، از ارزش ادبى و فرهنگى و عرفانى | '''ديوان حكيم سنايى غزنوى'''، به زبان فارسى، حاوى مجموعه اشعار عرفانى [[سنایی، مجدود بن آدم|ابوالمجد، مجدود بن آدم سنايى]] است. اين مجموعه، از ارزش ادبى و فرهنگى و عرفانى والایی برخوردار است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، با بيش از سيزده هزار بيت، شامل سرودههايى در قالبهاى قصيده، تركيببند، ترجيعبند، مسمّط، غزل، قطعه و رباعى است. اين اثر ارجمند، از نظر وزن، تعداد ابيات، الگوهاى زبانى، كاركرد زبان، زمينههاى معنايى و محتوا، مضامين نو و بديع، بلاغت و شيوههاى بيان، تنوّع | كتاب، با بيش از سيزده هزار بيت، شامل سرودههايى در قالبهاى قصيده، تركيببند، ترجيعبند، مسمّط، غزل، قطعه و رباعى است. اين اثر ارجمند، از نظر وزن، تعداد ابيات، الگوهاى زبانى، كاركرد زبان، زمينههاى معنايى و محتوا، مضامين نو و بديع، بلاغت و شيوههاى بيان، تنوّع فوقالعاده و چشمگيرى دارد. | ||
عرفان عابدانه، وعظ اخلاقى و دينى، عرفان عاشقانه، مديحه، تعقّل و حكمت، انتقاد اجتماعى و هزل و هجو، به ترتيب نشان دهنده ساختار كلى شعر و انديشه سنايى است. اين موارد را مىتوان از اين هم خلاصهتر كرد و گفت كه ساختار كتاب، بر پنج محور عرفان، شريعت، مدح، حكمت و انتقاد اجتماعى دور مىزند. عرفان عابدانه و عاشقانه، دو جريان عمده شعر سنايى است كه وى در بستر اين دو جريان، انديشهها و باورهاى خود را مطرح كرده است. | عرفان عابدانه، وعظ اخلاقى و دينى، عرفان عاشقانه، مديحه، تعقّل و حكمت، انتقاد اجتماعى و هزل و هجو، به ترتيب نشان دهنده ساختار كلى شعر و انديشه سنايى است. اين موارد را مىتوان از اين هم خلاصهتر كرد و گفت كه ساختار كتاب، بر پنج محور عرفان، شريعت، مدح، حكمت و انتقاد اجتماعى دور مىزند. عرفان عابدانه و عاشقانه، دو جريان عمده شعر سنايى است كه وى در بستر اين دو جريان، انديشهها و باورهاى خود را مطرح كرده است. | ||
خط ۴۲: | خط ۴۳: | ||
نوعى ديگر از قصايد مدحى وى، با مقدمه عرفانى آغاز مىگردد. در اين قصايد، تنها دو يا سه بيت پايانى، به مدح ممدوح اختصاص يافته است. اين نوع قصايد، در حقيقت، تركيبى از مدح و عرفان هستند كه البته از ابتكارات سنايى در قصايد مدحى است. | نوعى ديگر از قصايد مدحى وى، با مقدمه عرفانى آغاز مىگردد. در اين قصايد، تنها دو يا سه بيت پايانى، به مدح ممدوح اختصاص يافته است. اين نوع قصايد، در حقيقت، تركيبى از مدح و عرفان هستند كه البته از ابتكارات سنايى در قصايد مدحى است. | ||
پارهاى ديگر از قصايد مدحى وى، مشتمل است بر مدح اولياء الله و پيامبران و انبياء و امامان شيعه و زعماى اهل سنت؛ اينگونه مدايح، كاملاً | پارهاى ديگر از قصايد مدحى وى، مشتمل است بر مدح اولياء الله و پيامبران و انبياء و امامان شيعه و زعماى اهل سنت؛ اينگونه مدايح، كاملاً پاکيزه و به دور از هر گونه شائبه مادّى است و سرانجام نوعى از قصايد مدحى در ديوان او يافت مىشود كه از اول تا آخر صرف مدح بوده و خواننده با يك قصيده تمام عيار مدحى روبهرو مىشود. | ||
عرفان عابدانه و عاشقانه | عرفان عابدانه و عاشقانه | ||
خط ۴۸: | خط ۴۹: | ||
سنايى بيش از هر چيز بهعنوان يكى از پيروان مسلك عرفان عابدانه معرفى شده است. هرچند، اين درونمايه شعرى، تنها گرايش فكرى و عقيدتى او نيست، امّا اين قدر مسلم است كه بخش انبوهى از شعر او را همين موضوع به خود اختصاص داده است. | سنايى بيش از هر چيز بهعنوان يكى از پيروان مسلك عرفان عابدانه معرفى شده است. هرچند، اين درونمايه شعرى، تنها گرايش فكرى و عقيدتى او نيست، امّا اين قدر مسلم است كه بخش انبوهى از شعر او را همين موضوع به خود اختصاص داده است. | ||
بخش ديگرى از اشعار سنايى كه نسبتاً زياد هم هست مربوط به عرفان عاشقانه است. اين موضوع، در انواع قالبهاى شعرى و در جاى جاى آثارش به چشم مىخورد؛ براى مثال در ديوان، قصايدى هست كه فضاى كلى حاكم بر آنها را روح قلندرى فراگرفته و مضامين اينگونه قصايد غالباً از آن نوعى است كه در عرفان عاشقانه مطرح است؛ بيان عشق و حالات عاشق و معشوق. همچنين در اين نوع قصايد، با باورها و اصولاً شيوه تفكر ملامتى مواجه مىشويم كه از حيث مضمون، آنها را بايد در زمره اشعارى با موضوع مربوط به عرفان عاشقانه جاى داد. | بخش ديگرى از اشعار سنايى كه نسبتاً زياد هم هست مربوط به عرفان عاشقانه است. اين موضوع، در انواع قالبهاى شعرى و در جاى جاى آثارش به چشم مىخورد؛ براى مثال در ديوان، قصايدى هست كه فضاى كلى حاكم بر آنها را روح قلندرى فراگرفته و مضامين اينگونه قصايد غالباً ً از آن نوعى است كه در عرفان عاشقانه مطرح است؛ بيان عشق و حالات عاشق و معشوق. همچنين در اين نوع قصايد، با باورها و اصولاً شيوه تفكر ملامتى مواجه مىشويم كه از حيث مضمون، آنها را بايد در زمره اشعارى با موضوع مربوط به عرفان عاشقانه جاى داد. | ||
در اين قسم اخير، شاعر، بنا را مىگذارد بر انكار و تقبيح اماكن و اشخاصى كه ظاهرى آراسته، امّا باطنى آلوده دارند و مقدّس قلمداد كردن آنچه در شرع بهعنوان ضد ارزش قلمداد شده است و غرض وى در اين مجموعه، همان مبارزه منفى عليه رياكارى و نفاق مقدسمآبانى است كه بعدها توسط حافظ ادامه يافت. | در اين قسم اخير، شاعر، بنا را مىگذارد بر انكار و تقبيح اماكن و اشخاصى كه ظاهرى آراسته، امّا باطنى آلوده دارند و مقدّس قلمداد كردن آنچه در شرع بهعنوان ضد ارزش قلمداد شده است و غرض وى در اين مجموعه، همان مبارزه منفى عليه رياكارى و نفاق مقدسمآبانى است كه بعدها توسط حافظ ادامه يافت. | ||
خط ۷۰: | خط ۷۱: | ||
بخش ديگرى از اشعار سنايى، هزليات اوست. اينگونه مضامين، در جاى جاى آثار او پراكندهاند؛ گاهى در قصايد، زمانى در غزليات و... البته مواردى هست كه مىتوان مضامين هزلى را به معانى تأويلى تعبير كرد. | بخش ديگرى از اشعار سنايى، هزليات اوست. اينگونه مضامين، در جاى جاى آثار او پراكندهاند؛ گاهى در قصايد، زمانى در غزليات و... البته مواردى هست كه مىتوان مضامين هزلى را به معانى تأويلى تعبير كرد. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]] | [[رده:زبان و ادبیات فارسی]] |