روضة العقلاء: تفاوت میان نسخه‌ها
(لینک درون متنی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
'''روضة العقلاء'''، تأليف [[ابن حبان، محمد بن حبان|ابوحاتم محمد بن حبان بُستى]] (متوفى 354ق)، از آثار اخلاقى قرن چهارم هجرى است كه نویسنده با استفاده از آيات، روايات و اشعار، صفات اخلاقى خوب و بد را مورد بررسى قرار داده است. كتاب با تحقيق و تعليقات [[درویش، عبدالعلیم محمد|عبدالعليم محمد الدرويش]] منتشر شده است. | '''روضة العقلاء'''، تأليف [[ابن حبان، محمد بن حبان|ابوحاتم محمد بن حبان بُستى]] (متوفى 354ق)، از آثار اخلاقى قرن چهارم هجرى است كه نویسنده با استفاده از آيات، روايات و اشعار، صفات اخلاقى خوب و بد را مورد بررسى قرار داده است. كتاب با تحقيق و تعليقات [[درویش، عبدالعلیم محمد|عبدالعليم محمد الدرويش]] منتشر شده است. | ||
برخى نام اين كتاب را «روضة العقلاء و نزهة الفضلاء» ذكر كرده‌اند ولى [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] در لسان‌الميزان نام اين كتاب را «روضة الفضلاء» آورده و نيز مطابق نسخه‌هاى خطى اين اثر و كسانى كه شرح حال او را نوشته‌اند، فقط «روضة العقلاء» ثبت شده است.<ref>مقدمه كتاب، ص13</ref> | برخى نام اين كتاب را «روضة العقلاء و نزهة الفضلاء» ذكر كرده‌اند ولى [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] در لسان‌الميزان نام اين كتاب را «روضة الفضلاء» آورده و نيز مطابق نسخه‌هاى خطى اين اثر و كسانى كه شرح حال او را نوشته‌اند، فقط «روضة العقلاء» ثبت شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/15247/1/13 مقدمه كتاب، ص13]</ref> | ||
اين كتاب نزد علماى سلف و خلف جايگاه ويژه‌اى داشته است و افرادى مانند: بيهقى در كتاب «الجامع لشعب الإيمان» امام [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد |سمعانى]] در كتاب «ادب الإملاء و الاستملاء» و حافظ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] در كتاب «[[تاریخ مدینة دمشق |تاريخ دمشق]]» با سند متصل به مصنف آن را از شيوخ خود شنيده‌اند و ساير علما نيز اين كتاب را به ابن حبان نسبت داده‌اند. | اين كتاب نزد علماى سلف و خلف جايگاه ويژه‌اى داشته است و افرادى مانند: بيهقى در كتاب «الجامع لشعب الإيمان» امام [[سمعانی، عبدالکریم بن محمد |سمعانى]] در كتاب «ادب الإملاء و الاستملاء» و حافظ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] در كتاب «[[تاریخ مدینة دمشق |تاريخ دمشق]]» با سند متصل به مصنف آن را از شيوخ خود شنيده‌اند و ساير علما نيز اين كتاب را به ابن حبان نسبت داده‌اند. | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
محقق اثر، مقدمه جامعى بر كتاب نوشته و در سه بخش درباره شيوه تحقيقى خود، همچنين درباره كتاب و مؤلف، شرح و توضيح مبسوطى ارائه كرده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص7-77</ref> | محقق اثر، مقدمه جامعى بر كتاب نوشته و در سه بخش درباره شيوه تحقيقى خود، همچنين درباره كتاب و مؤلف، شرح و توضيح مبسوطى ارائه كرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/15247/1/7 ر.ک: مقدمه محقق، ص7-77]</ref> | ||
ابن‌حبان در مقدمه اشاره كرده است كه آن را براى علما و فضلا و ارباب معرفت نوشته است و در آن خصال خوب و بد مورد بررسى قرار گرفته است.<ref>مقدمه مؤلف، ص78-79</ref> | ابن‌حبان در مقدمه اشاره كرده است كه آن را براى علما و فضلا و ارباب معرفت نوشته است و در آن خصال خوب و بد مورد بررسى قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/15247/1/78 مقدمه مؤلف، ص78-79]</ref> | ||
مصنف اين كتاب را در رد بر كسانى نوشته است كه قائل بوده‌اند در مواجهه با مشكلات و براى غلبه بر آن و موفقيت خود، انجام كارهاى ضد عقل، كمال عقل است و در اين موارد نفاق، سازشكارى (و دوگانگى در روش)، آراستگى ظاهرى و فصاحت را شرط عقل مى‌دانستند و روى‌گردانى از اين شيوه را كارى احمقانه مى‌شمردند<ref>همان، ص79</ref>در چنين فضايى، ابن‌حبان كتاب روضة العقلاء را با حجم كم ولى پر فايده و دربردارنده معانى لطيف، تصنيف مى‌كند و آنچه را كه بكار بردن آن نيكو يا زشت است را بيان مى‌كند. | مصنف اين كتاب را در رد بر كسانى نوشته است كه قائل بوده‌اند در مواجهه با مشكلات و براى غلبه بر آن و موفقيت خود، انجام كارهاى ضد عقل، كمال عقل است و در اين موارد نفاق، سازشكارى (و دوگانگى در روش)، آراستگى ظاهرى و فصاحت را شرط عقل مى‌دانستند و روى‌گردانى از اين شيوه را كارى احمقانه مى‌شمردند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/15247/1/79 همان، ص79]</ref>در چنين فضايى، ابن‌حبان كتاب روضة العقلاء را با حجم كم ولى پر فايده و دربردارنده معانى لطيف، تصنيف مى‌كند و آنچه را كه بكار بردن آن نيكو يا زشت است را بيان مى‌كند. | ||
وى كتابش را با باب لزوم عقل و صفات عاقل آغاز مى‌كند. تقواى الهى، طلب علم، سكوت، صدق، حياء، برادرى بين مردم، صفات احمق، پرهيز از سوء ظن، پرهيز از طمع و لزوم توكل برخى از موضوعات مطرح شده در اين كتاب است. | وى كتابش را با باب لزوم عقل و صفات عاقل آغاز مى‌كند. تقواى الهى، طلب علم، سكوت، صدق، حياء، برادرى بين مردم، صفات احمق، پرهيز از سوء ظن، پرهيز از طمع و لزوم توكل برخى از موضوعات مطرح شده در اين كتاب است. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
[[رده:اخلاق اسلامی]] | [[رده:اخلاق اسلامی]] | ||
[[رده:احادیث و اخبار اخلاقی]] | [[رده:احادیث و اخبار اخلاقی]] | ||
[[رده:25 آبان الی 24 آذر(97)]] | |||