پول و بانکداری اسلامی

پول و بانکداری اسلامی، تألیف جواد ایروانی (معاصر)، با هدف آشنایی مخاطب با پول، بانکداری اسلامی و ایده‌ها و نظریات اندیشمندان مسلمان، به‌عنوان متن درسی در مقطع کارشناسی تدوین شده است.

پول و بانکداری اسلامی
پدیدآوران	ایروانی، جواد (نويسنده)
ناشر	دانشگاه علوم اسلامی رضوی
مکان نشر	ایران - مشهد مقدس
سال نشر	1394ش
چاپ	1
شابک	‎978-600-7044-16-2
موضوع	بانک و بانکداری - جنبه‌های مذهبی - اسلام
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	9پ 9 الف 230/22 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

این کتاب، مشتمل بر پیشگفتار و پنج فصل است.

نویسنده در پیشگفتار، خاطرنشان کرده است: در فصل نخست، پس از ذکر نکاتی مقدماتی درباره تعریف پول و انواع آن، این مباحث مطرح شده است: چگونگی مالیت پول از نگاه فقهی، پول در صدر اسلام و تفاوت آن با پول رایج، سیاست‌های پولی منطبق با شریعت، اصول کلی نظام پولی در اسلام. در حقیقت، پاره‌ای از این مطالب مقدمه‌ای برای مباحث فصول بعدی‌اند.

فصل دوم به موضوع تورم اختصاص یافته است. در این فصل، ضمن تبیین مفهوم تورم، به انواع و علل آن می‌پردازیم و با نگاهی تاریخی، پدیده تورم را در عصر شارع بررسی می‌کنیم. در این بررسی، علل و عوامل نوسان قیمت‌ها در آن زمان مطرح می‌شود و راه‌های مقابله با آن را در سخن و سیره معصومان می‌کاویم.

در فصل بهره و ربا که سومین فصل کتاب است، پس از مفهوم‌شناسی ربا و بهره، دلایل علمی‌ بودن نظام بهره، بررسی و نقد می‌شود. سپس نارسایی‌های نظام بهره مطرح می‌گردد و آنگاه به‌تفصیل نظریات مشروعیت بهره و دلایل آن بررسی می‌شود.

فصل چهارم به مسئله جواز یا عدم ‌جواز جبران کاهش ارزش پول می‌پردازد. با توجه به وجود پدیده تورم و کاهش مستمر ارزش پول، آیا از نگاه دینی می‌توان جبران کاهش ارزش پول در دیون مدت‌دار را الزامی یا دست‌کم جایز شمرد و شرط دریافت مقدار اضافه را تا این حد مشروع دانست؟ آیا از این موضوع می‌توان در نظام بانکی هم بهره گرفت؟ با توجه به اختلاف دیدگاه‌ها در این‌باره دلایل هر دیدگاه به‌تفصیل بررسی شده است.

فصل پنجم به مباحث بانکداری اسلامی اختصاص دارد. پس از تعریف و ذکر ویژگی‌های بانکداری اسلامی و تاریخچه آن، ساختار بانکداری بدون‌ربا در ایران - برای نمونه، در بخش تجهیز و تخصیص منابع پولی - ‌بررسی شده و احکام فقهی آن مطرح گردیده است. سپس مسئله میزان انطباق بانکداری در ایران با موازین شرعی و مسائل چالشی آن از جمله جریمه دیرکرد، کاویده شده و در پایان، موفقیت نسبی بانکداری اسلامی در جهان و نیز مشکلات فراروی این نوع بانکداری بررسی گردیده است‏.

منابع مقاله

پیشگفتار کتاب.