آية الولاية: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'علم‌الهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین'
جز (جایگزینی متن - '= ' به '=')
جز (جایگزینی متن - 'علم‌الهدی، علی بن حسین' به 'سید مرتضی، علی بن حسین')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
خط ۳۱: خط ۳۱:
در ادامه اسامی 18 تن راویان این خبر از صحابه و تابعین لیست شده است که [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]]، مقداد بن اسود کندی، عمار بن یاسر، عبدالله بن عباس و ابوذر غفاری از آن جمله‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/10 ر.ک: متن کتاب، ص11-10]</ref>سپس اسامی 63 نفر از مشاهیر علماء در قرون مختلف، که این خبر را نقل نموده‌اند فهرست شده است. این بخش از کتاب با ذکر نام سلیمان بن مهران الاعمش متوفای 148ق آغاز شده و به سید محمد مؤمن شبلنجی متوفای بعد از 1308ق پایان پذیرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/11 ر.ک: همان، ص17-11]</ref>
در ادامه اسامی 18 تن راویان این خبر از صحابه و تابعین لیست شده است که [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]]، مقداد بن اسود کندی، عمار بن یاسر، عبدالله بن عباس و ابوذر غفاری از آن جمله‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/10 ر.ک: متن کتاب، ص11-10]</ref>سپس اسامی 63 نفر از مشاهیر علماء در قرون مختلف، که این خبر را نقل نموده‌اند فهرست شده است. این بخش از کتاب با ذکر نام سلیمان بن مهران الاعمش متوفای 148ق آغاز شده و به سید محمد مؤمن شبلنجی متوفای بعد از 1308ق پایان پذیرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/11 ر.ک: همان، ص17-11]</ref>
از جمله منابعی که این خبر را متذکر شده‌اند می‌توان به جامع الاصول من احادیث الرسول ابن اثیر، [[تفسير القرآن العظيم (ابن أبي‌حاتم)|تفسیر ابن ابی حاتم]]، جامع البیان فی تأویل القرآن (تفسیر الطبری)، معرفة علوم الحدیث [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم نیشابوری]]، المعجم الأوسط [[طبرانی، سلیمان بن احمد|طبرانی]] و تفسیر الثعلبی اشاره نمود.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/18 ر.ک: همان، ص28-18]</ref>
از جمله منابعی که این خبر را متذکر شده‌اند می‌توان به جامع الاصول من احادیث الرسول ابن اثیر، [[تفسير القرآن العظيم (ابن أبي‌حاتم)|تفسیر ابن ابی حاتم]]، جامع البیان فی تأویل القرآن (تفسیر الطبری)، معرفة علوم الحدیث [[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم نیشابوری]]، المعجم الأوسط [[طبرانی، سلیمان بن احمد|طبرانی]] و تفسیر الثعلبی اشاره نمود.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/18 ر.ک: همان، ص28-18]</ref>
در دومین فصل از کتاب، دلالت آیه ولایت بر ولایت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] بررسی شده است. علمای شیعه از قدیم‌الایام به این آیه استدلال کرده‌اند. [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] لفظ «ولیکم» در آیه را چنین معنا می‌کند: شخصی که به تدبیر امورتان اولی و اطاعت از او بر شما واجب است. او نیز ثابت نمود که مشارالیه در «و الذین آمنوا» [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] است و می‌گوید دلالت نص آیه بر امامت علی(ع) روشن است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/65 ر.ک: همان، ص65]</ref>[[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، خواجه نصیرالدین طوسی و [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]] از دیگر علمای شیعی هستند که دیدگاه آنها در اثبات امامت به این آیه ذکر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/66 ر.ک: همان، ص68-66]</ref>
در دومین فصل از کتاب، دلالت آیه ولایت بر ولایت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] بررسی شده است. علمای شیعه از قدیم‌الایام به این آیه استدلال کرده‌اند. [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضی]] لفظ «ولیکم» در آیه را چنین معنا می‌کند: شخصی که به تدبیر امورتان اولی و اطاعت از او بر شما واجب است. او نیز ثابت نمود که مشارالیه در «و الذین آمنوا» [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] است و می‌گوید دلالت نص آیه بر امامت علی(ع) روشن است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/65 ر.ک: همان، ص65]</ref>[[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]]، خواجه نصیرالدین طوسی و [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]] از دیگر علمای شیعی هستند که دیدگاه آنها در اثبات امامت به این آیه ذکر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/66 ر.ک: همان، ص68-66]</ref>
در فصل سوم کتاب، مناقشات و شبهات مخالفین مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. مؤلف در ابتدای این فصل تأکید می‌کند که استدلال بر این آیه از قوی‌ترین ادله بر امامت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] است چراکه مستند به کتاب و سنت ثابت مورد پذیرش فریقین است؛ لذا نهایت تلاش خود را بر رد شبهات به‌کار برده‌اند. در رد این استدلال و نشر شبهه، معتزله و اشاعره با هم مشارکت کرده‌اند و بنابر تحقیقات من مهم‌ترین شبهات را در این‌باره معتزله وارد کرده‌اند و اشاعره از آنها پیروی کرده‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/71 ر.ک: همان، ص71]</ref>
در فصل سوم کتاب، مناقشات و شبهات مخالفین مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. مؤلف در ابتدای این فصل تأکید می‌کند که استدلال بر این آیه از قوی‌ترین ادله بر امامت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] است چراکه مستند به کتاب و سنت ثابت مورد پذیرش فریقین است؛ لذا نهایت تلاش خود را بر رد شبهات به‌کار برده‌اند. در رد این استدلال و نشر شبهه، معتزله و اشاعره با هم مشارکت کرده‌اند و بنابر تحقیقات من مهم‌ترین شبهات را در این‌باره معتزله وارد کرده‌اند و اشاعره از آنها پیروی کرده‌اند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/71 ر.ک: همان، ص71]</ref>
اولین شبهه را قاضی عبدالجبار معتزلی وارد کرده است. قاضی معتزلی معتقد است که ظاهر این آیه بر ادعای شیعه دلالت نمی‌کند و اجماع یا خبر قطعی هم نداریم که خلاف ظاهر را اثبات کند. در این آیه خداوند مؤمنین را به صیغه جمع وصف کرده و حمل الفاظ جمع بر واحد اگرچه جایز است به جهت تعظیم حمل شود، اما مجاز است نه حقیقت و اصل آن است که کلام بر حقیقت حمل شود. همچنین درباره «و یؤتون الزکاة و هم راکعون» می‌تواند به این معنا باشد که زکات می‌دهند و طریقه آنها تواضع و خضوع است. دیگر این‌که زکات دادن در هنگام اشتغال به نماز ممدوح نیست چرا که بر نمازگزار واجب است که تمام همت و نیتش را صرف نماز کند و کار دیگری انجام ندهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/72 ر.ک: همان، ص72 و 73]</ref>
اولین شبهه را قاضی عبدالجبار معتزلی وارد کرده است. قاضی معتزلی معتقد است که ظاهر این آیه بر ادعای شیعه دلالت نمی‌کند و اجماع یا خبر قطعی هم نداریم که خلاف ظاهر را اثبات کند. در این آیه خداوند مؤمنین را به صیغه جمع وصف کرده و حمل الفاظ جمع بر واحد اگرچه جایز است به جهت تعظیم حمل شود، اما مجاز است نه حقیقت و اصل آن است که کلام بر حقیقت حمل شود. همچنین درباره «و یؤتون الزکاة و هم راکعون» می‌تواند به این معنا باشد که زکات می‌دهند و طریقه آنها تواضع و خضوع است. دیگر این‌که زکات دادن در هنگام اشتغال به نماز ممدوح نیست چرا که بر نمازگزار واجب است که تمام همت و نیتش را صرف نماز کند و کار دیگری انجام ندهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/21664/1/72 ر.ک: همان، ص72 و 73]</ref>