سرزمین ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

    جز (جایگزینی متن - 'می‎پردازد' به 'می‌پردازد')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
    خط ۴۲: خط ۴۲:


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    سرویراستار کتاب، در مقدمه به مطالب ارزشمندی در مورد ایرانیان اشاره می‌کند: وقتی خواننده به کاوش در چشم‎انداز شکوهمند تاریخ ایران می‌پردازد و تمدن مستمر نزدیک به سه هزار سال را مشاهده می‌کند، نمی‎تواند از یک‎پارچگی و اصالت پایدار این فرهنگ دچار شگفتی نشود. گرچه سرزمین پهناور ایران بارها از سوی مهاجمان بیگانه تاراج شده است و بارها در اسارت فرمانروایان بیگانه افتاده است، لکن مردم ایران هرگز ایمان خود را به سرنوشت والای ملت خود از دست نداده‎اند. هرگاه اندیشه‎های خارجی در اثر تجربه سال‎ها، ارزشمند تشخیص داده می‎شد، مردم ایران آماده بوده‎اند که آن اندیشه‎ها را بگیرند و ایرانی کنند و بر میراث غنی خود بیافزایند<ref>ر.ک: پیشگفتار سرویراستار، ج1، صفحه ‎هفت</ref>.
    سرویراستار کتاب، در مقدمه به مطالب ارزشمندی در مورد ایرانیان اشاره می‌کند: وقتی خواننده به کاوش در چشم‎انداز شکوهمند تاریخ ایران می‌پردازد و تمدن مستمر نزدیک به سه هزار سال را مشاهده می‌کند، نمی‎تواند از یک‎پارچگی و اصالت پایدار این فرهنگ دچار شگفتی نشود. گرچه سرزمین پهناور ایران بارها از سوی مهاجمان بیگانه تاراج شده است و بارها در اسارت فرمانروایان بیگانه افتاده است، لکن مردم ایران هرگز ایمان خود را به سرنوشت والای ملت خود از دست نداده‌اند. هرگاه اندیشه‎های خارجی در اثر تجربه سال‎ها، ارزشمند تشخیص داده می‎شد، مردم ایران آماده بوده‌اند که آن اندیشه‎ها را بگیرند و ایرانی کنند و بر میراث غنی خود بیافزایند<ref>ر.ک: پیشگفتار سرویراستار، ج1، صفحه ‎هفت</ref>.


    فصل اول کتاب نوشته [[فيشر، ويليام بين|و.ب. فیشر]]، استاد جغرافیای دانشگاه دارهام، در باب جغرافیای طبیعی ایران است. وی در این فصل ابتدا به میزان مساحت ایران اشاره و سپس در مورد شکل ظاهری ایران نظریاتی را مطرح نموده است؛ به‎طور کلی شکل ایران را همانند کاسه‎ای بیان می‌کند، با لبه بیرونی مرتفع که درون آن نامنظم و پست است. سپس در مورد منطقه زاگرس به‎عنوان یگانه منطقه طبیعی مهم ایران سخن به میان آورده، که بر تمام بخش غربی ایران حاکم است و لایه‎ها و شاخه‎های قله‎های مرتفع آن نه‎تنها در ایران، بلکه در تمام ناحیه خاورمیانه بی‎همتاست.
    فصل اول کتاب نوشته [[فيشر، ويليام بين|و.ب. فیشر]]، استاد جغرافیای دانشگاه دارهام، در باب جغرافیای طبیعی ایران است. وی در این فصل ابتدا به میزان مساحت ایران اشاره و سپس در مورد شکل ظاهری ایران نظریاتی را مطرح نموده است؛ به‎طور کلی شکل ایران را همانند کاسه‌ای بیان می‌کند، با لبه بیرونی مرتفع که درون آن نامنظم و پست است. سپس در مورد منطقه زاگرس به‎عنوان یگانه منطقه طبیعی مهم ایران سخن به میان آورده، که بر تمام بخش غربی ایران حاکم است و لایه‎ها و شاخه‎های قله‎های مرتفع آن نه‎تنها در ایران، بلکه در تمام ناحیه خاورمیانه بی‎همتاست.
    در مورد تبریز که از جمله مهم‎ترین شهرهای ایران است بیان می‎دارد که: حداقل در سده کنونی، از لحاظ اهمیت، دومین شهر ایران بوده است؛ گرچه اندازه آن از لحاظ جمعیت به مشهد و اصفهان نزدیک شده است. تبریز در مقام پایتخت آذربایجان ایران و با ادامه پیوند‎های فرهنگی و سیاسی با روسیه و ترکیه، تا مدت‎ها به‎خاطر داشتن گروه‎های رادیکال و تند‎‎رویی که همیشه با سیاست ناسیونالیستی پهلویان در تهران سازگاری نداشتند، تا‎مدت‎ها شهری از نظر سیاسی دردسرساز تلقی می‎شد.
    در مورد تبریز که از جمله مهم‎ترین شهرهای ایران است بیان می‎دارد که: حداقل در سده کنونی، از لحاظ اهمیت، دومین شهر ایران بوده است؛ گرچه اندازه آن از لحاظ جمعیت به مشهد و اصفهان نزدیک شده است. تبریز در مقام پایتخت آذربایجان ایران و با ادامه پیوند‎های فرهنگی و سیاسی با روسیه و ترکیه، تا مدت‎ها به‎خاطر داشتن گروه‎های رادیکال و تند‎‎رویی که همیشه با سیاست ناسیونالیستی پهلویان در تهران سازگاری نداشتند، تا‎مدت‎ها شهری از نظر سیاسی دردسرساز تلقی می‎شد.
    شیراز، بزرگ‎ترین شهر منطقه جنوبی زاگرس است که از زمان ساسانیان و حتی شاید زودتر مسکونی بوده است. شیراز نیز مانند سایر شهرهای ایران فراز و نشیب‎های گوناگون به خود دیده است؛ رقابت‎های تجاری بریتانیا و هلند در ناحیه خلیج فارس در طول سده‎های هفتم و هشتم میلادی عامل بازدارنده‎ای برای رشد این شهر بود؛ اما شیراز دوباره در سده‎های نوزدهم و بیستم میلادی رشد و توسعه یافت.
    شیراز، بزرگ‎ترین شهر منطقه جنوبی زاگرس است که از زمان ساسانیان و حتی شاید زودتر مسکونی بوده است. شیراز نیز مانند سایر شهرهای ایران فراز و نشیب‎های گوناگون به خود دیده است؛ رقابت‎های تجاری بریتانیا و هلند در ناحیه خلیج فارس در طول سده‎های هفتم و هشتم میلادی عامل بازدارنده‌ای برای رشد این شهر بود؛ اما شیراز دوباره در سده‎های نوزدهم و بیستم میلادی رشد و توسعه یافت.


    خوزستان در ضلع جنوب غربی زاگرس مرکزی و در منطقه پست رود کارون واقع شده است. در سال‎های اخیر این منطقه به‎عنوان دروازه اصلی آبی ایران اهمیت بیشتری کسب کرده است.
    خوزستان در ضلع جنوب غربی زاگرس مرکزی و در منطقه پست رود کارون واقع شده است. در سال‎های اخیر این منطقه به‎عنوان دروازه اصلی آبی ایران اهمیت بیشتری کسب کرده است.
    خط ۵۴: خط ۵۴:
    فصل دوم کتاب، نوشته ج.و. هریسون استاد دانشگاه آکسفورد، در مورد زمین‎شناسی ایران است. در این فصل ابتدا به گونه‎شناسی سنگ‎های متعدد ایران مانند سیلوری، دوونی، آهکین، ائوسن و... و ذکر خصوصیات و ویژگی‎های آن‎ها پرداخته شده، سپس در مورد ساختارهای اصلی سخن به میان آمده است؛ از جمله آن‎ها سیستم البرز، عمق جلویی البرز، کمربند آتشفشانی و... اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص132-220</ref>.
    فصل دوم کتاب، نوشته ج.و. هریسون استاد دانشگاه آکسفورد، در مورد زمین‎شناسی ایران است. در این فصل ابتدا به گونه‎شناسی سنگ‎های متعدد ایران مانند سیلوری، دوونی، آهکین، ائوسن و... و ذکر خصوصیات و ویژگی‎های آن‎ها پرداخته شده، سپس در مورد ساختارهای اصلی سخن به میان آمده است؛ از جمله آن‎ها سیستم البرز، عمق جلویی البرز، کمربند آتشفشانی و... اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص132-220</ref>.
       
       
    زمین‎ریخت‎شناسی، موضوع فصل سوم کتاب، نوشته ک. اسکارلو است که به‎اختصار به تنوع و ماهیت اشکال زمین‎ریخت‎شناختی در توده مرتفعی که ایران را تشکیل می‎دهد، پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص247-255</ref>.
    زمین‎ریخت‎شناسی، موضوع فصل سوم کتاب، نوشته ک. اسکارلو است که به‌اختصار به تنوع و ماهیت اشکال زمین‎ریخت‎شناختی در توده مرتفعی که ایران را تشکیل می‎دهد، پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص247-255</ref>.


    فصل چهارم، نوشته ت.م. اوبرلندر، از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، در باب خاستگاه کوه‎های زاگرس است که به‎اختصار، به موقعیت و وضعیت کوه‎های زاگرس و رودها و نهرهایی که در این رشته کوه‎ها جریان دارد، می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص221-245</ref>.
    فصل چهارم، نوشته ت.م. اوبرلندر، از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، در باب خاستگاه کوه‎های زاگرس است که به‌اختصار، به موقعیت و وضعیت کوه‎های زاگرس و رودها و نهرهایی که در این رشته کوه‎ها جریان دارد، می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص221-245</ref>.


    شرایط و وضعیت اقلیمی ایران، موضوع فصل پنجم کتاب، نوشته م.ه. گنجی، مدیر کل اداره هواشناسی ایران و استاد دانشگاه تهران است. در این فصل نگارنده به میزان فشارها و بادهای فصل زمستان پرداخته که: در طول ماه‎های سرد سال، یک کمربند پرفشار در سراسر داخل آسیا گسترش می‎یابد...
    شرایط و وضعیت اقلیمی ایران، موضوع فصل پنجم کتاب، نوشته م.ه. گنجی، مدیر کل اداره هواشناسی ایران و استاد دانشگاه تهران است. در این فصل نگارنده به میزان فشارها و بادهای فصل زمستان پرداخته که: در طول ماه‎های سرد سال، یک کمربند پرفشار در سراسر داخل آسیا گسترش می‎یابد...
    خط ۶۷: خط ۶۷:
    در بحث آب‎نگاری به انواع رودخانه‎های ایران و ویژگی‎های آن‎ها و وضعیت بازرگانی ایران نسبت به رودهای آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص307-340</ref>.
    در بحث آب‎نگاری به انواع رودخانه‎های ایران و ویژگی‎های آن‎ها و وضعیت بازرگانی ایران نسبت به رودهای آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص307-340</ref>.


    در فصل هشتم و نهم کتاب نوشته (ه. بوبک و ایکس دومیزون) در مورد گیاه‎شناسی و پستانداران مناطق مختلف ایران بحث به میان آمده است. فلات ایران یک واحد کاملا معین گیتاشناختی و زمین‎شناختی را تشکیل می‎دهد؛ بااین‎حال از دیدگاه جغرافیایی زیستی و بوم‎شناختی، این فلات از تنوع فراوانی برخوردار است و این نکته به‎خوبی از تغییرات منطقه‎ای در توزیع و خصلت‎های پوشش گیاهی طبیعی آن پیداست و از نظر زیستگاه پستانداران، کشور ایران به علت مساحت پهناور و واقع شدن در میان نواحی وسیع متفاوت اساسا محل تلاقی نفوذهای خارجی است که البته خصوصیات اصیل خود کشور بر آن‎ها چیره است. تمام عوامل مستلزم وجود جانداران فراوانی است که از نظر منحصربه‎فرد بودن و تنوع خود بسیار شایان توجه است<ref>ر.ک: همان، ص341-370</ref>.
    در فصل هشتم و نهم کتاب نوشته (ه. بوبک و ایکس دومیزون) در مورد گیاه‎شناسی و پستانداران مناطق مختلف ایران بحث به میان آمده است. فلات ایران یک واحد کاملا معین گیتاشناختی و زمین‎شناختی را تشکیل می‎دهد؛ بااین‎حال از دیدگاه جغرافیایی زیستی و بوم‎شناختی، این فلات از تنوع فراوانی برخوردار است و این نکته به‎خوبی از تغییرات منطقه‌ای در توزیع و خصلت‎های پوشش گیاهی طبیعی آن پیداست و از نظر زیستگاه پستانداران، کشور ایران به علت مساحت پهناور و واقع شدن در میان نواحی وسیع متفاوت اساسا محل تلاقی نفوذهای خارجی است که البته خصوصیات اصیل خود کشور بر آن‎ها چیره است. تمام عوامل مستلزم وجود جانداران فراوانی است که از نظر منحصربه‎فرد بودن و تنوع خود بسیار شایان توجه است<ref>ر.ک: همان، ص341-370</ref>.
       
       
    فصل دهم کتاب، نوشته س.ک. آندرسون، در باب تحلیل جغرافیای جانوری مارمولک‎های ایران است، که نگارنده به ملاحظات مفصل و جزیی درباره جغرافیای مارمولک‎های ایران و به نحوه توزیع گونه‎های مختلف در مناطق ایران می‌پردازد.
    فصل دهم کتاب، نوشته س.ک. آندرسون، در باب تحلیل جغرافیای جانوری مارمولک‎های ایران است، که نگارنده به ملاحظات مفصل و جزیی درباره جغرافیای مارمولک‎های ایران و به نحوه توزیع گونه‎های مختلف در مناطق ایران می‌پردازد.


    آخرین فصل از جلد اول کتاب، نوشته جرویس رید، درباره شناسایی و تحلیل انواع پرندگان در مناطق مختلف ایران است که به‎اختصار به گونه‎های مهم آنها و زیستگاه‎هایشان اشاره می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص371-471</ref>.
    آخرین فصل از جلد اول کتاب، نوشته جرویس رید، درباره شناسایی و تحلیل انواع پرندگان در مناطق مختلف ایران است که به‌اختصار به گونه‎های مهم آنها و زیستگاه‎هایشان اشاره می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص371-471</ref>.


    جلد دوم کتاب در مورد مردم‎شناسی ایران است. فصل اول این جلد که در ادامه فصل‎های جلد اول است و فصل دوازدهم محسوب می‎شود، درباره انسان‎های نخستین است، که نگارنده با اشاره به یافته‎هایی از اسکلت‎ها و سنگواره‎هایی در برخی نقاط از کشورهای آسیایی، به بررسی قدمت تاریخی حیات انسان و پیشرفت‎های زندگی انسان‎های اولیه اشاره می‌کند<ref>ر.ک: همان، ج2، ص479-494</ref>.
    جلد دوم کتاب در مورد مردم‎شناسی ایران است. فصل اول این جلد که در ادامه فصل‎های جلد اول است و فصل دوازدهم محسوب می‎شود، درباره انسان‎های نخستین است، که نگارنده با اشاره به یافته‎هایی از اسکلت‎ها و سنگواره‎هایی در برخی نقاط از کشورهای آسیایی، به بررسی قدمت تاریخی حیات انسان و پیشرفت‎های زندگی انسان‎های اولیه اشاره می‌کند<ref>ر.ک: همان، ج2، ص479-494</ref>.