القراءات القرآنية
| نام کتاب | القراءات القرآنیة |
|---|---|
| نامهای دیگر کتاب | تاریخ و تعریف |
| پدیدآورندگان | فضلی، عبدالهادی (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 80/9 /ف6ق4 |
| موضوع | قرآن - قرائت - تاریخ |
| ناشر | دار القلم |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1405 ق یا 1985 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3118AUTOMATIONCODE |
معرفی اجمالی
القرءآت القرآنيه تاريخ و تعريف نوشته دكتر عبدالهادى الفضلى می‌باشد، كتاب پيرامون يكى از مسائل علوم قرآنى يعنى موضوع قرائت‌هاى مختلف(و قاريان آنها) نوشته شده است.مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر است در اين كتاب با روشى جديد و با استفاده از روايات مختلف موضوع اختلاف قرائت‌ها را بررسى نموده است وى در فصل اول كتاب، سير تطور قرائت‌ها را متذكر شده و براى آن 16 مرحله ذكر كرده و مى‌گويد از مرحلۀ دهم به بعد(كه قرن سوم است) مسالۀ تألیف و تدوين كتاب در اين باره صورت گرفته و در مراحل قبلى بيشتر جنبۀ آموزشى داشته است
در فصل دوم قرائت را تعريف و آن را به متواتر و شاذ تقسيم كرده، در فصل سوم مصادر قرائت‌ها را ذكر نموده در فصل چهارم عوامل اختلاف قرائت‌ها و وجوه آن را تشريح مى‌كند و يكى از عوامل اختلاف در قرائت را اين مى‌داند كه پيامبر(ص) مسلمانان را ملزم به قرائت واحد نكرده و آنها را در قرائت قرآن آزاد گذاشته است. در فصل پنجم و ششم ملاك در اختيار قرائت‌ها را توضيح مى‌دهد و از آنجا كه قرائت قرآن با علم تجويد رابطۀ نزديكى دارد در فصل هفتم نقش تجويد در تلاوت قرآن را توضيح داده، امور مربوط به تجويد و ضوابط آن را بيان مى‌كند.
با توجه به ويژگيهاى اين كتاب و بيان مطالب بصورت خلاصه، اين كتاب مى‌تواند منبع مناسبى براى تدريس بحث قرائت باشد.
ويژگى‌ها
- فصل اول:در اين فصل سير تطور و مراحل مختلف قرائت‌ها را توضيح مى‌دهد و براى آن 16 مرحله ذكر كرده، و مرحلۀدهم و يازدهم را ابتداى تألیف در اين زمينه دانسته و برخى از كتابهاى تألیف شده را به ترتيب تاريخ نام مى‌برد.
- فصل دوم:در اين فصل پيرامون اين موضوع بحث مى‌كند كه آيا قرآن و قرائت هر دو يك چيز هستند و يا دو حقيقت متفاوت و متغايرند، در اين باره اقوال علماء را ذكر مى‌كند.
- فصل چهارم:در اين فصل پيرامون اختلاف قرائت و وجوه آن بحث نموده، مى‌گويد تمام اختلاف قرائت‌ها به هفت وجه برمى‌گردد،آنگاه عوامل اختلاف در قرائت‌ها را توضيح مى‌دهد و يكى از آنها را اختلاف لغات دانسته است.
- فصل پنجم:در اين فصل ملاك اختيار قرائت‌ها را بحث مى‌كند و توضيح مى‌دهد كه چرا فلان قارى در ميان قرائت‌ها،يك قرائت را به اجتهاد خود انتخاب نموده است.
- فصل هفتم:در اين فصل رابطۀ بين تجويد و علم قرائت و تفاوت آنها را بحث نموده و نقش تجويد در قرائت صحيح قرآن را ذكر مى‌كند
ساختار
كتاب داراى هفت فصل مى‌باشد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است:
فصل اول:سير تطور قرائت‌ها
فصل دوم: تعريف قرائت‌ها.شامل: اقسام قرائت‌ها/تفاوت بين قرائت شاذ و متواتر/ و تفاوت بين قرائت و قرآن
فصل سوم: مصادر قرائت‌ها
فصل چهارم:اختلاف قرائت‌ها و اسباب آنها
فصل پنجم:اختيار در قرائت‌ها
فصل ششم: مقياس قرآنى (در قرائت‌ها) شامل: متواتر بودن قرائت/مطابق با رسم الخط بودن/و موافقت با قواعد عربى بودن
فصل هفتم:قرائت‌ها و تجويد.
نسخه شناسى
كتاب يك جلد، متن آن عربى و داراى 150 صفحه مى‌باشد؛ لازم به يادآورى است كه اين كتاب به لحاظ اهميت آن توسط سيد محمدباقرحجتى به فارسى برگردان شده است.