۱۰۷٬۰۹۶
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '،ق' به '، ق') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ایمان (ابهام زدایی)' به 'ایمان (ابهامزدایی)') |
||
(۵۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR03782J1.jpg | |||
| عنوان =الإیمان و الکفر في الکتاب و السنة | |||
| عنوانهای دیگر =المناهج التفسیریه | |||
| | |||
| | |||
حیاه السید المسیح علیهالسلام - بعد الرفع | حیاه السید المسیح علیهالسلام - بعد الرفع | ||
رساله موجزه تبحث عن حقیقه الایمان و الکفر... | رساله موجزه تبحث عن حقیقه الایمان و الکفر... | ||
| | | پدیدآوران = | ||
[[سبحانی تبریزی، جعفر]] (-) | |||
[[سبحانی تبریزی، جعفر]] ( | [[سبحانی تبریزی، جعفر]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 225 /س2الف9 | ||
| موضوع = | |||
ایمان (اسلام) | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
تفسیر - فن | تفسیر - فن | ||
عیسی مسیح - | عیسی مسیح - سرگذشتنامه | ||
کفر | کفر | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | مؤسسة الإمام الصادق علیهالسلام | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1416 ق | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03782AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03782 | |||
| کتابخوان همراه نور =03782 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر| ایمان (ابهامزدایی) }} | |||
'''الإيمان و الكفر في الكتاب و السنة''' كتابى است كلامى به زبان عربى، تألیف [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله جعفر سبحانى]] از علماى معاصر شيعه، كه به بررسى موضوع ايمان و كفر از ديدگاه قرآن كريم و سنت شريف نبوى میپردازد. | |||
در اين كتاب حقيقت ايمان و كفر و حدود هر يك كاملا بيان شده و تفاوت ميان اسلام و ايمان مورد بررسى قرار میگیرد و به نقد و بررسى حكم تكفير اهل قبله توسط فرقه وهابيت پرداخته شده، ثابت میشود كه تكفير اهل قبله مادامى كه متدين به توحيد بارى تعالى و معتقد به رسالت پيامبر گرامى اسلام هستند رويهاى كاملا اشتباه است. | |||
با ابطال اين ديدگاه اين نتيجه به دست مىآيد كه تمام طوائف و فرق اسلامى زير سايه اعتقاد به توحيد و رسالت پيامبر خاتم(ص) در زمره مسلمانان داخلاند و تكفير ايشان به هيچ وجه صحيح نمیباشد. | |||
==ساختار== | |||
اين كتاب داراى يك مقدمه و ده فصل است: | اين كتاب داراى يك مقدمه و ده فصل است: | ||
مؤلف در مقدمه، اهميت بحث و بررسى درباره موضوع ايمان و كفر را در عصر حاضر، به جهت آنكه «ايمان» تنها | مؤلف در مقدمه، اهميت بحث و بررسى درباره موضوع ايمان و كفر را در عصر حاضر، به جهت آنكه «ايمان» تنها رشتهاى است كه فرق اسلامى را به هم پيوند میدهد، يادآور میشود و تمسك به اين رشته را برای استحكام پيوند موجود ميان امت اسلامى ضرورى و لازم میشمارد. | ||
فصول كتاب | === فصول كتاب === | ||
#تعريف لغوى و اصطلاحى ايمان: | #تعريف لغوى و اصطلاحى ايمان: | ||
#:«ايمان» به معناى «امن» در مقابل «خوف» و «تصديق» استعمال | #:«ايمان» به معناى «امن» در مقابل «خوف» و «تصديق» استعمال میشود. معناى «تصديق» را بسيارى از متكلمين در تعريف ايمان گنجاندهاند و برخى ديگر آن را به «معرفت» و «شناخت» تعريف كردهاند. | ||
#:اما از جهت | #:اما از جهت اصطلاحى، درصورتى كه ايمان به معناى تصديق باشد بايد ديد به كدام يك از اقسام آن مى توان بسنده كرد: | ||
#:الف:ايمان به معناى اقرار به زبان و لو شخص در قلب كافر باشد. | #:الف:ايمان به معناى اقرار به زبان و لو شخص در قلب كافر باشد. | ||
#:ب:ايمان به معناى تصديق قلبى و لو شخص به زبان اظهار كفر كند. | #:ب:ايمان به معناى تصديق قلبى و لو شخص به زبان اظهار كفر كند. | ||
#:ج:ايمان علاوه بر تصديق قلبى نيازمند تصديق زبانى نيز هست.اما عمل بر طبق ايمان از ثمرات ايمان است و در معناى ايمان دخالتى ندارد. | #:ج:ايمان علاوه بر تصديق قلبى نيازمند تصديق زبانى نيز هست.اما عمل بر طبق ايمان از ثمرات ايمان است و در معناى ايمان دخالتى ندارد. | ||
#:د:ايمان علاوه بر تصديق قلبى و اقرار زبانى، عمل به جوارح و اركان را هم مى طلبد. | #:د:ايمان علاوه بر تصديق قلبى و اقرار زبانى، عمل به جوارح و اركان را هم مى طلبد. | ||
#:مؤلف در | #: مؤلف در پایان يادآور میشود كه عموم فقيهان و متكلمان اهل سنت و شيعه به كفايت قسم سوم از معانى ايمان باور دارند و عمل را كمال ايمان معرفى میكنند و اين بدين معناست كه فرق ميان مومن و كافر همان تصديق قلبى همراه با اقرار زبانى است. | ||
#آيا عمل جزء ايمان است يا نه؟ | #آيا عمل جزء ايمان است يا نه؟ | ||
#:در اين فصل مؤلف با هدف رد ديدگاه خوارج و معتزله كه ايمان را مركب از تصديق به قلب به علاوه عمل به اعضاء و جوارح مى دانند، به آياتى از قرآن كريم و نيز احاديثى از پيامبر اكرم(ص) استناد | #:در اين فصل مؤلف با هدف رد ديدگاه خوارج و معتزله كه ايمان را مركب از تصديق به قلب به علاوه عمل به اعضاء و جوارح مى دانند، به آياتى از قرآن كريم و نيز احاديثى از پيامبر اكرم(ص) استناد مىكند كه نشان میدهد عمل هيچ گونه مدخليتى در مفهوم ايمان ندارد. | ||
#:در ادامه به نقد و بررسى ادله طرفداران مدخليت عمل در مفهوم ايمان پرداخته | #:در ادامه به نقد و بررسى ادله طرفداران مدخليت عمل در مفهوم ايمان پرداخته میشود. | ||
#افزايش و كاستى ايمان: در اين فصل اين | #افزايش و كاستى ايمان: در اين فصل اين سؤال مطرح میشود كه آيا ايمان قابل افزايش و يا كاهش هست يا نه؟ | ||
#:جمهور متكلمان بر اين باورند كه چنانچه ايمان تنها عبارت از تصديق باشد و عمل مدخليتى در مفهوم آن نداشته باشد، به هيچ وجه قابل افزايش و كاهش نيست اما اگر به معناى تصديق مقارن با عمل باشد قابل فزونى و كاستى خواهد بود.اما قاضى | #:جمهور متكلمان بر اين باورند كه چنانچه ايمان تنها عبارت از تصديق باشد و عمل مدخليتى در مفهوم آن نداشته باشد، به هيچ وجه قابل افزايش و كاهش نيست اما اگر به معناى تصديق مقارن با عمل باشد قابل فزونى و كاستى خواهد بود.اما قاضى عضدالدين ايجى، [[شریفالرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] و... قائل به بروز فزونى و كاستى در ايمان به معناى تصديق هستند.مؤلف نيز ايمان را هم در طرف عقيده و هم در طرف عمل قابل افزايش و كاهش میداند. | ||
#آنچه ايمان بدان واجب است: | #آنچه ايمان بدان واجب است: | ||
#:به نظر مؤلف ايمان مركّبى حقيقى است كه اجزاء آن همه به هم وابسته و پيوستهاند و چنانچه يكى از اين اجزاء از بين برود، اصل ايمان نيز از ميان خواهد رفت. | #:به نظر مؤلف ايمان مركّبى حقيقى است كه اجزاء آن همه به هم وابسته و پيوستهاند و چنانچه يكى از اين اجزاء از بين برود، اصل ايمان نيز از ميان خواهد رفت. | ||
#:وى سپس يادآور | #:وى سپس يادآور میشود كه آنچه پيامبر(ص) از جانب خداوند برای بندگان آورده است و ايمان بدان واجب است دو قسم است: | ||
#:يك قسم از آنها به تفصيل معلوم است مثل توحيد، حشر، وجوب نماز و زكات و قسم ديگر به نحو اجمالى كه در لابلاى كتاب و سنت گنجانده شده است.در | #:يك قسم از آنها به تفصيل معلوم است مثل توحيد، حشر، وجوب نماز و زكات و قسم ديگر به نحو اجمالى كه در لابلاى كتاب و سنت گنجانده شده است.در پایان مؤلف به بيان اين نكته میپردازد كه مسائل فرعى و اصلى اسلام گرچه هر دو جزء حقيقت اسلام هستند اما اذعان قلبى تفصيلى بدانها لازم و ضرورى نيست، بلكه ايمان اجمالى نسبت بدانها كفايت مىكند. | ||
#تعريف «كفر» و اسباب و اقسام آن: | #تعريف «كفر» و اسباب و اقسام آن: | ||
#:كفر در لغت به معناى پوشاندن و در اصطلاح به معناى عدم ايمان نسبت به كسى است كه شانيت ايمان را داراست. | #:كفر در لغت به معناى پوشاندن و در اصطلاح به معناى عدم ايمان نسبت به كسى است كه شانيت ايمان را داراست.بنابراین ميان «ايمان» و «كفر» نسبت عدم و ملكه برقرار است. | ||
#:مؤلف اسباب كفر را اينگونه | #: مؤلف اسباب كفر را اينگونه میداند: | ||
#:الف:انكار آنچه ايمان بدان تفصيلا واجب است، مانند انكار صانع، انكاررسالت پيامبر اسلام و.... | #:الف:انكار آنچه ايمان بدان تفصيلا واجب است، مانند انكار صانع، انكاررسالت پيامبر اسلام و.... | ||
#:ب:انكار آنچه منكر علم دارد كه جزء اسلام | #:ب:انكار آنچه منكر علم دارد كه جزء اسلام است، چه آن چيز ضرورى اسلام باشد يا غير ضرورى و چه اصل عقيدتى باشد يا حكم شرعى. | ||
#:ج:انكار ضروريات اسلام. | #:ج:انكار ضروريات اسلام. | ||
#:اقسام كفر | #:اقسام كفر | ||
#:ا) | #:ا) کفر انكار، ب) کفر جحود، ج) کفر عناد، د) کفر نفاق و.... | ||
#تكفير اهل قبله | #تكفير اهل قبله | ||
#:پس از آشنايى با آنچه انسان را از ايمان خارج و در كفر داخل مى سازد روشن | #:پس از آشنايى با آنچه انسان را از ايمان خارج و در كفر داخل مى سازد روشن میشود كه تكفير فرقهاى از فرق مسلمان مادامى كه به شهادتين اقرار دارند و هيچ يك از ضروريات اسلام را انكار نمیكنند كارى اشتباه است.مؤلف برای اثبات اين امر به كلمات برخى از علماى اهل سنت استناد كرده و شواهد فراوانى از سنت نبوى بر اين ادعا اقامه مىكند. | ||
#:در ادامه اين فصل مؤلف به برخى از | #:در ادامه اين فصل مؤلف به برخى از تهمتهایى كه به شيعه نسبت داده شده پاسخ گفته و به دفاع از برخى معتقدات شيعى نظير اعتقاد به عصمت ائمه اثناعشر، بداء، علم ائمه(ع) به امور غيبى و... میپردازد. | ||
#تفاوت ميان اسلام و ايمان: | #تفاوت ميان اسلام و ايمان: | ||
#:مؤلف «اسلام» را از جهت لغوى به معناى سلامت دانسته و به تعريف آن از ديدگاه قرآن و سنت میپردازد.از ديدگاه مؤلف اسلام در قرآن كريم داراى سه معنا است: | #: مؤلف «اسلام» را از جهت لغوى به معناى سلامت دانسته و به تعريف آن از ديدگاه قرآن و سنت میپردازد.از ديدگاه مؤلف اسلام در قرآن كريم داراى سه معنا است: | ||
#:اسلام در مقابل ايمان، تسليم زبانى و تصديق قلبى، تسليم قلبى علاوه بر تصديق قلبى. | #:اسلام در مقابل ايمان، تسليم زبانى و تصديق قلبى، تسليم قلبى علاوه بر تصديق قلبى. | ||
#:اما اختلاف اسلام و ايمان از منظر سنت به سه نحو قابل تصور است: | #:اما اختلاف اسلام و ايمان از منظر سنت به سه نحو قابل تصور است: | ||
#:#اختلاف به شرط بودن عمل و عدم اشتراط آن. | #:#اختلاف به شرط بودن عمل و عدم اشتراط آن.بنابراین در صدق اسلام، اقرار تنها، بدون عمل، كفايت مىكند اما در صدق ايمان، همراهى آن با عمل ضرورى است. | ||
#:#باورداشت ولايت ائمه اثنا عشر(ع). | #:#باورداشت ولايت ائمه اثنا عشر(ع).بنابراین تصوير اسلام و ايمان يكى هستند جز اينكه در ايمان اعتراف به ولايت امامان دوازده گانه لازم و ضرورى است. | ||
#:#مصون بودن جان و مال از آثار اقرار به شهادتين است و اسلام است و لو تصديق قلبى ثابت نگردد. | #:#مصون بودن جان و مال از آثار اقرار به شهادتين است و اسلام است و لو تصديق قلبى ثابت نگردد. | ||
#ضرورت | #ضرورت فراگیرى عقائد به نحو علمى: | ||
#:مؤلف معتقد است كه در تحصيل عقائد نه مى توان تقليد كرد و نه به ظن و گمان اكتفا نمود بلكه لازم است به تحصيل يقين پرداخت.سپس به بيان ادله لزوم معرفت يعنى لزوم دفع ضرر محتمل و وجوب شكر منعم اشاره | #: مؤلف معتقد است كه در تحصيل عقائد نه مى توان تقليد كرد و نه به ظن و گمان اكتفا نمود بلكه لازم است به تحصيل يقين پرداخت.سپس به بيان ادله لزوم معرفت يعنى لزوم دفع ضرر محتمل و وجوب شكر منعم اشاره مىكند. | ||
#:در ادامه به بيان حكم جاهل مقصر پرداخته و در اين باره در دو مقام ثبوت و اثبات به بحث و بررسى میپردازد. | #:در ادامه به بيان حكم جاهل مقصر پرداخته و در اين باره در دو مقام ثبوت و اثبات به بحث و بررسى میپردازد. | ||
#دفاع از حقيقت: | #دفاع از حقيقت: | ||
خط ۱۰۴: | خط ۸۹: | ||
#وحدت اسلامى: | #وحدت اسلامى: | ||
#:در اين فصل مؤلف به بيان آيات و احاديثى میپردازد كه در آنها سفارش اكيد به وحدت امت اسلامى صورت گرفته و از فتنه ايجاد تفرقه و اختلاف ميان امت اسلامى كه برخى با قلم و قدم بدان دامن مى زنند پرهيز داده شده است. | #:در اين فصل مؤلف به بيان آيات و احاديثى میپردازد كه در آنها سفارش اكيد به وحدت امت اسلامى صورت گرفته و از فتنه ايجاد تفرقه و اختلاف ميان امت اسلامى كه برخى با قلم و قدم بدان دامن مى زنند پرهيز داده شده است. | ||
#:در | #:در پایان اين كتاب دو رساله با عناوين «رساله في حياه السيد المسيح بعد الرفع» و «رساله المناهج التفسيريه»آمده است. | ||
رساله اول را مؤلف در پاسخ به | رساله اول را مؤلف در پاسخ به نامهاى كه از آلمان توسط جوانى فلسطينى برای وى ارسال شده بود به نگارش درآورده و در آن با استناد به آيات قرآن كريم و سنت نبوى، به موضوع زنده بودن حضرت مسيح(ع)پس از رفتن به آسمان پرداخته است. | ||
در رساله دوم، به بيان | در رساله دوم، به بيان روشهاى تفسيرى و درست و نادرست آن و...میپردازد. | ||
== نسخه شناسى == | == نسخه شناسى == | ||
نسخه حاضر در برنامه به قلم | نسخه حاضر در برنامه به قلم [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیتالله جعفر سبحانى]]، در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 232 صفحه برای بار دوم در سال 1427ق 1385 ش.توسط انتشارات مؤسسه امام صادق، قم منتشر شده است. | ||
== منبابع مقاله == | |||
متن كتاب | متن كتاب | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:کلام و عقاید]] | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده:مباحث خاص کلامی]] | [[رده: مباحث خاص کلامی]] |